Η Chevron «παίζει μπάλα» στην Κρήτη: Γεωπολιτική αναβάθμιση και νέα ισορροπία στον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου

Η πρόσφατη εμφάνιση της Chevron στο ελληνικό upstream επαναφέρει με δυναμικό τρόπο την προοπτική της αξιοποίησης των υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και την Κρήτη και φέρνει στο προσκήνιο και τις άλλες παραχωρήσεις που αντιμετωπίζονταν μέχρι σήμερα με αρκετό προβληματισμό.

Μαζί με τη Helleniq Energy, η αμερικανική πολυεθνική κατέθεσε κοινή προσφορά για τέσσερις θαλάσσιες περιοχές – το μπλοκ Α2, το Νότια της Πελοποννήσου και τα δύο Νότια θαλάσσια οικόπεδα της Κρήτης.

Πρόκειται για μια κίνηση που δεν αλλάζει απλώς τους όρους του διαγωνισμού, αλλά αναβαθμίζει συνολικά τη γεωπολιτική και ενεργειακή σημασία των ελληνικών παραχωρήσεων. Η είσοδος ενός παγκόσμιου παίκτη στο χώρο των ερευνών, που συμπληρώνει το παζλ των κολοσσών που ενδιαφέρονται για το upstream στην Ελλάδα (μετά την Exxon Mobil) δημιουργεί νέα δεδομένα και ανοίγει τον δρόμο για ευρύτερες συνεργασίες μεταξύ διεθνών αλλά και ελληνικών εταιρειών.

Το στοίχημα της Energean στο Ιόνιο

Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρίσκεται αυτή την περίοδο και το «Block 2» στο Ιόνιο, περίπου 30 χιλιόμετρα δυτικά της Κέρκυρας. Σε αυτό η Energean, με ποσοστό 75% και ρόλο operator, μαζί με τη Helleniq Upstream (25%), παρουσίασε πρόσφατα στους αναλυτές μια πρώτη εικόνα των πιθανών αποθεμάτων.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Energean, Μαθιό Ρήγα, που διαχειρίζεται και εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα του Πρίνου, αρχικές εκτιμήσεις για τους πιθανούς πόρους φτάνουν τα 7 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου, δηλαδή περίπου 200 δισ. κυβικά μέτρα. Είναι μια ποσότητα που όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές είναι μια αρχική εκτίμηση. Κατά πόσο οι πόροι αυτοί είναι αξιοποιήσιμοι ή όχι θα πρέπει να επιβεβαιωθεί με ερευνητική γεώτρηση. Αξιοσημείωτο στοιχείο είναι ότι το μπλοκ 2 συνορεύει σε ένα ποσοστό 30-35% με την Ιταλία, στην οποία έχει γίνει αίτηση για να αποκτηθεί που επικαιροποιήθηκε μέσα στο 2025.

Το κρίσιμο σημείο είναι το «drill or drop decision» δηλαδή αν θα προχωρήσει η εταιρεία ή όχι σε ερευνητική γεώτρηση που πρέπει να ληφθεί έως τον Μάρτιο του 2026. Μέχρι τότε, η Energean χρειάζεται να εξασφαλίσει εταίρο για να μοιραστεί το υψηλό κόστος και ρίσκο της γεώτρησης.

Το βάθος των υδάτων (500–1.500 μέτρα) και οι γεωλογικές συνθήκες απαιτούν ισχυρές τεχνολογικές και οικονομικές πλάτες. Για αυτό και η διοίκηση του Ομίλου, έχει διαμηνύσει ότι θα προχωρήσει μόνο και εφόσον βρεθεί εταίρος να ενισχύσει το εγχείρημα τόσο στο Ιόνιο όσο και στο «μπλοκ 23» στο Ισραήλ και το χερσαίο μπλοκ «East Bir El NUS» στην Αίγυπτο στα οποία στρέφει το ενδιαφέρον της.

Εκτός από τις νέες προοπτικές, πρέπει να σημειωθεί και η λήξη μιας μακράς προσπάθειας της Energean που είναι το κοίτασμα του Κατακόλου στη Δυτική Πελοπόννησο.

Με την ένταξή του στο υπό σύσταση Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου, έχει τερματιστεί κάθε σχέδιο εκμετάλλευσης. Πρόκειται για μια περιοχή με αποδεδειγμένα αποθέματα (18 εκατ. boe), που αποτέλεσε το μοναδικό έργο σε φάση ανάπτυξης στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Αυτή η εξέλιξη σε συνδυασμό με την καθυστέρηση επί μήνες της παραχώρησης Λιμένα της Πάτρας που θα φιλοξενήσει τις υποδομές και τον εξοπλισμό για ερευνητική γεώτρηση, αποτελούν παραμέτρους που εκτιμάται ότι δίνουν λάθος μηνύματα στους operators από αυτά που θέλει να εκπέμψει η κυβέρνηση.

Η Helleniq Energy και η Κρήτη

Στην άλλη πλευρά, η Helleniq Energy παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στα μπλοκ της Κρήτης και βέβαια μετά το διαγωνισμό της 10ης Σεπτεμβρίου μπαίνει δυναμικά μέσα σε όλες τις εν δυνάμει αξιόλογες παραχωρήσεις.

