«Παράνομη και επικίνδυνη» – Σκληρή ανακοίνωση της Εκκλησίας της Κρήτης κατά της κυβέρνησης – Καταγγέλλει νομοθετικό πραξικόπημα

Σε μία κρίσιμη καμπή βρίσκεται η σχέση μεταξύ της Εκκλησίας της Κρήτης και της Ελληνικής Πολιτείας, μετά από σειρά ενεργειών που ερμηνεύονται από την πλευρά της Εκκλησίας ως παρέμβαση στις εσωτερικές εκκλησιαστικές διαδικασίες.

Τροπολογία στη Βουλή καταργεί την Εκκλησία της Κρήτης;

Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης, με επίσημη ανακοίνωσή της, εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για προσπάθειες πολιτικής παρέμβασης στο πλαίσιο της επικείμενης πλήρωσης της χηρεύουσας Μητροπόλεως Κυδωνίας και Αποκορώνου, μετά την κοίμηση του Μητροπολίτη κυρού Δαμασκηνού.

Αντιπαράθεση με αφορμή ερμηνεία νόμου του 1961

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, έχει σημειωθεί εσφαλμένη και αυθαίρετη ερμηνεία του Νόμου 4149/1961, από πλευράς του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, η οποία φέρεται να επιχειρεί να εμποδίσει την εκλογή νέου Μητροπολίτη από άλλη Μητρόπολη της Κρήτης. Η Εκκλησία κάνει λόγο για παραβίαση του ισχύοντος νομικού πλαισίου, το οποίο μέχρι σήμερα επέτρεπε τέτοιου είδους μετακινήσεις, όπως έχει καταγραφεί και σε προηγούμενες περιπτώσεις, με επίσημα Προεδρικά Διατάγματα αναγνώρισης.

Παρά την κρατούσα νομική ερμηνεία, που επιτρέπει τη μετακίνηση Μητροπολιτών εντός της Εκκλησίας της Κρήτης, η Κυβέρνηση προχώρησε ένα βήμα παραπέρα. Όπως επισημαίνεται στο ρεπορτάζ, κατατέθηκε ερμηνευτική διάταξη ως τροπολογία σε Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, όπου επιχειρείται επαναπροσδιορισμός του ρόλου των Μητροπολιτών του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αποκλείοντας ουσιαστικά μεταθέσεις εντός Κρήτης.

Σύγκρουση για την τροπολογία: “Παράνομη και επικίνδυνη”

Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος χαρακτηρίζει την τροπολογία παράνομη, επισημαίνοντας πως αλλοιώνει το υπάρχον νομικό καθεστώς και δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο, όπου η Πολιτεία μπορεί μονομερώς και μέσω “ερμηνευτικών παρεμβάσεων” να τροποποιεί τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας. Τέτοιες ενέργειες, τονίζει η Εκκλησία, θίγουν τον αυτοδιοίκητο χαρακτήρα του εκκλησιαστικού θεσμού στην Κρήτη, ο οποίος υπάγεται απευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Κάλεσμα σε επαγρύπνηση και σεβασμό της εκκλησιαστικής τάξης

Με έντονη γλώσσα, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης ζητά από την Ελληνική Κυβέρνηση να αποσύρει άμεσα την τροπολογία και να σεβαστεί το αυτοδιοίκητο καθεστώς του εκκλησιαστικού θεσμού στο νησί. Παράλληλα, καλεί τον πιστό λαό της Κρήτης σε επαγρύπνηση και προσευχή, ώστε να προστατευθεί ο θεσμικός χαρακτήρας της Εκκλησίας και να διαφυλαχθεί η ενότητά της.

Η σχετική ανακοίνωση: «Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης ἀνακοινώνει ὅτι :

1.- Μετά τήν πρόσφατη χηρεία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου, κοιμηθέντος τοῦ Μακαριστοῦ Μητροπολίτου κυροῦ Δαμασκηνοῦ, ἄρχισε νά ἐκδηλοῦται ποικιλοτρόπως, ἡ, ὡς μή ὄφειλε, παρέμβαση διαφόρων θεσμικῶν προσώπων, ἐπί σκοπῷ ἀποφυγῆς ἐκλογῆς συγκεκριμένoυ προσώπου στήν θέση τοῦ νέου Μητροπολίτου Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου. 

