Ενεργειακή ανησυχία στην Ελλάδα εν μέσω γεωπολιτικών αναταράξεων – Πιέσεις στις τιμές καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας

Ισχυρό κύμα ανησυχίας σαρώνει την ελληνική αγορά καυσίμων, καθώς οι πολεμικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με επίκεντρο τη σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν, έχουν ήδη αρχίσει να επιβαρύνουν τις διεθνείς τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δηλώνει έτοιμο να επέμβει, ώστε να αποτραπεί κύμα κερδοσκοπίας, το οποίο θα επιβάρυνε περαιτέρω νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ο Υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, ανακοίνωσε ότι ξεκινούν εντατικοί έλεγχοι στα πρατήρια υγρών καυσίμων, προκειμένου να αποτραπούν παράνομες αυξήσεις που δεν ανταποκρίνονται στο κόστος προμήθειας. Όπως σημείωσε, έχουν ήδη δοθεί οδηγίες στη ΔΙΜΕΑ για σαρωτικούς ελέγχους, με πρόστιμα έως και 5 εκατομμύρια ευρώ σε περιπτώσεις παραβάσεων.

Από την έναρξη των εχθροπραξιών στην περιοχή, έχουν πραγματοποιηθεί περισσότεροι από 50 έλεγχοι, με στόχο την αποτροπή φαινομένων αισχροκέρδειας. Οι επιχειρήσεις καλούνται να τηρούν αυστηρά το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, το οποίο ισχύει έως τις 30 Ιουνίου.

Οι ανατιμήσεις έχουν ήδη αρχίσει να αποτυπώνονται στην αντλία. Στην Αττική, η μέση τιμή αμόλυβδης διαμορφώνεται στα 1,73 ευρώ, στη Θεσσαλονίκη στα 1,79, ενώ στο Ρέθυμνο φθάνει τα 1,82 ευρώ/λίτρο. Η Κεφαλλονιά καταγράφει την υψηλότερη τιμή με 1,97 ευρώ.

Ο πανελλαδικός μέσος όρος ανέρχεται σε 1,77 ευρώ/λίτρο, με τις εκτιμήσεις να προβλέπουν πιθανή άνοδο προς τα 1,90 ευρώ, αν συνεχιστεί η γεωπολιτική αστάθεια.

Ο πρόεδρος των πρατηριούχων Ηρακλείου, Λυκούργος Σαμόλης, μιλώντας στην εφημερίδα «Νέα Κρήτη» δήλωσε ότι οι πρώτες αυξήσεις αναμένονται από αυτή την εβδομάδα, με τις τιμές να κινούνται ανοδικά ανάλογα με την εξέλιξη των συγκρούσεων. Εξέφρασε φόβους για πιθανή επανάληψη του σεναρίου Ουκρανίας, όταν η τιμή της βενζίνης άγγιξε τα 2,45 ευρώ.

Οι ανησυχίες εστιάζονται πλέον στον κίνδυνο διακοπής μεταφορών από τα Στενά του Ορμούζ, απ’ όπου διέρχεται το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου. Αναλυτές από τη JPMorgan προειδοποιούν ότι ενδεχόμενη εμπλοκή στην περιοχή θα μπορούσε να οδηγήσει την τιμή του αργού πετρελαίου στα 130 δολάρια/βαρέλι.

Η εκτόξευση του ενεργειακού κόστους πυροδοτεί ανησυχίες και για νέο γύρο ανατιμήσεων στα βασικά είδη διατροφής, λόγω της αύξησης του κόστους παραγωγής. Ήδη ο πληθωρισμός στην Ελλάδα κυμαίνεται στο 2,5%, ενώ η ακρίβεια στα τρόφιμα καταγράφεται στο 2,6%. Η ηλεκτρική ενέργεια έχει αυξηθεί κατά 18% και το φυσικό αέριο κατά 11,1%.

Οι τιμές του Brent και του φυσικού αερίου (TTF) σημείωσαν σημαντική άνοδο τις τελευταίες ημέρες. Στην Ελλάδα, η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος αυξήθηκε κατά 40% σε μία μέρα, αγγίζοντας τα 91,93 ευρώ/MWh, ενώ σε χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, οι αυξήσεις ξεπέρασαν το 100% και 31% αντίστοιχα.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου συμμετέχει σε έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στο Λουξεμβούργο. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι η συγκρότηση τριμερούς μετώπου με Ρουμανία και Βουλγαρία, για συντονισμένη ευρωπαϊκή δράση απέναντι στις αυξήσεις.

Ο υπουργός δήλωσε πως η ενεργειακή αυτάρκεια αποτελεί στρατηγική επιλογή, με την επένδυση στις ΑΠΕ και τη διερεύνηση των ελληνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων να βρίσκονται στην κορυφή των προτεραιοτήτων. Η Ελλάδα, όπως είπε, είναι έτοιμη να στηρίξει τους καταναλωτές εφόσον απαιτηθεί, χάρη στο δημοσιονομικό πλεόνασμα.

Οι επόμενες κινήσεις

Η προκήρυξη για έρευνες υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου έχει ήδη δημοσιευθεί και η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2025, με στόχο την αξιοποίηση των εθνικών ενεργειακών πόρων.