Τα προτάγματα του κάθε 4 χρονάκια μία Κυριακή πολίτης

Τα λόγια αυτά θα μπορούσαν να συνοψίζουν με τον καλύτερο τρόπο το σκεπτικό της αποψινής σημείωσης, σε μια εποχή που καλούμαστε,  σχεδόν ύστερα από μισό αιώνα αδημονούς αναζήτησης, να συμμετάσχουμε δυναμικά, να θέσουμε ξανά ερωτήματα, που αφορούν στη φύση και τον ρόλο του πολίτη.

Η ατζέντα του καθ ημέραν βίου, αναδεικνύει αν όχι αυτή καθαυτή την ανάγκη, έστω, την ανάγκη για μια διαρκή αναμόρφωση και εγρήγορση, και παραπέμπει στο να παρουσιάζει τις εικόνες εκείνες, της κοινωνικής, ιστορικής πολιτικής και, πάνω από όλα, ανθρώπινης πραγματικότητας του νέου αιώνα, που λειτουργούν ως εφαλτήριο για περιπετειώδεις περιπλανήσεις.

Η αλήθεια είναι ότι τελευταία- κι ας κρατάει αρκετά χρόνια αυτό- βρισκόμαστε, και όχι μόνο εμείς στη χώρα μας, μπροστά σε φαινόμενα διαρκούς και γενικευμένης κρίσης.

Αλλοι τα κατατάσσουν, αυτά τα φαινόμενα, σε αυτό που εύκολα αποκαλούν άρρωστες κοινωνίες, άλλοι τα προσδιορίζουν στο ότι ενώ βρισκόμαστε στο τέλος της ιστορίας, όπως παραδοσιακά τη βιώσαμε, το αντικείμενο των παραδοσιακών συγκρούσεων έχει μετατοπιστεί, κι ως εκ τούτου, μέσα από μια αρνητική αντίδραση, σε ό,τι επιχειρείται να μεταρρυθμιστεί, να αλλάξει αν θέλετε ( γιατί είναι ύποπτος ή γεννά καχυποψίες στις μέρες μας ο όρος μεταρρύθμιση, αλλά και γιατί επειχειρείται πάντοτε με λάθος συνταγή) υπάρχει από τη μια πλευρά, μια παθητική αντίσταση, από την άλλη μια αποδιοργάνωση, με το ίσο να το κρατούν οι συγκρούσεις όπως τις βιώσαμε και τις βιώνουμε και στη χώρα μας τελευταία, αλλά και σε άλλα σημεία του πλανήτη.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Μήπως γιατί βρισκόμαστε προ του τέλους γενικώς;
Της Πολιτικής, της Αριστεράς,και των συνδικάτων, με ό,τι μπορούσαν να σημαίνουν οι έννοιες αυτές, όσον αφορά σε ένα ευρύ πεδίο δράσης;

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για διευρύνσεις. Γενικώς.

Για κοινωνικές συμμαχίες. Για το πεδίο δράσης, μέσα από νέες δυνάμεις που οι δημοκρατίες μας, ακόμα αγνοούν.
Το ζήτημα είναι απέναντι σε όλα αυτά, πως προετοιμάζουμε τους θεσμούς, αλλά και τους εαυτούς μας.
Πως οργανώνουμε, τους χώρους παραγωγής. Τον κόσμο μας εν τέλει, που περιθωριοποιεί την μαζική απασχόληση και αναζητά στην μαζική παραγωγή, πηγές κέρδους και εξουσίας.

Το μάρκετινγκ αγαθών, υπηρεσιών, και ο επαναπροσδιορισμός της ίδιας της κοινωνίας και κάθε συνιστώσας της, πόσο επιτρέπουν ώστε να επιτύχουμε και την αποκατάσταση των κοινοτήτων και να δημιουργήσουμε ένα βιώσιμο πολιτισμό;

Είναι ερωτήματα αυτά, που ήδη συζητώνται και θα είναι και τα πιο καυτά ζητήματα στα χρόνια που έρχονται. Ολα αυτά πρέπει, (όπως λένε κάποιοι) να τα τοποθετήσουμε στη σφαίρα της ουτοπίας; Η μήπως, πρέπει να επανέλθουν μέτρα και κανόνες, προετοιμάζοντας τον πολίτη ώστε  δρώντας εντός των θεσμών, για την συλλογικότητα στα μέτρα και τους κανόνες,  να μην αποτελέσουμε ένας έκαστος, μέρος παθογενών συνδρόμων;

Θα προσπαθήσω να κάνω μερικές διαπιστώσεις ανακεφαλαιώνοντας τα συμβαίνοντα της τελευταίας περιόδου: Τι διαπιστώνουμε λοιπόν; Οτι η ουσία που μας μένει είναι: ολίγη δικαιοσύνη καθόλου διαφάνεια σε βάθος χρόνου και διαχρονική διαφθορά και διαπλοκή.- Η πολιτική στις μέρες μας, ως απαξιωμένη και διεφθαρμένη, εμπεριέχει μεγά΄λη δόση τοξικότητας και διχαστικό λόγο, επομένως αν το ψάξουμε σε βάθος, βρίσκεται στο περιθώριο του ενδιαφέροντος των πολιτών, στην μεγάλη τους πλειοψηφία.

