ΟΠΕΚΕΠΕ: Στάση πληρωμών 598 εκατ. ευρώ – Προθεσμία έως 4 Νοεμβρίου για σχέδιο δράσης στην Ε.Ε.

Σε οριακό σημείο βρίσκεται ο αγροτικός κόσμος, καθώς η λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει οδηγηθεί σε μια ιδιότυπη στάση πληρωμών που διαρκεί ήδη τρεις μήνες, αφήνοντας σε εκκρεμότητα περίπου 598 εκατ. ευρώ από ενισχύσεις του 2024. Οι καθυστερήσεις αφορούν βιολογικά προϊόντα, οικολογικά σχήματα, συνδεδεμένες ενισχύσεις, μέτρα για φυσικές καταστροφές, ακόμη και το αγροτοπεριβαλλοντικό πρόγραμμα «Κομφούζιο».

Η πίεση προς την κυβέρνηση κορυφώνεται καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δώσει προθεσμία μέχρι τις 4 Νοεμβρίου για την κατάθεση αναθεωρημένου σχεδίου δράσης, με στόχο να αποκατασταθεί η ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα όριζε την 2α Οκτωβρίου ως τελική ημερομηνία, ωστόσο ζητήθηκε και δόθηκε παράταση λόγω καθυστερήσεων που αποδόθηκαν στον μήνα των θερινών διακοπών.

Η αγωνία των αγροτών είναι έκδηλη, καθώς, όπως όλα δείχνουν, η προκαταβολή της ενιαίας ενίσχυσης – ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ – δεν θα καταβληθεί μέσα στον Οκτώβριο, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. «Μπορούμε να πληρώσουμε από τις 15 Οκτωβρίου έως τις 30 Ιουνίου», ανέφεραν πηγές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, χωρίς να δώσουν σαφές χρονοδιάγραμμα. Ανώτατο στέλεχος του υπουργείου παραδέχθηκε ότι γίνεται προσπάθεια ώστε οι πληρωμές να πραγματοποιηθούν «πριν από τις γιορτές», προειδοποιώντας ότι διαφορετικά «το πρόβλημα θα είναι πολύ μεγάλο».

Στο μεταξύ, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ε.Ε., με έγγραφό της από τις 4 Αυγούστου, είχε επισημάνει σοβαρές ελλείψεις σε ελέγχους για βιολογική παραγωγή και οικολογικά σχήματα, αλλά και το ζήτημα των παράνομων ενισχύσεων σε βοσκοτόπια. Το μήνυμα ήταν σαφές: χωρίς τεκμηριωμένο action plan, υπάρχει το ενδεχόμενο αναστολής των ευρωπαϊκών πληρωμών προς την Ελλάδα.

Το σύστημα ενισχύσεων λειτουργεί με βάση την προκαταβολή των κονδυλίων από το κράτος-μέλος, τα οποία στη συνέχεια επιστρέφονται από την Ε.Ε. σε σύντομο διάστημα. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες έχουν καταστήσει σαφές ότι οι καταβολές θα συνεχιστούν μόνο εφόσον διασφαλιστεί ότι οι εθνικοί έλεγχοι πληρούν τις προϋποθέσεις του ενωσιακού δικαίου. Σενάριο που καθιστά αδύνατη την εκταμίευση χωρίς ριζικές αλλαγές, καθώς κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε δημοσιονομικό κενό.

Οι αγρότες, που βρίσκονται ήδη αντιμέτωποι με αδυναμία πληρωμών σε προμηθευτές λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και σπόρων, εκφράζουν την αγωνία τους για το μέλλον. Η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι μέχρι τις 4 Νοεμβρίου θα έχουν ολοκληρωθεί όλες οι απαραίτητες ενέργειες, όμως ακόμη και στελέχη με γνώση του θέματος τονίζουν πως χωρίς δομικές παρεμβάσεις ούτε η νέα παράταση θα αποδειχθεί επαρκής.