«Τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια πρέπει να μάθουν πλέον στον ανταγωνισμό διεκδίκησης του πρωτοετούς φοιτητή» έλεγε χαρακτηριστικά τις προηγούμενες ημέρες στο «Βήμα» ο πρύτανης μεγάλου πανεπιστημίου της χώρας, σχολιάζοντας τις κινήσεις που πρέπει να κάνουν τα περιφερειακά πανεπιστήμια εν όψει του νέου ακαδημαϊκού χάρτη που σχεδιάζεται με εντατικούς ρυθμούς.
Ενός χάρτη που διαμορφώνουν τόσο το υψηλό κόστος της φοιτητικής ζωής στην επαρχία όσο και η επικείμενη συγκρότηση των μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων το επόμενο χρονικό διάστημα. Στα περιφερειακά ΑΕΙ της χώρας, ωστόσο, ήδη ολοκληρώνονται εντυπωσιακά βήματα εξωστρέφειας, καταγράφονται υψηλά ακαδημαϊκά και ερευνητικά στάνταρντ, αλλά και προωθούνται πολιτικές αναβάθμισης της φοιτητικής ζωής. Τα παραδείγματα δεν είναι λίγα.
Από την Κίνα μέχρι την Αρχαία Ολυμπία
Στη διεθνοποίηση αλλά και στην ίδρυση σχολής ιδιαίτερου και ιστορικού ενδιαφέροντος στην Ολυμπία στρέφεται μεταξύ άλλων το Πανεπιστήμιο Πατρών. Αφενός οι διαδικασίες για την ίδρυση παραρτήματος του ανώτατου ιδρύματος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, σε συνεργασία με την ελληνική κοινότητα της πόλης (που αποτελεί τον εταίρο του από την αιγυπτιακή πλευρά, παρέχοντας άλλωστε και τις εγκαταστάσεις για τη λειτουργία του), ολοκληρώνονται σύντομα.
Αφετέρου, ήδη λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο Πατρών το πρώτο ξενόγλωσσο κοινό πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών ελληνικού πανεπιστημίου εκτός Ελλάδας στη Ζιντσού της Κίνας σε συνεργασία με το Liaoning University of Technology. «Τρέχει», επίσης, ήδη ένα διετές μεταπτυχιακό (1 χρόνος στην Κίνα, 1 χρόνος στην Ελλάδα) στον ελληνικό και κινεζικό πολιτισμό (μια συνεργασία Πανεπιστημίου Πατρών, ΕΚΠΑ, ΑΠΘ, Κρήτης και Southwest University της Κίνας).
Τέλος, έχουν γίνει τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία Σχολής Ολυμπιακών Σπουδών στην Αρχαία Ολυμπία: έχει υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου, του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας, της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας (στις εγκαταστάσεις της οποίας θα στεγαστεί, τουλάχιστον αρχικά), έχει γίνει η μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, ενώ το πανεπιστήμιο ετοιμάζει την πρόταση προς την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΕΕ) και το υπουργείο Παιδείας για την ίδρυσή της.
