Ρήτρα αναπροσαρμογής: Επανέρχεται στους λογαριασμούς ρεύματος από 1η Ιουλίου
Για μια αναμενόμενη «επανάληψη» των αυξημένων λογαριασμών ρεύματος από την 1η Ιουλίου ανησυχούν οι καταναλωτές, μετά την απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας για τη νομιμότητα της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Συγκεκριμένα, το Πολυμελές Πρωτοδικείο απέρριψε τις αγωγές που κατατέθηκαν σε βάρος της ΔΕΗ από τις καταναλωτικές οργανώσεις, Δικηγορικούς Συλλόγους, ομοσπονδίες επαγγελματιών, συλλόγους και καταναλωτές, με τις οποίες ζητούσαν την ακύρωση της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ρεύματος.
Υπενθυμίζεται πως οι προσφεύγοντες έκαναν λόγο για μονομερή επιβολή της ρήτρας από τη ΔΕΗ και εκμετάλλευση της εταιρίας της «δεσπόζουσας θέσης της στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας», που ενεργούσε άλλοτε ως προμηθεύτρια και άλλοτε ως παραγωγός ηλεκτρικής.
Στην δικαστική απόφαση αναφέρεται πως «η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας έχει πλέον αναχθεί σε χρηματιστηριακό προϊόν και διαμορφώνεται από το «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας», ενώ η ρήτρα αναπροσαρμογής κατά τους δικαστές «όχι μόνο δεν είναι αδόκιμη, αλλά συνιστά μία συναλλακτικώς αποδεκτή πρακτική στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου η τιμολογούμενη προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας να ανταποκρίνεται στην αρχής της κοστοστρέφειας».
Όπως εξηγείται στο σκεπτικό της απόφασης, οι ρήτρες αναπροσαρμογής είναι απολύτως αναμενόμενες στις συμφωνίες κυμαινόμενου τιμολογίου.
«Ο καταναλωτής που επιλέγει να συνάψει σύμβαση προμήθειας ενέργειας σε κυμαινόμενο τιμολόγιο, ασφαλώς γνωρίζει ότι η διακύμανση γίνεται στη βάση μιας συμβατικής ρήτρας, της ρήτρας αναπροσαρμογής. Ως εκ τούτου οι εν λόγω ρήτρες, όπως κάθε ρήτρα για την αναπροσαρμογή του τιμήματος στην περίπτωση κυμαινόμενου ύψους της παροχής δεν υπόκειται σε έλεγχο καταχρηστικότητας αλλά μόνο σε έλεγχο διαφάνειας».
Πότε ξεκίνησε η εφαρμογή
Υπενθυμίζεται πως η ΔΕΗ είχε προχωρήσει στην ενεργοποίηση της ρήτρας αναπροσαρμογής από τις 5 Αυγούστου του 2021 καθ’ υπόδειξη της ΡΑΕ, αφού είχε γνωστοποιήσει στο καταναλωτικό κοινό την πρόθεση εφαρμογής της από τις 11 Μαρτίου του 2021. «Κατά το χρόνο εισαγωγής της ρήτρας, ο καταναλωτής είχε στη διάθεσή του όλες τις ουσιώδεις πληροφορίες που απαιτούνται για να λάβει μία τεκμηριωμένη απόφαση συναλλαγής» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην απόφαση.
Πλέον, σύμφωνα με την δικαστική απόφαση που δικαιώνει τη ΔΕΗ, η εταιρεία παροχής ρεύματος μπορεί με τη δική της μόνο θέληση οποιαδήποτε στιγμή που θα διαρκεί η ισχύς του Συμβολαίου να αναπροσαρμόζει τροποποιεί τους όρους και το τιμολόγιο ενώ ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να το καταγγείλει».
Κατά την απόφαση, «ο προμηθευτής υποχρεούται να παράσχει στον αντισυμβαλλόμενό του τη δυνατότητα να λύσει τη σύμβαση, οφείλει δηλ. να του επιτρέπει να αποδεσμευτεί από τη σύμβαση στο μέτρο που κρίνει ότι είναι ασύμφορη για αυτόν η αναπροσαρμογή».
Πώς υπολογίζεται
Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ο λογαριασμός ηλεκτρικής ενέργειας αποτελείται από τα εξής σκέλη: το ανταγωνιστικό σκέλος και το ρυθμιζόμενο σκέλος.
Η χρέωση με τίτλο «Ρήτρα Προσαρμογής» ή «Τέλος/Ρήτρα Οριακής Τιμής Συστήματος», αποτελεί ανταγωνιστική χρέωση, δηλαδή σχετίζεται άμεσα με την εμπορική και τιμολογιακή πολιτική του κάθε Προμηθευτή και τη στρατηγική διαχείρισης του ρίσκου της πρόσθετης χρέωσης που εφαρμόζεται στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων του, έναντι διακυμάνσεων σε συνιστώσες που αθροίζουν στο συνολικό κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με το οποίο επιβαρύνεται ο εν λόγω Προμηθευτής.
Σημειώνεται πως οι πάροχοι ενέργειας έχουν αναρτήσει στις επίσημες ιστοσελίδες τους τον τρόπο υπολογισμού της ρήτρας αναπροσαρμογής, στο πλαίσιο της διαφάνειας και της ενημέρωσης των καταναλωτών.