Μαρίνος Παττακός: Η χρονοκαθυστέρηση έργων στην Ελλάδα
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει καταγραφεί και χαρακτηρίζει αρνητικά την αναπτυξιακή πορεία των νεοτέρων χρόνων, είναι η χρονοκαθυστέρηση στην εκτέλεση όλων των μεγάλων – σημαντικών έργων στη χώρα μας.
Υπάρχουν περιπτώσεις έργα που είχαν οραματιστεί, σχεδιαστεί, μελετηθεί και προγραμματιστεί να έχουν εκτελεστεί με χρονοκαθυστέρηση εκατό χρόνων πίσω.
Συχνά σχολιάζουν τα διεθνή αλλά και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι η γραφειοκρατία γκρεμίζει τις επενδύσεις στην Ελλάδα. Λένε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας είναι η καθυστέρηση που προκαλείται από το κράτος και επειδή το κράτος θεωρείται απρόσωπη έννοια, την ευθύνη της χρονοκαθυστέρησης την έχουν οι κυβερνήσεις. Λένε επίσης ότι υπάρχουν δυο τύποι γραφειοκρατίας, η πραγματική που προκαλείται από τη δημόσια διοίκηση και η εικονική που προκαλούν οι κυβερνήσεις όταν δεν θέλουν σκόπιμα να προχωρήσουν κάποια έργα. Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή επιχειρώντας να αναφερθούμε σε κάποια παραδείγματα χρονοκαθυστέρησης μεγάλων έργων στην Ελλάδα, με ευκολία μπορούμε να διαπιστώσουμε τα παρακάτω:
- Το ΜΕΤΡΟ πρωτοσυζητήθηκε στην Ελλάδα στη δεκαετία του 1950 και τελικά καταφέραμε να κατασκευαστεί το 2000. Το ίδιο ισχύει και για την Αττική οδό όπως και για το αεροδρόμιο των Σπάτων. Και τα τρία αυτά έργα ολοκληρώθηκαν λόγω των Ολυμπιακών αγώνων, διαφορετικά είναι βέβαιο ότι μπορεί και σήμερα να είχαμε ως κύριο αερολιμένα το «Ελληνικό» αεροδρόμιο.
- Αξίζει να θυμηθούμε ότι από το 2001 όταν έκλεισε το Ελληνικό έχουν παρουσιαστεί πολλά σχέδια για την αξιοποίησή του. Έχουν περάσει πάνω από είκοσι χρόνια για να προχωρήσουμε και να αποφασίσουμε την εκμετάλλευση του μεγαλύτερου σε εμπορικότητα ακινήτου της χώρας.
- Το περίφημο φράγμα του Πλατύ Ποταμού που σχεδιάστηκε το 1960 με σκοπό την άρδευση της Μεσσαράς, έχουν περάσει από τότε 60 χρόνια, το συζητούν όμως ακόμη δεν ξεκίνησε.
- Στην Κρήτη ο Βόρειος οδικός άξονας μελετήθηκε το 1960, κατασκευάστηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος την περίοδο της Δικτατορίας, έχουν περάσει από τότε 50 χρόνια και ακόμα περιμένουμε την ολοκλήρωσή του.
- Το έργο που παράγει η Δικαιοσύνη είναι σημαντικό, είναι πολύτιμο για την κοινωνία. Όμως μια απλή μήνυση μπορεί να χρειαστεί μέχρι πέντε – έξι χρόνια για να τελεσιδικήσει. Το ΣΤΕ βγάζει αποφάσεις για σοβαρά οικονομικά θέματα, ύστερα από πέντε μέχρι δέκα χρόνια.
- Εδώ και πάνω από δέκα χρόνια γίνονται σχέδια επί σχεδίων για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
- Έχουν περάσει σαράντα περίπου χρόνια που θα εξαφανίζονταν τα ράντζα από τα νοσοκομεία και αυτά ολοένα και αυξάνονται από την εποχή της ευμάρειας στη μνημονιακή και νέα εποχή.
- Μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζουν έργα Δημόσια, ιδιωτικά και επενδύσεις λόγω των αποφάσεων του Κ.Α.Σ. Η απόφαση του ΚΑΣ για την επένδυση της COSCO στο λιμάνι του Πειραιά ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Έχουμε βιώσει πολλές φορές αποφάσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν υπερβολικά αυστηρές, ακόμη και γραφικές. Κάποιοι σχολίαζαν λέγοντας ότι πιθανότατα αν το 1840 υπήρχε το ΚΑΣ, δεν θα είχαν κτιστεί τα σπίτια στα Αναφιώτικα, ίσως ούτε στην Πλάκα.
- Έχουν περάσει τριάντα και πλέον χρόνια από τότε που ξεκίνησε η συζήτηση για το νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου. Αφού πέρασε από λοξούς διαδρόμους και «σαράντα κύματα» τελικά αποφάσισαν να κατασκευαστεί στο Καστέλι, το έργο ξεκίνησε και τώρα περιμένουμε την ολοκλήρωσή του.
- Ήταν το έτος 1836 που εκδόθηκε το πρώτο Βασιλικό Διάταγμα για την ίδρυση του Ελληνικού Κτηματολογίου. Είναι μια μεταρρύθμιση που άργησε δυο αιώνες για να ξεκινήσει στην Ελλάδα. Είναι απαράδεκτο ένα τόσο σημαντικό εργαλείο για το κράτος και τους πολίτες, που σε άλλες χώρες θεωρείται δεδομένο και έχει ολοκληρωθεί, στην Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε γραφειοκρατικό θρίλερ.
- Ψηφίζονται νόμοι για την πάταξη της γραφειοκρατίας και την ίδρυση επιχειρήσεων, αλλά πάλι χρειάζονται μήνες στις συναλλαγές των πολιτών με το Δημόσιο. Πάντα θα λείπει κάποιο χαρτί το οποίο πρέπει να εφοδιαστούν από κάποια άλλη υπηρεσία.
- Τα χρόνια περνάνε και η ίδια νοοτροπία στην Ελλάδα συνεχίζεται, με αποτέλεσμα πολίτες και πολιτικοί να έχουν συνηθίσει σε αυτή την ακινησία. Και έτσι με αυτήν την χρονοκαθυστέρηση όλων των μεγάλων έργων έχουμε μείνει 100 χρόνια πίσω, μακριά από την κανονικότητα που υπάρχει σε άλλες χώρες και η ζωή μαζί με την ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια στην Ελλάδα συνεχίζεται…