Η πρώτη πολιτεία των ΗΠΑ που απαγόρευσε καθολικά το TikTok
Νόμο που απαγορεύει καθολικά την εφαρμογή TikTok στην πολιτεία, επικύρωσε την Τετάρτη ο κυβερνήτης της Μοντάνα, γεγονός που σηματοδοτεί την απαρχή μιας νομικής μάχης που αναμένεται να φθάσει μέχρι την Ουάσιγκτον, καθώς το ομοσπονδιακό Κογκρέσο εξετάζει επίσης σχέδιο νόμου για την απαγόρευση της δημοφιλούς εφαρμογής σε όλη την επικράτεια.
«Για να προστατεύσω τα προσωπικά και ιδιωτικά δεδομένα των χρηστών από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, απαγόρευσα το TikTok στη Μοντάνα», ανέφερε μέσω Twitter ο Γκρεγκ Τζιανφόρτε, ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της βορειοδυτικής πολιτείας με ένα εκατομμύριο και κάτι κατοίκους.
Υπενθυμίζεται πως το TikTok ανήκει στην κινεζική εταιρεία ByteDance και πολλοί Aμερικανοί πολιτικοί ισχυρίζονται πως η κυβέρνηση της Κίνας τη χρησιμοποιεί για να κατασκοπεύει και να χειραγωγεί τους χρήστες. Η εταιρεία, όπως και πολλοί ειδικοί στο χώρο της τεχνολογίας που κάνουν λόγο για υποκρισία, έχουν διαψεύσει κατηγορηματικά αυτούς τους ισχυρισμούς .
Ωστόσο το TikTok έχει βρεθεί στο επίκεντρο μιας νέας σύγκρουσης – ψυχροπολεμικού επιπέδου – των ΗΠΑ με την Κίνα και επιπλέον έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό των ισχυρών της silicon valley. Μέσα σε λίγο χρόνο κατάφερε να εκτοπίσει από την κορυφή εταιρείες όπως το Facebook και το Instagram, ξεπερνώντας το ορόσημο του 1,5 δισεκατομμυρίου χρηστών παγκοσμίως. Στις ΗΠΑ οι χρήστες του υπολογίζεται πως ξεπερνούν τους 150 εκατ. δηλαδή λίγο κάτω από τον μισό πληθυσμό της χώρας.
Στα μέσα Απριλίου το πολιτειακό Κογκρέσο στη Μοντάνα υιοθέτησε νόμο που διατάσσει τα ηλεκτρονικά καταστήματα εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα (της Apple και της Google) να πάψουν να διαθέτουν την εφαρμογή TikTok από την 1η Ιανουαρίου 2024. Οι εταιρείες αυτές αντιμετωπίζουν πρόστιμα 10.000 δολαρίων την ημέρα αν παραβιάσουν τον νόμο, πάντως το κείμενο δεν προβλέπει κάτι για τους χρήστες.
Ο νόμος «παραβιάζει τα δικαιώματα των πολιτών της Μοντάνας» όσον αφορά την ελευθερία της έκφρασης, ήταν η αντίδραση μιας εκπροσώπου της πλατφόρμας TikTok. Η εκπρόσωπος παρέπεμψε στην Πρώτη Τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος. «Η συνταγματικότητα αυτού του κειμένου θα κριθεί στα δικαστήρια. Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε υπέρ των χρηστών και των δημιουργών του TikTok στη Μοντάνα», πρόσθεσε πριν από την ψηφοφορία.
Πέρα από τα ζητήματα των προσωπικών δεδομένων και της παραπληροφόρησης, Αμερικανοί πολιτικοί προσάπτουν επίσης βλαπτικές επιπτώσεις της εφαρμογής στην υγεία των νεότερων (εξάρτηση, κατάθλιψη). Ορισμένοι Δημοκρατικοί πολιτικοί ωστόσο αντιτείνουν πως και άλλοι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Instagram, θα πρέπει να υπόκεινται σε έλεγχο για τα ζητήματα αυτά. Η ισχυρή οργάνωση υπεράσπισης των αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων ACLU κατηγόρησε τις αρχές της πολιτείας για λογοκρισία.
«Με αυτή την απαγόρευση, ο κυβερνήτης Τζιανφόρτε και το κοινοβούλιο της Μοντάνας καταπατούν την ελευθερία της έκφρασης εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων της πολιτείας που χρησιμοποιούν αυτή την εφαρμογή για να εκφραστούν, για να βρίσκουν πληροφορίες και να προωθούν τις μικρές επιχειρήσεις τους, εν ονόματι του αντικινεζικού αισθήματος», σχολίασε ο Κίγκαν Μεντράνο, στέλεχος της τοπικής οργάνωσης της ACLU στη Μοντάνα.
Ο νόμος θα ακυρωνόταν αν η ByteDance εξαγοραζόταν από αμερικανική εταιρεία (ή εταιρεία χώρας που δεν θεωρείται εχθρός των ΗΠΑ). Ο Λευκός Οίκος έχει απαιτήσει η ByteDance να βρει αυτού του τύπου τη λύση για να της επιτραπεί να συνεχίσει να δραστηριοποιείται στη χώρα. Η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν συζητά με το Κογκρέσο διάφορα σχέδια νόμου για να απαγορευτεί η εφαρμογή TikTok, καθώς τα εκτελεστικά διατάγματα που είχε υπογράψει ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ προς τον σκοπό αυτό δεν είχαν αποτέλεσμα.