Ανατροπές στην πολιτική σκηνή της Πορτογαλίας – Πρωτιά χωρίς πλειοψηφία για τον Λουίς Μοντενέγκρου, άνοδος της ακροδεξιάς

Μια εκλογική αναμέτρηση γεμάτη πολιτικές ανακατατάξεις σημειώθηκε στην Πορτογαλία, όπου η κεντροδεξιά συμμαχία AD κατέλαβε την πρώτη θέση, χωρίς ωστόσο να πετύχει τον στόχο της αυτοδυναμίας. Ο πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρου εξασφάλισε εκ νέου την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, με την ακροδεξιά παράταξη Chega να σημειώνει εντυπωσιακή άνοδο και να διεκδικεί πλέον ρόλο κεντρικού πολιτικού παίκτη.

Με την καταμέτρηση σχεδόν ολοκληρωμένη, η Δημοκρατική Συμμαχία απέσπασε 32,7%, οι Σοσιαλιστές (PS) περιορίστηκαν στο 23,4%, ενώ το Chega κατέγραψε 22,6%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη εκλογική του επίδοση μέχρι σήμερα.

Παρότι τα αποτελέσματα της πορτογαλικής διασποράς δεν έχουν ακόμη προσμετρηθεί πλήρως, η εικόνα στο κοινοβούλιο των 230 εδρών είναι ξεκάθαρη: η κεντροδεξιά εξασφαλίζει 89 έδρες, μακριά από τις 116 που απαιτούνται για αυτοδυναμία. Οι Σοσιαλιστές και το Chega βρίσκονται σχεδόν ισόπαλοι, με 58 έδρες ο καθένας, γεγονός που ενισχύει το σενάριο η ακροδεξιά να εξελιχθεί σε αξιωματική αντιπολίτευση.

Ο Λουίς Μοντενέγκρου, μιλώντας το βράδυ των εκλογών, έκανε λόγο για «καθαρό μήνυμα εμπιστοσύνης» από τους πολίτες και επανέλαβε τη δέσμευσή του να μην συνεργαστεί με το Chega, παρότι οι συνθήκες ενδέχεται να τον οδηγήσουν σε κυβέρνηση μειοψηφίας.

Το πολιτικό σκηνικό περιπλέκεται από την παραίτηση του αρχηγού των Σοσιαλιστών, Πέντρου Νούνου Σάντους, ο οποίος ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ηγεσία και την προκήρυξη εσωκομματικών εκλογών, μετά από ένα εκλογικό αποτέλεσμα που θεωρήθηκε ιστορική ήττα για την κεντροαριστερά.

Στον αντίποδα, ο επικεφαλής του Chega, Αντρέ Βεντούρα, πανηγύρισε ανοιχτά το αποτέλεσμα, δηλώνοντας ότι «το πολιτικό σύστημα αλλάζει σελίδα» και ότι το κόμμα του «έχει γράψει ιστορία», καθώς ξεπερνά πλέον το φράγμα του 20% και διεκδικεί ενεργό ρόλο στη χάραξη πολιτικής.

Η προσφυγική και μεταναστευτική πολιτική αποτέλεσε έναν από τους βασικούς πυλώνες της προεκλογικής εκστρατείας. Η κυβέρνηση Μοντενέγκρου, κατά τη διάρκεια του σύντομου προηγούμενου διαστήματος διακυβέρνησης, προχώρησε σε σκλήρυνση του πλαισίου για τους αλλοδαπούς, σε αντίθεση με την πιο φιλελεύθερη προσέγγιση του πρώην πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα. Το θέμα έχει πάρει διαστάσεις, καθώς ο αριθμός των μεταναστών στην Πορτογαλία τετραπλασιάστηκε από το 2017, αγγίζοντας το 15% του συνολικού πληθυσμού.