Ο Τραμπ κατηγορεί το Πεκίνο για δηλητηρίαση των Αμερικανών – η Κίνα απαντά ότι το πρόβλημα είναι η αμερικανική ζήτηση
Από την έναρξη της δεύτερης προεδρικής του θητείας, ο Ντόναλντ Τραμπ ενέταξε στην ατζέντα του το θέμα των δασμών εναντίον της Κίνας, συνδέοντάς το με τη διακίνηση του fentanyl στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αμερικανική πλευρά κατηγορεί ανοιχτά το Πεκίνο ότι διαδραματίζει κομβικό ρόλο στη ροή του επικίνδυνου ναρκωτικού, προκαλώντας δεκάδες χιλιάδες θανάτους ετησίως.
Η κινεζική κυβέρνηση απαντά ότι η έξαρση του fentanyl αποτελεί, κατά κύριο λόγο, εσωτερικό πρόβλημα των ΗΠΑ. Παράλληλα, υποστηρίζει πως έχει ήδη εφαρμόσει αυστηρά μέτρα ελέγχου για τις συγκεκριμένες ουσίες και ότι η συμβολή της ξεπερνά τα διεθνή πρότυπα.
Παρότι το Πεκίνο δηλώνει διατεθειμένο να συνεργαστεί, απορρίπτει την πίεση από τις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας τις σχετικές κινήσεις της Ουάσιγκτον ως μέτρα καταναγκασμού και οικονομικής πίεσης. Μετά την αύξηση των αμερικανικών δασμών σε όλα τα κινεζικά προϊόντα, η αντίδραση της Κίνας υπήρξε άμεση και έντονη. Ωστόσο, πρόσφατα προχώρησε στην αυστηροποίηση του ελέγχου για δύο ακόμη πρόδρομες χημικές ουσίες του fentanyl, εξέλιξη που ερμηνεύτηκε ως ένδειξη συμμόρφωσης με διεθνείς πρακτικές και προσπάθεια αποκατάστασης της διμερούς σχέσης.
Επιπλέον, οι κινεζικές αρχές έχουν επεκτείνει τους ελέγχους στα συνθετικά οπιοειδή της κατηγορίας νιταζένες, που θεωρούνται ιδιαίτερα ανησυχητικά σε διεθνές επίπεδο. Παρά τις διαβεβαιώσεις για ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας στον τομέα καταπολέμησης των ναρκωτικών, το Πεκίνο επισημαίνει ότι η πρωταρχική ευθύνη βαρύνει τη ζήτηση στις ΗΠΑ, ενώ στην κινεζική κοινωνία η κατάχρηση οπιοειδών παραμένει χαμηλή.
Η κρίση του fentanyl έχει αφήσει βαθύ αποτύπωμα στις ΗΠΑ, με ετήσιους θανάτους να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο, αν και το 2024 σημειώθηκε μερική υποχώρηση. Από το 2019, η Κίνα έχει εντάξει το fentanyl στον κατάλογο των ουσιών υπό έλεγχο, περιορίζοντας τις απευθείας εξαγωγές προς τις ΗΠΑ. Ωστόσο, τα εγκληματικά κυκλώματα προσαρμόστηκαν, διοχετεύοντας πρόδρομες ουσίες σε εργαστήρια του Μεξικού, όπου παράγεται fentanyl για τη βορειοαμερικανική αγορά. Οι αμερικανικές αρχές εκτιμούν πως η Κίνα οφείλει να εντείνει τους ελέγχους στις εξαγωγές χημικών ουσιών, ώστε να μειωθούν οι ποσότητες που καταλήγουν τελικά στις ΗΠΑ.
Αν και η Κίνα αποφεύγει να συνδέσει δημόσια τα τελευταία μέτρα με τις διμερείς σχέσεις, διπλωματικές πηγές θεωρούν πιθανό το Πεκίνο να αναμένει ανταλλάγματα ή αναγνώριση των κινήσεών του από τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον αναλυτή του Brookings Institution, Ράιαν Χας, η πρόοδος στη συνεργασία θα εξαρτηθεί από το αν η Ουάσιγκτον θα αναγνωρίσει τις κινεζικές προσπάθειες και αν θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της άλλης πλευράς.
Η διαχείριση της κρίσης fentanyl έχει καταστεί βασικός παράγοντας έντασης στη σχέση Ουάσιγκτον – Πεκίνου. Αξίζει να σημειωθεί πως ενώ ο Τραμπ αρχικά είχε εκφράσει την ικανοποίησή του για τη στάση της Κίνας στο θέμα του fentanyl, στη συνέχεια επανήλθε με οξείς κατηγορίες κατά της κινεζικής ηγεσίας. Η Κίνα, από την πλευρά της, επικαλείται τις διεθνείς υποχρεώσεις της και παραθέτει τεκμήρια από σχετικές εκθέσεις και επίσημα έγγραφα.
Η DEA έχει διαπιστώσει πρόσφατα μείωση στην καθαρότητα του fentanyl που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ, αποδίδοντάς το σε περιορισμένη διαθεσιμότητα πρόδρομων ουσιών λόγω αυξημένων κινεζικών ελέγχων και επιφυλακτικότητας των προμηθευτών. Παρά τις θετικές αυτές εξελίξεις, ειδικοί όπως η Vanda Felbab-Brown εκτιμούν ότι οι πρωτοβουλίες του Πεκίνου εντάσσονται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής διαπραγμάτευσης. Σύμφωνα με την ίδια, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ανταποκριθούν θετικά αναγνωρίζοντας τη συμβολή της Κίνας και διεκδικώντας ενισχυμένη συνεργασία.
Το Πεκίνο απορρίπτει τις κατηγορίες για κρατική ενίσχυση της παράνομης παραγωγής, υποστηρίζοντας ότι η στάση του είναι αυστηρά ελεγκτική και διαφανής.
Το αν οι δύο χώρες θα κατορθώσουν να αφήσουν στην άκρη τις διαφορές και να προωθήσουν μια αποτελεσματική συνεργασία για την αντιμετώπιση του προβλήματος του fentanyl, θα κριθεί από τη βούληση για συντονισμό απέναντι σε μια παγκόσμια απειλή με σοβαρές κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες.
και Facebook 
