Πρόγραμμα «Νέο Εξοικονομώ»: Αυξάνεται η επιδότηση λόγω των ανατιμήσεων
Αναλυτικός οδηγός
Ολοκληρώνεται σταδιακά από τα στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ» – Για πρώτη φορά η υπαγωγή θα γίνει με βάση την αξιολόγηση των αιτήσεων και όχι με τον χρόνο κατάθεσης.
Ολοκληρώνεται σταδιακά το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», καθώς το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες της αγοράς – όπως εκφράστηκαν στην τελευταία διαβούλευση του Οδηγού του προγράμματος, το οποίο έληξε στα μέσα Σεπτεμβρίου- αλλά και στις πρόσφατες ανατιμήσεις των προϊόντων.
Για πρώτη φορά η υπαγωγή στο Νέο Εξοικονομώ θα γίνει με βάση την αξιολόγηση των αιτήσεων και όχι με το ποιος πρόλαβε να κάνει γρήγορα την αίτηση, ενώ οι αυξήσεις στις πρώτες ύλες έχουν ανέλθει σε δυσθεώρητα ύψη με πολλούς καταναλωτές να εκφράζουν την αγανάκτησή τους. Και δεν υπάρχει χαρακτηριστικότερο παράδειγμα από τους χάλκινους σωλήνες και τα κουφώματα αλουμινίου, τα οποία έχουν ανατιμηθεί σε ποσοστά της τάξης 16,4% και 2,7% αντίστοιχα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας real News, η επιδότηση του προγράμματος αναμένεται να αυξηθεί από τα 180 ευρώ ανά τ.μ. στα 200 ευρώ με βάση το σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το Νέο Εξοικονομώ θα κάνει πρεμιέρα τέλη Οκτωβρίου και η συμμετοχή στο πρόγραμμα θα γίνει στη βάση κάποιων κριτηρίων αξιολόγησης των αιτήσεων. Είναι σημαντική διαπίστωση εάν αναλογιστεί κανείς πως σε προηγούμενα προγράμματα σημασία είχε η ταχύτητα.
Ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, μιλώντας πριν μερικές εβδομάδες στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» του ΑΝΤ1, είπε πως η πλατφόρμα θα ανοίξει μέχρι το τέλος Οκτωβρίου και θα αφορά 50.000 κατοικίες, για τις οποίες θα υπάρχει ιεράρχηση με κοινωνικά κριτήρια για την ένταξή τους.
Το πρόγραμμα συμβάλλει στον στόχο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για τη συνολική ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κτιρίων έως το 2030.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος «Νέο Εξοικονομώ» φθάνει στα 632 εκατομμύρια ευρώ τα οποία θα παρθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση φτάνει στο 62% της συνολικής δαπάνης, ενώ αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 38% περισσότερες κατοικίες συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος. Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έναρξης του Προγράμματος και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την Επικράτεια.
Το Πρόγραμμα αναμένεται να αξιοποιήσουν περί τους 50.000 ιδιοκτήτες και αφορά σε κτίρια που υφίστανται νόμιμα, χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια. Ειδικότερα, περιλαμβάνει πέντε (5) κατηγορίες επιδοτήσεων, στις οποίες οι ωφελούμενοι εντάσσονται ανάλογα με το εισόδημά τους. Επίσης, προβλέπονται κίνητρα για παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε πολυκατοικίες με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.
Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία, το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης ορίζεται ως εξής:
Σε περίπτωση που η χρήση κατοικίας γίνεται από τον αιτούντα (ιδιοκατοίκηση), το ποσοστό επιχορήγησης είναι κλιμακωτό ανά εισοδηματική κατηγορία.
Σε περίπτωση που η χρήση κατοικίας γίνεται από πρόσωπο διαφορετικό από τον αιτούντα (δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση), το ποσοστό επιχορήγησης είναι σταθερό και ανεξάρτητο εισοδηματικής κατηγορίας.
Για αιτήσεις πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος.
Σε τι διαφέρει από τα προηγούμενα Προγράμματα;
To νέο Εξοικονομώ περιλαμβάνει 14 αλλαγές που το κάνουν αρκετά διαφορετικό σε σχέση με τ΄ άλλα προγράμματα τα οποία είναι:
Καταργείται η χρονική ιεράρχηση υποβολής αιτήσεων και εισάγονται κριτήρια αξιολόγησης.
Δημιουργείται νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά με ξεχωριστό προϋπολογισμό ύψους 100 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.
Για πρώτη φορά εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, πολύτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης.
Για πρώτη φορά εισάγεται το κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.
Η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων θα αποτελέσει το σημαντικότερο κριτήριο σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%.
Επιτυγχάνεται υπέρβαση κατά 108% του ετήσιου στόχου του ΕΣΕΚ για την εξοικονόμηση ενέργειας από παρεμβάσεις σε κτίρια.
Εκτιμάται ότι θα υπάρξει ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 νοικοκυριών όταν στα προηγούμενα προγράμματα ο αντίστοιχος αριθμός ανήλθε περί τα 40.000 νοικοκυριά.
Για την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, η κατανομή τους θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά Περιφέρεια όπως γινόταν στο παρελθόν.
Αλλάζει το καθεστώς των ωφελούμενων, καθώς δικαιούχοι μπορούν να είναι μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους.
Περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε μία (1) αίτηση.
Καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες.
Στοχεύοντας στην ψηφιοποίηση του κράτους και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθίσταται υποχρεωτική και επιδοτείται στο πλαίσιο του Προγράμματος.
Δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και την αύξηση των δικαιούχων.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος αναλαμβάνει τη διαχείριση του προγράμματος (λειτουργία της πλατφόρμας, αξιολόγηση αιτήσεων κ.λπ.).
Προϋποθέσεις για την υποβολή αιτήσεων
Περιορισμός αιτήσεων ανά ωφελούμενο:
-Για αίτηση Μεμονωμένου Διαμερίσματος ή Μονοκατοικίας, για κάθε φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας (1) αίτησης, σύμφωνα με τους όρους του Προγράμματος.
-Για αίτηση Πολυκατοικίας, για κάθε για κάθε ΑΦΜ διαχείρισης Πολυκατοικίας είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας (1) αίτησης, σύμφωνα με τους όρους του Προγράμματος.
-Για τα συμμετέχοντα διαμερίσματα ως μέρος αίτησης Πολυκατοικίας, για κάθε φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) είναι δυνατή η υποβολή περισσότερων αιτήσεων συμμετεχόντων διαμερισμάτων, σύμφωνα με τους όρους του Προγράμματος. Ωστόσο, ισχύει το προβλεπόμενο όριο σώρευσης επί του συνόλου της επιχορήγησης.
Περιορισμός αιτήσεων ανά κατοικία:
Για κάθε επιλέξιμη κατοικία (μονοκατοικία, μεμονωμένο διαμέρισμα, Πολυκατοικία, ή διαμέρισμα ως μέρος αίτησης Πολυκατοικίας) του τρέχοντος Προγράμματος πρέπει να υποβληθεί μία (1) μόνον αίτηση. Κατοικίες, με την άνω έννοια, με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» και “Εξοικονομώ-Αυτονομώ” της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, δεν έχουν δικαίωμα υποβολής στο τρέχον πρόγραμμα. Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων με ενεργή αίτηση σε κάποιον από τους κύκλους των Προγραμμάτων «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» και “Εξοικονομώ-Αυτονομώ” της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, για τα οποία επιτρέπεται να μετέχουν ως διαμέρισμα-μέρος αίτησης σε πολυκατοικία αλλά μόνον για τις κοινόχρηστες παρεμβάσεις.
Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί, άνευ ετέρου, στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί.
Ο έλεγχος για την τήρηση των ανωτέρω αφορά το σύνολο των αιτήσεων που θα υποβληθούν στο πρόγραμμα και πραγματοποιείται από τον Φορέα Υλοποίησης του Προγράμματος πριν την έκδοση της οικείας απόφασης υπαγωγής.
Ειδικές Προϋποθέσεις υποβολής για Πολυκατοικίες
Στο πλαίσιο του προγράμματος, η αίτηση Πολυκατοικίας, που υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας, συνδέεται με τις επιμέρους αιτήσεις των συμμετεχόντων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.
Για να υποβληθεί αίτηση Πολυκατοικίας:
Η πολυκατοικία πρέπει να έχει σε ισχύ αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) «διαχείρισης πολυκατοικίας».
Μετά από απόφαση γενικής συνέλευσης, υποβάλλεται σχετική αίτηση Πολυκατοικίας από τον εκπρόσωπο των ιδιοκτητών, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που επιθυμούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα.
Υποβάλλεται Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία, συνοδευόμενο από έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων.
Πραγματοποιούνται κοινόχρηστες παρεμβάσεις
Οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που δεν εντάσσονται ή δεν θέλουν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα συμμετέχουν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στην Απόφαση Γενικής Συνέλευσης Πολυκατοικίας με ίδια κεφάλαια.