Προειδοποίηση – σοκ από το Ινστιτούτο Παστέρ: «Πανδημία γρίπης των πτηνών μπορεί να είναι χειρότερη από την COVID-19»

Ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα προκαλεί η συνεχής εξάπλωση της γρίπης των πτηνών σε άγρια πτηνά, πουλερικά και θηλαστικά, με ειδικούς να προειδοποιούν ότι μια ενδεχόμενη μετάλλαξη που θα επιτρέψει την μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια πανδημία ακόμη πιο επικίνδυνη από την COVID-19.

Η Μαρί-Αν Ραμέ Βελτί, επικεφαλής του κέντρου αναπνευστικών λοιμώξεων του Ινστιτούτου Pasteur, μιλώντας στο Reuters, εξήγησε ότι ο ιός H5 που πλήττει πτηνά και θηλαστικά δεν συναντά αντισώματα στον ανθρώπινο πληθυσμό — όπως συνέβη και με τον SARS-CoV-2 στις αρχές του 2020. «Αν ο ιός προσαρμοστεί στους ανθρώπους και αποκτήσει ικανότητα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, τότε θα μιλάμε για έναν πανδημικό ιό», σημείωσε.

Τα τελευταία χρόνια, ο ιός της γρίπης των πτηνών έχει οδηγήσει στη θανάτωση εκατοντάδων εκατομμυρίων πτηνών, προκαλώντας σοβαρή αναστάτωση στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων και σημαντικές αυξήσεις τιμών. Οι ανθρώπινες λοιμώξεις, αν και παραμένουν σπάνιες, δεν παύουν να αποτελούν ανησυχητική ένδειξη.

Μόλις αυτόν τον μήνα καταγράφηκε στις ΗΠΑ το πρώτο περιστατικό μόλυνσης από τον H5N5, με τον ασθενή —έναν άνδρα με υποκείμενα νοσήματα— να καταλήγει λίγες ημέρες αργότερα. Παράλληλα, συνεχίζεται η κυκλοφορία του H5N1 σε πουλερικά και γαλακτοπαραγωγικές αγελάδες.

Στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρουν ότι από το 2003 έως το 2025 εντοπίστηκαν σχεδόν 1.000 ανθρώπινες λοιμώξεις από στελέχη H5, κυρίως σε Αίγυπτο, Ινδονησία και Βιετνάμ — με θνητότητα που αγγίζει το 48%.

Ο Γκρεγκόριο Τόρες, επικεφαλής επιστήμης του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων, προσπάθησε να μετριάσει τους φόβους: «Ο κίνδυνος πανδημίας, αυτή τη στιγμή, παραμένει χαμηλός. Ο κόσμος μπορεί να ζει κανονικά· να περπατά στο δάσος, να τρώει κοτόπουλο και αυγά. Απλώς πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι».

Η Ραμέ-Βελτί πάντως υποστήριξε ότι, σε περίπτωση που ο ιός αποκτήσει ανθρώπινη μεταδοτικότητα, η διεθνής κοινότητα θα βρεθεί σε καλύτερη θέση απ’ ό,τι στην αρχή της COVID-19. «Στη γρίπη έχουμε ήδη προληπτικά εργαλεία. Υπάρχουν έτοιμα υποψήφια εμβόλια και γνωρίζουμε πώς να παρασκευάσουμε γρήγορα ένα νέο. Διαθέτουμε επίσης αποθέματα αντιικών φαρμάκων που, κατ’ αρχήν, αναμένεται να είναι αποτελεσματικά απέναντι στον συγκεκριμένο ιό», τόνισε η ίδια.

Παρά τις καθησυχαστικές εκτιμήσεις για το παρόν, οι επιστήμονες υπογραμμίζουν την ανάγκη συνεχούς επιτήρησης των μεταλλάξεων του ιού και ενίσχυσης των διεθνών μηχανισμών έγκαιρης αντίδρασης.