Πρόταση για ένα ίδρυμα στην Κρήτη
Μια ρηξικέλευθη πρόταση καταθέτει από την πλευρά του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Κοντάκης μιλώντας στο «Βήμα»: τη συνένωση των δύο παλαιότερων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του νησιού, του Πανεπιστημίου και του Πολυτεχνείου Κρήτης, στη βάση της αμοιβαιότητας και με όρους ισοτιμίας των δύο ιδρυμάτων. Αυτό θα δημιουργούσε, σύμφωνα με τον κ. Κοντάκη, ένα μοναδικό ανώτατο ίδρυμα στην Περιφέρεια της Κρήτης που θα κάλυπτε σχεδόν όλα τα γνωστικά αντικείμενα, δημιουργώντας ένα αντίστοιχο με τα μεγάλα εκπαιδευτικά ιδρύματα που λειτουργούν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
«Η πρόταση βρίσκεται μεταξύ πρυτανικών αρχών» λέει ο ίδιος εξηγώντας το σκεπτικό του. «Πιστεύουμε ότι το πρόσημο θα είναι θετικό». «Είναι πολύ πρόωρο να το δούμε αυτό» απαντά απο την πλευρά του στη σχετική ερώτηση ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης Μιχαήλ Ζερβάκης, ο οποίος εκφράζει την ίδια άποψη που είχε εκφράσει και στο Flashnews.gr τον περασμένο Νοέμβριο, ότι ουσιαστικά “δεν έχει γίνει καμία συζήτηση για κάτι τέτοιο”. «Τα ιδρύματα έχουν την δική τους αξία, το δικό τους όνομα και τη δική τους ποιότητα. Το πρώτο πράγμα που κάνουμε ενεργά είναι να δούμε τον δικό μας στρατηγικό σχεδιασμό και το δικαίωμα στην ανάπτυξη. Από εκεί και πέρα, πολλοί παράγοντες καθορίζουν το τι μπορεί να προκύψει», λέει ο Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Πάντως, όπως είχε αναφερθεί και από το Flashnews.gr και βάσει πληροφοριών, η πολιτεία βλέπει θετικά την προοπτική συνένωσης και ανεπίσημα έχει ανάψει το “πράσινο” φως ώστε να τρέξουν οι διαδικασίες.
Στο μεταξύ, και τα δύο ιδρύματα της Κρήτης, με κινήσεις εξωστρέφειας, διασύνδεσης με την κοινωνία και φροντίδας για τα προβλήματα των φοιτητών (με πρώτο και κύριο το φλέγον της στέγασης) προετοιμάζονται για την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά. Συγκεκριμένα, στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης από το 2024 λειτουργεί αγγλόφωνο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών της Ιατρικής Σχολής και περισσότερα από 20 αγγλόφωνα μεταπτυχιακά, ενώ υπάρχουν σκέψεις για ένα ακόμα ερευνητικό κέντρο, σε πεδία συμπληρωματικά του ΙΤΕ (Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας).
Παράλληλα, είναι σε τελική φάση υπογραφής με την ανάδοχο εταιρεία πρόγραμμα φοιτητικής στέγης με 3.000 φοιτητικές κατοικίες. Οσον αφορά το Πολυτεχνείο Κρήτης (με έδρα τα Χανιά), ήδη χτίζονται καινούργιες εστίες για 180 άτομα, με προοπτική στα μέσα του 2026 να αυξηθούν. Στο μεταξύ, σε ακαδημαϊκό και ερευνητικό επίπεδο καταρτίζονται συνεχώς νέα προγράμματα.
Ενας τομέας στον οποίο δίνεται βάρος είναι η δυνατότητα μετέπειτα επαγγελματικής ή ακαδημαϊκής αποκατάστασης των αποφοίτων τόσο μέσω των ερευνητικών τους προγραμμάτων όσο και μέσα από τις συνεργασίες με ιδιωτικές εταιρείες και τον δήμο. Να σημειωθεί ότι στο Οριζόντιο Εργαστήριο Καινοτομίας του Πολυτεχνείου Κρήτης «TUC Innovation Lab», που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια, θα στεγαστούν σύντομα νεοφυείς επιχειρήσεις.
Πολύπλευρη αναβάθμιση της φοιτητικής ζωής
Μέλημα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων αμέσως μετά το πρώτο, της ενίσχυσης δηλαδή του ακαδημαϊκού του χαρακτήρα και των προγραμμάτων σπουδών, είναι η αναβάθμιση της ζωής των φοιτητών και φοιτητριών. Νέες ψηφιακές υποδομές και υπηρεσίες, ενίσχυση του ρόλου των ακαδημαϊκών συμβούλων και του Γραφείου Πρακτικής Ασκησης του Πανεπιστημίου (ως γέφυρα ένταξης των φοιτητών/φοιτητριών στην αγορά εργασίας) είναι μερικές από τις δράσεις. Παράλληλα, διαθέτουν 1.000 περίπου φοιτητικές κλίνες, παρέχουν τρία δωρεάν γεύματα, ενώ οι δήμοι των πόλεων που λειτουργεί το ίδρυμα επιχορηγούν το εισιτήριο των απεριόριστων διαδρομών των φοιτητών.