-Επικρατεί ιδεολογική σύγχυση η οποία επεκτείνεται από την ασάφεια των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ των ιδεολογιών που εκφράζουν τα πολιτικά κόμματα και από την κινητικότητα που υπάρχει στους ιδεολογικούς χώρους σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

-Υπάρχει ανάγκη επανακαθορισμού και αποσαφήνισης στα πλαίσια αυτά, του χώρου της κεντροαριστεράς, αλλά και της αριστεράς της ίδιας, καθώς και της προώθησης διαλόγου στην τοπική κοινωνία, για την ενεργοποίηση δυνάμεων που ανήκουν στον οριζόμενο ως χώρο της αριστεράς.

-Υπάρχει ανάγκη ενός ανοιχτού πολιτικού διαλόγου.
Με τι ατζέντα θα με ρωτήσετε.Και που θα χωρέσουν οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις σε ζωτικές περιοχές του πλανήτη, με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, των αξιών, αλλά και των κρίσεων με την απίθανη εξέλιξη της τεχνολογίας, με τον αχαλίνωτο ρυθμό που η ελεύθερη αγορά γκρεμίζει, κάθε προστατευτική παρέμβαση και με τις καπιταλιστικές δυνάμεις να βρίσκονται σε έξαρση αλλά και σε κρίση;

Ταυτόχρονα βιώνουμε μια κρίση αγκυλώσεων, γραφειοκρατικής αναποτελεσματικότητας, έλειψη ολοκληρωμένης παρέμβασης επαρκούς δυναμικού .

Το δίλλημα τώρα: εμείς, ως εκπρόσωποι μιας γενιάς, της όποιας ο καθένας,  που και πως, στεκόμαστε έναντι των επερχομένων; Στο πλευρό τους ή στο ρόλο του παθητικού θεατή;
Θα αφουγκραστούμε τις αγωνίες των ζωντανών κυττάρων της κοινωνίας όσο κι αν «αντιδρούν άτεχνα, ανοργάνωτα, ίσως μ’ αφέλεια, σ’ όλην αυτή την οργανωμένη κρατική ασχήμια» (για να θυμηθούμε και τον Μ. Χατζηδάκη), ή θα επιλέξουμε τη στάση των νεκρών κυττάρων, ως «ψυχές μαραγκιασμένες από τις δημόσιες αμαρτίες»; όπως έγραφε ο Γ. Σεφέρης.

Αλλο ερώτημα:

Το πανεπιστήμιο, η εκπαιδευτική κοινότητα εν γένει, δεν λειτουργεί υπεράνω της κοινωνίας. Αντίθετα, έχει στρατηγική σημασία για την κοινωνία: εδώ οφείλει να προετοιμάζεται ή και να παράγεται η κριτική σκέψη.
Να εκπονείται εκείνος ο τύπος έρευνας, τεχνολογίας και κυρίως πολίτη, ως υποκειμένου της εργασίας και της κοινωνίας που χαράσσει εν πολλοίς τις προοπτικές της τελευταίας. Όταν διακυβεύονται μείζονος σημασίας ζητήματα της νεολαίας και της κοινωνίας, όταν καταστρατηγούνται συνταγματικά και ακαδημαϊκά δικαιώματα της πανεπιστημιακής κοινότητας, τα μέλη που την απαρτίζουν, δεν  οφείλουν ως ενεργοί πολίτες να συνειδητοποιήσουν το διακύβευμα και συγκροτούμενοι σε συλλογικότητες, να αναπτύσσουν κίνημα υπέρ των αιτημάτων-διεκδικήσεών τους;

Ενοχη σιωπή θα πει κανείς, άρα συνενοχή, χωρίς ηθικό έρεισμα, για να λειτουργούν ως πολιορκητικος κριός των εκάστοτε δέσμιων της πολιτικής ηγεσίας που τους νομιμοποιεί με απλές διαπιστωτικές πράξεις.Κρίση επομένως, που δεν θα λύσει κανένα παρασιτικό σύστημα με κανένα κοινωνικό πόλεμο από αυτούς που επιχειρεί.Ακόμα συζητάμε τι αποτελεί την σπίθα που ανάβει, κάθε φορά, ή θα ανάψει την επόμενη φορά,  το φυτίλι της πυριτιδαποθήκης της λαϊκής οργής.

Κι ας υπάρχουν τα υλικά για την ανάφλεξη χρόνια τώρα.

