Ο Χ. Μαμουλάκης ομιλητής στην παρουσίαση του βιβλίου του Καθηγητή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Π. Ηλιόπουλου

Στην παρουσίαση του βιβλίου «Η Ηθική του Επιχειρείν ως Εφαρμοσμένη Ηθική» του καθηγητή φιλοσοφίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων Παναγιώτη Ηλιόπουλου (εκδ. Παπαζήση) παρευρέθηκε ως ομιλητής ο αν. Τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης.

Ο Χάρης Μαμουλάκης μίλησε για το βιβλίο εστιάζοντας στον πυρήνα του πολιτικού πράττειν και στην ιδέα ότι, υπό συνθήκες, οι επιχειρήσεις από μόνες τους μπορούν να δράσουν με ένα τρόπο που δεν θα διέπεται μόνο από τις αρχές τις κερδοφορίας αλλά στην βάση ηθικών αρχών και ενδιαφέροντος για το δημόσιο συμφέρον. «Η ιδέα ότι η επιχειρηματική πρακτική έχει στον πυρήνα της κάτι το ηθικό δεν είναι καινούργια. Διαπνέει όλο τον φιλελεύθερο στοχασμό και όλη την κλασσική πολιτική οικονομία. Ο Άνταμ Σμιθ για παράδειγμα, όταν έλεγε ότι ο ανταγωνισμός θα ωθήσει στην επέκταση του καταμερισμού εργασία και δια αυτού συνολικά οι κοινωνίες θα αυξήσουν την ευημερία τους, αναφερόταν στον επιχειρηματικό ανταγωνισμό ως μια ηθική αρχή. Ακόμα και η έννοια της «δημιουργικής καταστροφής» στον Σουμπέτερ είναι μια ηθική έννοια» τόνισε ο Χάρης Μαμουλάκης, επισημαίνοντας «Είναι μια έννοια που λέει ότι ο ανταγωνισμός και οι συνέπειες του είναι μια ζωογόνος δύναμη για τις σύγχρονες κοινωνίες παρά τις παράπλευρες κοινωνικές απώλειες που μπορεί να προκαλεί. Η ηθική όμως στα παραπάνω σχήματα βρίσκεται στο τελικό αποτέλεσμα τις συλλογικής δράσης των επιχειρήσεων και στα ηθικά αποτελέσματα της συνολικής επίδρασης του ανταγωνισμού στην κοινωνία και στην οικονομία.».
Αναφέροντας ότι στην παραπάνω φιλοσοφική παράδοση, η ηθική δεν πηγάζει από το εσωτερικό της επιχείρησης δεδομένου ότι μέσα στον κόσμο της ιδιωτικής παραγωγής, έβρισκε κανείς μόνο τον κόσμο της οικονομίας και τα πράγματα δούλευαν μέσα από την αρχή τις χρήσης των βέλτιστων μέσων για την επίτευξη των επιδιωκόμενων στόχων τόνισε ότι το συγκεκριμένο βιβλίο προσπαθεί, μέσα από μια «βουτιά» στην φιλοσοφία και σε κόντρα όλης της παραπάνω φιλοσοφικής παράδοσης, να ανασύρει ιδέες που θα μπορούσαν να υπονοούν και το ότι η ίδια η επιχείρηση, μπορεί υπό συνθήκες να αποτελέσει το πεδίο από το οποίο «πηγάζει» η ηθική.

«Αν όμως η ηθική είχε μια θέση στον φιλοσοφικό στοχασμό περί της επιχειρηματικότητας από τα γεννοφάσκια της σύγχρονης πολιτικής οικονομίας, η ιδέα αυτή αποκτά μια ιδιαίτερη επικαιρότητα τις τελευταίες 4 δεκαετίες, την περίοδο που χονδρικά χαρακτηρίζουμε ως την περίοδο επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού, μέσα από την διάδοση αυτού που είναι γνωστό και ως «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη» επεσήμανε ο Χάρης Μαμουλάκης.

Έκανε επίσης αναφορά στις σημερινές συνθήκες, όπου υπάρχουν παράγοντες που με εξωτερικό τρόπο τείνουν να επιβάλλουν εκ νέου ηθικά κριτήρια στον τρόπο με τον οποίο ασκείται η επιχειρηματικότητα. «Στις σημερινές συνθήκες η επικαιρότητα της κλιματικής κρίσης δημιουργεί πιέσεις στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ώστε να εσωτερικεύσουν στα κριτήρια δανειοδότησης των επιχειρήσεων παράγοντες πέρα από την κερδοφορία και τις αποδώσεις των μετοχών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ παρέχουν σήμερα ένα πλαίσιο εντός του οποίου όλοι οι μεγάλοι χρηματοδοτικοί οργανισμοί, και κατ’ επέκταση και ο ιδιωτικός τραπεζικός τομέας, καλείται να προσδιορίσει τα κριτήρια δανεισμού και της διαμόρφωσης των επιτοκίων του με τρόπο τέτοιο ώστε να λαμβάνονται υπόψιν κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η υποχρεωτικότητα και το περιεχόμενο ενός τέτοιου κανονιστικού πλαισίου που θα επιβάλει όρια στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι βεβαίως ακόμα ένα ανοικτό διακύβευμα χωρίς καμία εγγύηση για το τελικό αποτέλεσμα των σχετικών πρωτοβουλιών. Σήμερα υφίσταται μια ιστορική ευκαιρία ώστε το πολιτικό σύστημα να πιέσει για την διαμόρφωση ενός κανονιστικού πλαισίου για τον τραπεζικό τομέα που να καθιστά την κοινωνικά, ηθικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη συμπεριφορά του ιδιωτικού τομέα, μονόδρομο.».

Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο Χάρης Μαμουλάκης ανέφερε: «Αυτές είναι ηθικές αρχές που επιβάλλονται από έξω. Από το κράτος και από υπερεθνικούς οργανισμούς που κατασκευάζουν τα όρια του επιχειρείν και δια αυτής τους της παρέμβασης, καθιστούν τις επιχειρήσεις «ηθικές». Άρα το ερώτημα που θέτει το βιβλίο παραμένει ανοικτό. Είναι εφικτή η διαμόρφωση μιας επιχειρηματικής ηθικής «από τα μέσα», μέσα από τις ίδιες τις επιχειρήσεις; Αυτό το ερώτημα, θα μας το απαντήσει ο ίδιος ο συγγραφέας.».

Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας 28/3 στην Αθήνα, στην αίθουσα εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου PUBLIC στο Σύνταγμα, ενώ για το βιβλίο μίλησαν επίσης ο Βουλευτής και τ. Υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Βλάσης, η Διδάσκουσα Παντείου Πανεπιστημίου Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών, Αντιπρόεδρος Γυναικών ΕΣΓ, τ. Αναπληρώτρια Εκπρόσωπος Τύπου ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Ζέφη Δημαδάμα και ο συγγραφέας Δημήτρης Μπουραντάς. Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Πάνος Αμυράς.