«Η Ελλάδα κινδυνεύει με ερημοποίηση» – Σήμα κινδύνου για την κλιματική αλλαγή!

Η κλιματική κρίση αποτελεί ένα φαινόμενο που εξελίσσεται με αυξανόμενο ρυθμό και αφορά πλέον άμεσα όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επηρεάζοντας την καθημερινότητα των πολιτών και τη βιωσιμότητα βασικών παραγωγικών τομέων όπως η γεωργία.

Ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Θεοφάνης Γέμτος, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, υπογραμμίζει πως η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αναμένεται να προκαλέσει έντονες βροχοπτώσεις, παρατεταμένες περιόδους ξηρασίας, ακραία καιρικά φαινόμενα και σταδιακή άνοδο της στάθμης της θάλασσας, επηρεάζοντας ποικιλοτρόπως τη ζωή στις ευρωπαϊκές χώρες.

Αντίθετες επιπτώσεις Βορρά – Νότου στην Ευρώπη

Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι βόρειες χώρες θα δουν πιθανώς αύξηση της γεωργικής παραγωγής λόγω της παράτασης της βλαστικής περιόδου. Στον αντίποδα, οι νότιες περιοχές, όπως η Ελλάδα, αναμένεται να αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες, εξαιτίας της μείωσης των βροχοπτώσεων, των παρατεταμένων καυσώνων και της αυξανόμενης πίεσης στους υδατικούς πόρους.

Ο κ. Γέμτος επισημαίνει πως είναι απαραίτητο να ληφθούν συστημικά μέτρα όπως η κατασκευή ταμιευτήρων για την αποθήκευση νερού κατά τους χειμερινούς μήνες, προκειμένου να καλυφθούν οι αρδευτικές ανάγκες της καλοκαιρινής περιόδου. Παράλληλα, προτείνει την επανεξέταση της στάσης απέναντι στην υδροηλεκτρική ενέργεια, την οποία θεωρεί κρίσιμη λύση για την ενεργειακή και υδατική ασφάλεια.

Καλλιέργειες C3 και C4 – Τι αλλάζει στην απόδοση

Ο καθηγητής εξηγεί πως ορισμένες καλλιέργειες, όπως τα χειμερινά σιτηρά (κατηγορία C3), μπορεί να ωφεληθούν από την αυξημένη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, καλλιέργειες C4 όπως το καλαμπόκι, δεν φαίνεται να επηρεάζονται το ίδιο θετικά. Η φωτοσυνθετική συμπεριφορά τους είναι διαφορετική και δεν επιτρέπει υψηλή αποδοτικότητα σε συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών και έλλειψης νερού.

Κίνδυνος ερημοποίησης για τη Θεσσαλία και άλλες περιοχές

Ο κ. Γέμτος προειδοποιεί για τον κίνδυνο ερημοποίησης περιοχών όπως η Θεσσαλία, λόγω διάβρωσης των εδαφών και έλλειψης νερού, που θα καταστήσουν πολλές εκτάσεις ακατάλληλες για καλλιέργεια και βιώσιμη διαβίωση. «Αν δεν υπάρξει παρέμβαση, θα δούμε τους κατοίκους αυτών των περιοχών να εγκαταλείπουν τη γη τους», σημειώνει.

Γεωργία και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου

Η γεωργική δραστηριότητα στην Ευρώπη ευθύνεται για περίπου 12% των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Από αυτές, το μεθάνιο από τα μηρυκαστικά αποτελεί το 39%, οι εκπομπές από τα γεωργικά εδάφη φτάνουν το 32%, ενώ η χρήση μηχανημάτων και η κοπριά συμβάλλουν με 14% και 13% αντίστοιχα.

Ο καθηγητής τονίζει πως η μείωση των εκπομπών είναι δυνατή με ορθολογική διαχείριση των εκμεταλλεύσεων, έξυπνες γεωργικές πρακτικές και στοχευμένες οικονομικές ενισχύσεις μέσω της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Διατροφικές επιλογές και σπατάλη πόρων

Ο ίδιος δεν παραλείπει να σχολιάσει πως ένα μέρος του προβλήματος σχετίζεται με τη διατροφή μας. Η παραγωγή κόκκινου κρέατος, για παράδειγμα, απαιτεί τεράστιους πόρους: 7 κιλά ζωοτροφής για κάθε 1 κιλό κρέας, κάτι που εγείρει ερωτήματα για την αποδοτικότητα του μοντέλου.

Προσαρμογή τώρα – Όχι αργότερα

Η προετοιμασία και η έγκαιρη αντίδραση είναι, σύμφωνα με τον καθηγητή, ο μόνος τρόπος να αποφύγουμε τα χειρότερα. Η ολοκληρωμένη διαχείριση νερού, η μείωση της εξάρτησης από υπόγειους υδροφορείς, η προσαρμογή των καλλιεργειών και η ευρωπαϊκή στήριξη, είναι καίριας σημασίας για να διατηρηθεί η αγροτική παραγωγή ζωντανή και ανταγωνιστική.