Υπερεικοσαετής λιτότητα, ακρίβεια, ανεργία, καταστολή, διαφθορά, οικονομικά σκάνδαλα κι ένα πολιτικό σύστημα εξουσίας, που η μόνη πραγματική ανησυχία του , είναι η αναπαραγωγή του, καθώς διαπλέκεται με την οικονομική mafia ντόπια και πολυεθνική, που αποτελεί την πραγματική κυβέρνηση του τόπου. Το ερώτημα λοιπόν δεν πρέπει να είναι γιατί τα σπάει η νεολαία, η μια ή η άλλη κοινωνική ομάδα, αλλά γιατί άργησε τόσο πολύ να το κάνει.
Σε μια χώρα όπου τα πανεπιστήμια βγάζουν ημιμαθείς μέλλοντες ανέργους ή εργαζόμενους με το βασικό μισθό πείνας, με «μαύρη» και ανασφάλιστη εργασία, όπου τα νοσοκομεία καταρρέουν, όπου ο δημόσιος πλούτος ξεπουλιέται αξιωμένως πλήρως,στους οικονομικά ισχυρούς, όπου η ακραία αστυνομική βία αντιμετωπίζεται με ποινές «χάδι» από τη Δικαιοσύνη, κανένας δεν έχει το ηθικό ανάστημα να ζητήσει από κανέναν πολίτη, να ηρεμήσει και να σταματήσει. Το μόνο που μπορεί να ζητήσει κανείς, από όποιον δεν έχει απωλέσει την κοινή λογική σ’ αυτή τη χώρα, είναι να σκεφτεί. Να σκεφτεί ποιος είναι ο πραγματικός εχθρός και να δράσει ανάλογα. Κι όταν αυτό συμβεί, κανένα κόμμα δε θα μπορέσει να εγκλωβίσει τη λαϊκή οργή και καμιά αστυνομία να την καταστείλει. Αυτά που βλέπουμε σήμερα, λέγαμε ορισμένοι πρόπερσι και πέρυσι, είναι απλά σκηνές από «τα προσεχώς».

Το ποτήρι ξεχείλισε λέγαμε όλοι, όπως ότι και οι διαχειριστές της εξουσίας θα θερίσουν τους καρπούς όσων έσπειραν τα προηγούμενα χρόνια. Τίθεται θέμα αξιοκρατίας λένε επίσης πολλοί. Αλλά όλοι, την χειροκροτούμε μέχρι να μας βρει ή να την βρούμε μπροστά μας. Το αίσθημα ισονομίας βλέπετε, και των ίσων ευκαιριών, μας βρίσκει σύμφωνους αφού περάσει η σειρά μας. Αλλά δεν συλλογιζόμαστε, ότι όσο χάνεται, μας βρίσκει εκεί από όπου ξεκινήσαμε. Ας ξαναπάμε σε διαπιστώσεις λοιπόν. Το αγαθό της παιδείας έχει γίνει κερδοφόρο εμπόρευμα. Η συνεχής βελτίωση του δημόσιου πανεπιστημίου και της υπεράσπισης της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών, βρίσκεται και πάλι σε δίωξη. Το ζήτημα της περιστολής και συρρίκνωσης των θεμελιωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων μας, με προληπτικού τύπου μέτρα, και δράσεις είναι στην ημερήσια διάταξη. Το αυτό συμβαίνει με την Δημόσια Υγεία.

Κάθε δημόσιο αγαθό, είναι εμπορεύσιμο. Δεν είμαι σίγουρη αν συνυπολογίζεται ότι έτσι ναρκοθετείται το ευαίσθητο δημοκρατικό πλαίσιο.Η κι αν συνυπολογίζεται επί τούτου.

Η  νομιμότητα πολιτικών και κοινωνικών διεκδικήσεων τίθεται ολοένα και περισσότερο σε αμφισβήτηση, και μπαίνει ακόμα και αυτή καθαυτή  η αντίδραση, γιαυτές τις πολιτικές, επίσης σε αμφισβήτηση, και υπό αίρεση.
Αλλά έχω να σημειώσω ότι όταν συμβαίνουν αυτά, η Δημοκρατία που στηρίζεται στον φόβο, και την υποψία ή καχυποψία, του κάθε άλλου, που θεωρείται οιονεί εχθρός, είτε του πολίτη, είτε ακόμα και του βολέματος και της ησυχίας του, δυναμιτίζεται και υποθηκεύεται.

Διότι σκέφτομαι ότι η τελευταία ελληνική χούντα, με τη σιωπή μέσα από την διαφθορά και τον φόβο, επετύγχανε την ανοχή επί 7 χρόνια μεγάλης μερίδας της χώρας.

Να αποκατασταθεί η πολιτική, λένε συμπερασματικά όλοι σχεδόν που αναλύουν, ως εργαλείο συμμετοχής των πολιτών, την συμμετοχή στη διαμόρφωση των αποφάσεων και των εξελίξεων που τους αφορούν. Αλλά στο πως που είναι και η μεγαλύτερη συζήτηση, οπότε και θα βάλω άνω τελεία για να ξεκινήσουν οι απόψεις να κατατίθενται. Εχουμε τις εκλογές μπροστά μας και είναι χρήσιμο με σκέψεις εργασίας και αναζητήσεις απαντήσεων να λάβουμε αποφάσεις, έστω και κάθε 4 χρονάκια, μία Κυριακή πολίτης.