2.- Στά πλαίσια τῶν παρεμβάσεων αὐτῶν, ἔλαβε χώρα πρό ὀλίγων ἡμερῶν προσπάθεια ἀπό μέρους τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας, ἐσφαλμένης καί ἐξόχως ἀβάσιμης ἑρμηνείας τῶν κειμένων διατάξεων τοῦ Καταστατικοῦ Νόμου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας Κρήτης, μέ βάση τήν ὁποία, δῆθεν, ἀποκλείεται στήν Ἐκκλησία Κρήτης ἡ πλήρωση κενῆς Μητροπόλεως μέ ἐκλογή Μητροπολίτου ἀπό ἄλλη Μητρόπολη αὐτῆς. Γιά τό σκοπό αὐτό ὑπῆρξε ἔγγραφο τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων καί Ἀθλητισμοῦ. 

 3.- Τό ἔγγραφο αὐτό προσεπάθησε νά πείσει, ὅτι ἡ πλήρωση κενῆς Μητροπόλεως στήν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης ἀπαγορεύεται ἀπό τό ν. 4149/1961, τή στιγμή πού στό παρελθόν εἶχε λάβει χώρα μέ ἐκλογές Μητροπολιτῶν ἀπό Μητροπόλεις τῆς Κρήτης σέ ἄλλες Μητροπόλεις της, ἐκλογές γιά τίς ὁποίες ἡ Ἑλληνική Πολιτεία ἐξέδωσε τά ἀντίστοιχα Προεδρικά Διατάγματα περί ἀναγνωρίσεως καί καταστάσεως. 

 4.- Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι ἡ κρατοῦσα ἄποψη τῶν θεωρητικῶν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου στή χώρα, δέχεται ὅτι στήν Κρήτη δέν ἀποκλείεται ἡ πλήρωση χηρευούσης Μητροπόλεως ἀπό Μητροπολίτη ἄλλης Μητροπόλεως τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης.

 5.- Διαπιστωθέντος δέ ὅτι ἡ προαναφερθεῖσα προσπάθεια δέν ἔτυχε τῆς ἀποδοχῆς τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν τῶν συγκροτούντων τήν Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης, σήμερα ἐπιχειρεῖται μεγαλύτερη ἀνεπίτρεπτη παρέμβαση σέ βάρος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης.

Εἰδικότερα: 

 Ἡ Ελληνική Κυβέρνηση κατέθεσε «ἑρμηνευτική διάταξη» σέ Σχέδιο Νόμου: «Τροπολογία / Προσθήκη στό Σχέδιο Νόμου τοῦ Ὑπουργείου Ἐθνικῆς Ἄμυνας» μέ τίτλο «Ρύθμιση ὑγειονομικῶν θεμάτων τῶν ἐνόπλων δυνάμεων καί λοιπές διατάξεις», ὅπου γίνεται ἀπόπειρα προδήλως ἐσφαλμένης ἑρμηνείας τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτη.

 6.- Ἡ ὡς ἄνω προταθεῖσα τροπολογία διαλαμβάνει τήν ἀκόλουθη διατύπωση:

«Ἑρμηνευτική διάταξη γιά τήν ἐκλογή Μητροπολιτῶν στήν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης. 

Κατά τήν ἀληθῆ ἔννοια τῆς παρ. 4 τοῦ ἄρθρου 22 τοῦ ν. 4149/1961 (Α' 61), Βοηθοί Ἐπίσκοποι καί Μητροπολίτες τοῦ κλίματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἶναι οἱ Βοηθοί Ἐπίσκοποι καί οἱ ἐν ἐνεργεία Μητροπολίτες τοῦ κλίματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πού ἑδρεύουν ἐκτός Ἑλλάδος καί ἔχουν τά προσόντα τῆς παρ. 2 τοῦ ἄρθρου 22».

7.- Ἡ φερόμενη «ἑρμηνευτική διάταξη» εἶναι φανερά παράνομη καί ἀποκρούεται ἀπό τήν κρατοῦσα ἄποψη τῶν θεωρητικῶν τοῦ δικαίου. 

8.- Μέ τήν ἀσυνήθιστη αὐτή ἑρμηνευτική διάταξη εἰσάγεται οὐσιαστικά ἀλλοίωση τοῦ ὑφισταμένου νομικοῦ καθεστῶτος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης καί δημιουργεῖται ἀπαράδεκτο καί ἐπικίνδυνο προηγούμενο, ὅπου ἡ Πολιτεία διά ἑρμηνευτικῶν διατάξεων θά δύναται νά τροποποιεῖ μονομερῶς τόν Καταστατικό Χάρτη.

9.- Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης καλεῖ τόν εὐσεβῆ λαό τῆς Μεγαλονήσου σέ ἐπαγρύπνηση καί προσευχή, ἐνῶ γιά ἔσχατη φορά ἀπευθύνεται στήν Ἑλληνική Πολιτεία νά μήν προχωρήσει σέ ἐνέργειες πού ἀλλοιώνουν οὐσιαστικῶς τό ὑφιστάμενο καθεστώς τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης».