Hλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου: Κρίσιμη συνάντηση Μητσοτάκη με Χριστοδουλίδη
Στην προγραμματισμένη για σήμερα συνάντηση Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη, η οποία πραγματοποιείται σε κλίμα δυσαρέσκειας στην Αθήνα μετά τα «ψιλά γράμματα» της απόφασης του υπουργικού συμβουλίου της Κύπρου, επικεντρώνεται το ενδιαφέρον για την πορεία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου.
Όπως γράφει η kathimerini.gr, η Αθήνα προσέρχεται στη σημερινή συνάντηση κορυφής σε μια ύστατη προσπάθεια διάσωσης του έργου, θέτοντας ως κόκκινη γραμμή για την επίτευξη μιας οριστικής συμφωνίας την ύπαρξη ρυθμιστικού πλαισίου, που να διασφαλίζει τη βιωσιμότητά του και τη συμμετοχή της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο Great Sea Interconnector με 100 εκατ. ευρώ, ζητήματα που είχαν προσυμφωνηθεί από τις αρχές του μήνα.
Οι αρμόδιες ελληνικές αρχές, όταν την Τρίτη το βράδυ παρέλαβαν την απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Κύπρου, διαπίστωσαν έκπληκτες ότι αυτή παραπέμπει την απόφαση για τη μετοχική συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο έργο για την 1/12/2024, την οποία, όπως σημειώνει, θα λάβει μετά την αξιολόγηση της μελέτης κόστους – οφέλους από την ΕΤΕπ.
Για την Αθήνα, αυτό σημαίνει ότι η Κύπρος εξακολουθεί να αμφισβητεί την ωφελιμότητα του έργου και αυτό που φρόντισε να κάνει σαφές χθες ήταν ότι δεν είναι διατεθειμένη να συνεχίσει να βάζει χρήματα σε ένα έργο που δεν είναι αποδεκτό και από τις δύο πλευρές. «Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις είναι σαν το ταγκό, πρέπει να θέλουν και οι δύο να το χορέψουν», ανέφερε χαρακτηριστικά χθες ανώτατος κυβερνητικός αξιωματούχος με εμφανή δυσαρέσκεια για τη στάση της Κύπρο.
«Εχουμε ξοδέψει 160 εκατ. ευρώ και δεν πρόκειται να βάλουμε ούτε ένα ευρώ παραπάνω χωρίς τη συμμετοχή και των δύο πλευρών στο έργο», τόνιζε επίσης, επισημαίνοντας ότι για την Ελλάδα η μετοχική συμμετοχή της Κύπρου είναι θεμελιώδες ζήτημα.
Κυβερνητικές πηγές μετέφεραν επίσης χθες ότι η Κύπρος δεν έχει δεσμευθεί ρητά ούτε για την κάλυψη των 125 εκατ. ευρώ που συμφωνήθηκε για την κατασκευαστική περίοδο του έργου και στην οποία αναφέρθηκε με δηλώσεις του την Τρίτη ο υπουργός Ενέργειας κ. Παπαναστασίου. Η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου, όπως σημειώνουν, αναφέρεται σε ποσό «μέχρι 125 εκατ. ευρώ».
Πέραν αυτού, διαπίστωσαν ότι η Κύπρος με την απόφαση του υπουργικού συμβουλίου θέτει νέες απαιτήσεις, που ανατρέπουν τη διασυνοριακή κατανομή κόστους του έργου (Cross Border Cost Allocation), γνωστή ως CBCA, μεταφέροντας αυθαίρετα μεγαλύτερες επιβαρύνσεις στην Ελλάδα. Η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου αναφέρει ότι στην περίπτωση που το τελικό κόστος του έργου ξεπεράσει το προϋπολογιζόμενο του 1,94 δισ. ευρώ, τότε το επιπλέον κόστος θα επιμεριστεί ισόποσα (50%-50%) στις δύο χώρες. Το CBCA προβλέπει αναλογία 37% για την Ελλάδα και 63% για την Κύπρο ως άμεσα ωφελούμενη χώρα από το έργο, ενώ η Ελλάδα έχει ήδη αποδεχθεί σε μια ένδειξη καλής θέλησης και προκειμένου να αμβλυνθούν οι ανησυχίες της Κύπρου για το γεωπολιτικό ρίσκο, να αναλάβει κατά 50% των δαπανών σε περίπτωση που το έργο σταματήσει για λόγους που δεν ελέγχονται από τον φορέα υλοποίησης.