Οπως εξηγούν οι εκπρόσωποι του Πανεπιστημίου, προγράμματα πρόληψης και προαγωγής υγείας για τους νέους «τρέχουν» σε συνεργασία με το πανεπιστημιακό νοσοκομείο, ενώ διαθέτουν και υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης και συμβουλευτικής παράλληλα με προγράμματα ευεξίας. «Εχουμε ένα campus στα Ιωάννινα με 8 σχολές και ένα ακόμα στην Αρτα με τρεις σχολές. Μιλάμε για μια ώσμωση μέσα σ’ έναν ποικιλόμορφο και ζωντανό φοιτητικό πληθυσμό που δεν θα τη ζήσει κανείς κάπου αλλού» επισημαίνει η πρύτανής του Αννα Μπατιστάτου.
«Επιδεικτικός αγρός» και παράρτημα στην Αίγυπτο
Μεγάλο μέρος της δραστηριότητας τουΔημοκρίτειου Πανεπιστημίου είναι στοχευμένο στον αγροδιατροφικό τομέα – αυτός είναι ο πρώτος πυλώνας ανάπτυξης των περιοχών όπου δραστηριοποιείται (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη). Ενδεικτικά, από τον Σεπτέμβριο θα λειτουργήσουν το Τμήμα Αµπελουργίας και Οινολογίας και το Τμήμα Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιµατικής Ανθεκτικότητας στη Δράμα.
Παράλληλα, το ίδρυμα είναι ένας από τους 6 εταίρους του ευρωπαϊκού κόμβου DigiAgriFood που εκπαιδεύει τους αγρότες στην «πράσινη» μετάβαση, ενώ το 2024 ανέλαβε τον ευρωπαϊκό κόμβο από το Innovation hub για τα τρόφιμα.
Αυτές τις μέρες ξεκινούν προπαρασκευαστικές ενέργειες για να φτιαχτεί «επιδεικτικός αγρός» για εκπαιδευτικούς λόγους (όχι μόνο για φοιτητές αλλά και για αγρότες). Δεν είναι, φυσικά, μόνο ο αγροδιατροφικός τομέας. Από τον Σεπτέμβριο θα λειτουργήσει στο ίδρυμα παράρτημα της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής σε συνεργασία με το δημόσιο Πανεπιστήμιο Helwan του Καΐρου. Το κύριο μέρος των σπουδών θα γίνεται εκεί, ενώ οι φοιτητές θα έρχονται στην Ελλάδα στο τρίτο ή τέταρτο έτος.
Εισήγηση για δωρεάν ακτοπλοϊκά εισιτήρια
Η στέγαση των φοιτητών και οι μετακινήσεις τους είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τα ακριτικά πανεπιστήμια, κατά τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αιγαίου Δημήτρη Παπαγεωργίου. Το ίδρυμα έχει προχωρήσει σε προκηρύξεις για αγορά οικοπέδων ώστε να χτιστούν και άλλες ιδιόκτητες εστίες, για να αντιμετωπιστεί το πρώτο πρόβλημα. Οσο για το δεύτερο, ο κ. Παπαγεωργίου καταθέτει την πρόταση κατά τη χειμερινή περίοδο οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να παρέχουν ακόμα και δωρεάν εισιτήριο στους φοιτητές.
Πηγή: flashnews.gr με πληροφορίες από tovima.gr
και Facebook 