Μαζί με την ExxonMobil κατέχει τα δικαιώματα σε δύο κρίσιμες περιοχές: Δυτικά της Κρήτης και Νοτιοδυτικά της Κρήτης. Ειδικά στο δεύτερο, η ερευνητική διαδικασία βρίσκεται στο πιο ώριμο στάδιο, καθώς έχουν ολοκληρωθεί οι σεισμικές έρευνες και απομένει η απόφαση για γεώτρηση. Ωστόσο, η ExxonMobil έχει μεταθέσει επανειλημμένα το χρονοδιάγραμμα, με την τελευταία εκτίμηση να τοποθετεί τη γεώτρηση στο 2027, εξέλιξη που δεν περνά απαρατήρητη.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Helleniq Energy, Ανδρέας Σιάμισιης, έχει επισημάνει ότι η καθυστέρηση οφείλεται τόσο στην ανάγκη περαιτέρω επεξεργασίας των δεδομένων όσο και στις στρατηγικές επιλογές της Exxon, η οποία δίνει προτεραιότητα σε πρόσφατες ανακαλύψεις σε Κύπρο και Αίγυπτο.

Ωστόσο, η είσοδος της Chevron στο εγχώριο παιχνίδι υδρογονανθράκων δεν αποκλείεται να αναδιαμορφώσει τα δεδομένα και να συνδέεται με τις παρατάσεις στην Κρήτη. Η αμερικανική εταιρεία έχει ισχυρό ενδιαφέρον για τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπως αποδεικνύεται από την παρουσία της σε Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο.

Η επέκταση της δραστηριότητας της Chevron στην Ελλάδα λειτουργεί ως καταλύτης για νέες στρατηγικές κινήσεις και πιθανές συνεργασίες στον χώρο των υδρογονανθράκων.

Παράλληλα, η ισχυροποίηση του ομίλου της Helleniq Energy στον τομέα των ορυκτών καυσίμων προσελκύει το ενδιαφέρον των επενδυτών, με τον Ευάγγελο Μυτιληναίο να βρίσκεται πλέον μέσα στο μετοχολόγιο της εταιρείας, φλερτάροντας με τους υδρογονάνθρακες που γνωρίζει και υπηρετεί για χρόνια ως ηλεκτροπαραγωγός.

Νέα ισορροπία δυνάμεων

Με τις νέες παραχωρήσεις, ο αριθμός των ενεργών οικοπέδων στην Ελλάδα ανέρχεται πλέον σε εννέα ισοφαρίζοντας και τις απώλειες του προηγούμενου διαστήματος με τις αποχωρήσεις της Repsol και της Τotal. Στο σχήμα αυτό, η Helleniq Energy εμφανίζεται ως ο ενοποιητικός κρίκος: συμμετέχει σχεδόν σε όλες τις μεγάλες παραχωρήσεις, είτε μόνη της είτε σε κοινοπραξία με διεθνείς κολοσσούς. Η Energean διατηρεί στρατηγικό ρόλο στο Block 2 με 75%, ενώ η Chevron εισέρχεται πλέον δυναμικά με ένα πακέτο τεσσάρων παραχωρήσεων.

Η συνύπαρξη αυτών των τριών παικτών μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για ευρύτερες στρατηγικές συμμαχίες. Η Chevron προσφέρει την οικονομική και τεχνολογική ισχύ, η Helleniq Energy έχει την εγχώρια θεσμική παρουσία και η Energean διαθέτει εμπειρία στην περιοχή και προοπτική ανακάλυψης κοιτασμάτων. Το μείγμα αυτό δημιουργεί μια τριγωνική σχέση με δυνατότητα να στηρίξει μεγάλης κλίμακας επενδύσεις που απαιτούνται για την εκμετάλλευση των ελληνικών θαλάσσιων οικοπέδων.

Φυσικά παρόλο τον ενθουσιασμό που γεννά η είσοδος του Νο2 κολοσσού στην Ελλάδα όλοι κατανοούν ότι οι πανηγυρισμοί δεν θα μπορέσουν να μετουσιωθούν σε έργα χωρίς την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα που απαιτούν αυτές οι διαδικασίες για να οδηγήσουν σε ερευνητική γεώτρηση και να παράξουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Οι αδειοδοτήσεις και τα χρονοδιαγράμματα πρέπει να τηρηθούν ώστε να βάλλουν στο διεθνή χάρτη των παραγωγών ορυκτών καυσίμων και την Ελλάδα και να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη στη διεθνή αγορά. Ήδη, συγκροτήθηκε η επιτροπή αξιολόγησης των προσφορών για τις 4 νέες παραχωρήσεις και θα ακολουθήσουν η κατάρτιση, υπογραφή των συμβάσεων και η κύρωσή τους από τη Βουλή. Ο σχεδιασμός δείχνει το τέλος του 2025 αν και θα γίνουν προσπάθειες για να τελειώσουν νωρίτερα οι διαδικασίες.

newmoney.gr