Πολιτικές πλάτες και βρόμικο χρήμα – Το αόρατο δίκτυο πίσω από τα όπλα της Κρήτης

Η ισχύς των εγκληματικών δικτύων στην Κρήτη δεν πηγάζει από τα όπλα που κρατούν, αλλά από τα τιμολόγια, τα “επενδυτικά σχέδια” και τα πολιτικά τηλέφωνα που εξασφαλίζουν ασυλία. Η οπλοκατοχή αποτελεί απλώς το πιο ορατό σύμπτωμα ενός βαθύτερου προβλήματος: της εξουσίας που γεννιέται όταν παράνομο χρήμα «ξεπλένεται» μέσα από νόμιμες βιτρίνες και συναλλαγές με το κράτος.

Στην Κρήτη —όπως και σε πολλές περιοχές της χώρας— το οργανωμένο έγκλημα δεν αντέχει χάρη στα όπλα του, αλλά χάρη στις πλάτες που απολαμβάνει. Πολιτικές, θεσμικές, κοινωνικές. Ένα παράλληλο κράτος που συνδιαλέγεται με το επίσημο, βαφτίζοντας τη διαπλοκή “τοπική ιδιαιτερότητα”. Η ομερτά δεν είναι φαινόμενο της υπαίθρου, αλλά μια συνειδητή συνενοχή που εκτείνεται ώς τα γραφεία της εξουσίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπήρξε το πρόσφατο περιστατικό στα Χανιά, όταν ο αρχηγός του Λιμενικού Σώματος διέταξε έλεγχο για περιστατικό ξυλοδαρμού που έμαθε από το διαδίκτυο. Αντί για επιβράβευση, ξέσπασε κύμα αντιδράσεων: βουλευτές, δημοτικοί σύμβουλοι, φορείς και ακόμη και ο Δικηγορικός Σύλλογος Χανίων κατήγγειλαν τον υπουργό Ναυτιλίας Βασίλη Κικίλια για “αλαζονεία” — όχι επειδή παρέβη τον νόμο, αλλά επειδή τόλμησε να τον εφαρμόσει. Η τοπική “ελίτ” δεν υπερασπίστηκε τη δικαιοσύνη, αλλά το άβατο. Την πεποίθηση ότι στην Κρήτη “δεν αγγίζουμε” τους τοπικούς ισχυρούς.

Ακόμη πιο αποκαλυπτική ήταν η δήλωση πολιτικού με επιρροή, ο οποίος δικαιολόγησε το περιστατικό λέγοντας: «Εμείς οι Κρητικοί είμαστε οξύθυμοι». Μια φράση που κωδικοποιεί δεκαετίες συγκάλυψης — όπου η παραβατικότητα βαφτίζεται “ιδιοσυγκρασία” και η αυθαιρεσία “παράδοση”. Η κρητική λεβεντιά όμως δεν έχει καμία σχέση με τη βία και τον φόβο· αυτά ανήκουν στην ομερτά, όχι στα ήθη του νησιού.

Λίγες ημέρες αργότερα, τα Βορίζια Ηρακλείου έγιναν θέατρο αιματηρής τραγωδίας: εκατοντάδες σφαίρες, δύο νεκροί, τέσσερις τραυματίες. Τα ΜΜΕ μίλησαν για “βεντέτα”, όμως η αλήθεια ήταν διαφορετική. Δεν υπήρχε “κώδικας τιμής” ούτε “παραδοσιακή διαμάχη”. Ήταν μακελειό χωρίς διακρίσεις, χωρίς αιτία — προϊόν ενός μηχανισμού εκδίκησης και εξουσίας που προστατεύεται πίσω από τη ρητορική της “παράδοσης”.

Πίσω από όλα αυτά βρίσκεται το παράνομο χρήμα. Από “μαϊμού” βοσκοτόπια και παρατυπίες στις επιδοτήσεις ΟΣΔΕ, μέχρι λαθρεμπόριο, σωματεμπορία, ναρκωτικά και “νοθευμένες” επιχειρηματικές δραστηριότητες. Τα κέρδη διοχετεύονται σε τουριστικά καταλύματα, καφετέριες, μπαρ και “επενδύσεις” που λειτουργούν ως βιτρίνες.

Η συνενοχή δεν περιορίζεται στα κυκλώματα. Επεκτείνεται σε όσους τα προστατεύουν, σε θεσμικούς παράγοντες που αποσιωπούν, σε μέσα ενημέρωσης που αποφεύγουν τη σύγκρουση, σε πολιτικούς που χαϊδεύουν αυτιά για ψηφοθηρικούς λόγους. Έτσι, το έγκλημα αποκτά κοινωνική νομιμοποίηση και η σιωπή γίνεται πολιτική επιλογή.

Κι όμως, υπάρχει και η άλλη Κρήτη. Η Κρήτη του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, του Καζαντζάκη, του Ξυλούρη. Του ΙΤΕ, του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης. Η Κρήτη της γνώσης, της επιστήμης και του πολιτισμού, που δημιουργεί και προοδεύει χωρίς ανάγκη από “προστάτες” και ψευτοπαλικάρια. Η Κρήτη των ανθρώπων που εργάζονται με αξιοπρέπεια, που σέβονται τη ζωή και τον νόμο.

Το πρόβλημα δεν είναι ο τόπος, αλλά το πολιτικό και θεσμικό σύστημα που εξακολουθεί να καλύπτει τη διαπλοκή στο όνομα της “παράδοσης”. Όσοι βαφτίζουν το σκοτάδι “τοπικό χρώμα” και την ομερτά “σεβασμό στα ήθη”, είναι εκείνοι που πρέπει να λογοδοτήσουν.