Από ζημίες σε πλεόνασμα: Η οικονομική «στροφή» του Δήμου Ηρακλείου μέσα σε έναν χρόνο – Όλα τα στοιχεία

Εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο ο Ισολογισμός 2024 του Δήμου Ηρακλείου, όπως κατατέθηκε από τη Δημοτική Αρχή με εισήγηση του Αντιδημάρχου Οικονομικών & Τουρισμού Γιώργου Αγριμανάκη.

Ένας Ισολογισμός που αναστρέφει τα οικονομικά δεδομένα του Δήμου Ηρακλείου, καταγράφει πλεόνασμα 3,5 εκ. ευρώ και ταμειακό υπόλοιπο άνω των 18 εκ. ευρώ και όπως τόνισε ο Δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός – ευχαριστώντας τον Γιώργο Αγριμανάκη και όλα τα στελέχη του Δήμου, αιρετά και υπηρεσιακά – θα πρέπει: «Να παραδεχτούμε ότι ακόμα και αν έχουμε μια θετική ροπή αυτή τη στιγμή, αν δημιουργούμε προϋποθέσεις για καλύτερη οικονομική απόδοση του Δήμου Ηρακλείου, αυτό γίνεται σε ένα γενικότερο περιβάλλον εξαιρετικά δυσμενές. Ακριβώς αυτό είναι που αναδείχθηκε ομόθυμα στο συνέδριο της ΚΕΔΕ. Οι Δήμοι έχουν πολλαπλές ανάγκες από τους πόρους, σε αυτό το περιβάλλον επιχειρούμε γι’ αυτό και κανείς δεν πανηγυρίζει. Οι ανάγκες είναι υπαρκτές και τα μέσα υστερούν. Η πραγματικότητα είναι ότι καταγράφεται αυτή τη στιγμή μία πορεία σταθεροποίησης και βελτίωσης των οικονομικών, η οποία συναρθρώνεται με την προσθήκη και τεχνικών εργαλείων, όπως το Ενιαίο Λειτουργικό Σύστημα Ψηφιακού Μετασχηματισμού το οποίο μπορεί πράγματι και στο μέλλον να αποδώσει για τον Δήμο Ηρακλείου».

Αναλυτικά

Κατά την εισήγηση του ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών & Τουρισμού Γιώργος Αγριμανάκης παρουσίασε αναλυτικά τα οικονομικά μεγέθη του Ισολογισμού, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μια πράξη ευθύνης, διαφάνειας και δημόσιας λογοδοσίας: «Είναι η στιγμή που οφείλουμε ως Δημοτική Αρχή να καταθέσουμε ενώπιον σας αλλά και στην κοινωνία του Ηρακλείου τι καταφέραμε στην χρήση αυτού του έτους, όχι στα χαρτιά των σχεδίων, αλλά στους αριθμούς των πράξεων. Δεν αφορά απλώς αριθμούς αλλά την ίδια την λειτουργία του δήμου μας για μια συγκεκριμένη χρονιά».

Ο Γιώργος Αγριμανάκης εξήγησε την σημασία του Ισολογισμού και την επίπτωσή του στη διοίκηση, στην οικονομική σταθερότητα και στα αναπτυξιακά δεδομένα του Δήμου, τονίζοντας ότι αυτός είναι ο καθρέφτης της οικονομικής κατάστασης και αποτυπώνει τα οικονομικά δεδομένα της χρονιάς, τον τρόπο διαχείρισης των χρημάτων των πολιτών, κ.α., καθώς και τη διαφορά του με τον προϋπολογισμό.

Αναφερόμενος στα οικονομικά δεδομένα, ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών παρουσίασε τα μεγέθη και στάθηκε ιδιαίτερα στην θετική οικονομική αναστροφή από το 2023 στο 2024 ύψους άνω των 10 εκ. ευρώ, από τις ζημιές των 6,6 εκ. στο πλεόνασα των 3,5 εκ. ευρώ. Τόνισε ότι αυτό ήταν το αποτέλεσμα οργάνωσης, συλλογικής δουλειάς και αλλαγής νοοτροπίας. Μεταξύ άλλων, μίλησε για:

• Τη θετική ταμειακή ροή, με ταμείο ύψους 17,7 εκ. ευρώ από 13,2 το 2023.
• Την αύξηση των επενδύσεων σε πάγια.
• Την ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων από 374 εκ. το 2023 σε 381,6 εκ. το 2024.
• Τον συνολικό δανεισμό του Δήμου Ηρακλείου, ο οποίος ανέρχεται σε 42,2 εκ. ευρώ, με ομαλή εξυπηρέτηση και κανονική ροή πληρωμών.
• Στο πάγιο ενεργητικό, όπου οι επενδύσεις σε πάγια αυξήθηκαν κατά 28,945 εκ. ευρώ, ολοκληρώθηκαν έργα και υποδομές ύψους 9,425 εκ. και βρίσκονται έργα υπό εκτέλεση συνολικού ύψους 11,571 εκ.
• Στη βελτίωση του δείκτη ταμειακής ρευστότητας κατά 62%.
• Την ενίσχυση του δείκτη αυτοχρηματοδότησης κατά 28%.
• Τη περιουσιακή βάση του δήμου Ηρακλείου, η οποία μεγάλωσε κατά 2%.

Όπως τόνισε ο Γιώργος Αγριμανάκης, όλοι οι δείκτες αποδεικνύουν ότι: «Ο Δήμος Ηρακλείου δεν επιβιώνει απλά. Αναπτύσσεται. Ο Ισολογισμός μας αποκαλύπτει ότι η λειτουργική μας ικανότητα σταθεροποιήθηκε μετά από τρία χρόνια αρνητικών απολογισμών. Ο Δήμος, πληρώνει τις υποχρεώσεις του, δεν αυξάνει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του, διατηρεί ταμείο 18.000.000€, εξυπηρετεί δάνεια και πραγματοποιεί επενδύσεις. Μακροοικονομικά, ο Δήμος Ηρακλείου λειτουργεί στο ίδιο περιβάλλον με κάθε δημόσιο φορέα, υψηλές τιμές ενέργειας, πίεση σε μισθολογικό και επενδυτικό κόστος, χαμηλή κρατική χρηματοδότηση, αυξημένη ανάγκη για κοινωνική πολιτική και υποδομές. Κι όμως αντισταθήκαμε, σταθεροποιηθήκαμε, χτίσαμε προοπτική. Ο μετασχηματισμός αυτός δεν αναιρεί τις δυσκολίες αλλά αναδεικνύει τη σοβαρότητα με την οποία τις διαχειριστήκαμε. Γιατί στο τέλος της ημέρας, οι αριθμοί αποκτούν νόημα μόνο όταν όλα αυτά μεταφράζονται σε πραγματικό έργο, διαφάνεια και προοπτική για τη Δήμο μας, για την πόλη μας».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Γιώργος Αγριμανάκης στην ομαδική δουλειά από την οποία προέκυψαν αυτά τα αποτελέσματα, λέγοντας: «Είναι έργο ομαδικό, είναι έργο συλλογικό, είναι έργο κοινής προσπάθειας. Είναι έργο του Δημάρχου, των αιρετών, των στελεχών του οικονομικού επιτελείου, των υπηρεσιών, του ειδικού συμβούλου του Δημάρχου, της Γενικής Γραμματέως και όλων όσων πίστεψαν στην ανάγκη να γυρίσουμε σελίδα. Ήταν κοινής σκέψης, συντονισμένης προσπάθειας και πίστης για ένα αποτέλεσμα σε ένα κοινό στόχο. Το πρώτο βήμα που κάναμε σε αυτό ήταν πρώτα από όλα να αναγνωρίσουμε έγκαιρα το πρόβλημα, να δούμε με καθαρό μάτι την πραγματική οικονομική κατάσταση του δήμου μας χωρίς ωραιοποιήσεις χωρίς υπεκφυγές. Από εκεί και πέρα δράσαμε γρήγορα και συντονισμένα, πήραμε δύσκολες αποφάσεις αλλά σωστές και κινηθήκαμε γρήγορα, βάλαμε σε προτεραιότητα τη ρευστότητα, τη διαφάνεια και τη σωστή διαχείριση. Μαζί με τη οικονομικό επιτελείο και τις υπηρεσίες οργανώσαμε ένα σχέδιο νοικοκυρέματος που έφερε απτά αποτελέσματα μόλις σε λίγους μήνες. Οι άνθρωποι των οικονομικών υπηρεσιών στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, δούλεψαν με επιμονή, μεθοδικότητα, επαγγελματισμό σε ένα περιβάλλον πίεσης και μεγάλων απαιτήσεων. Κάθε βελτίωση στα οικονομικά του δήμου είναι καρπός αυτής της συλλογικής προσπάθειας και το αποτέλεσμα μας δικαίωσε, αφού μπορούμε να μιλάμε για ένα Δήμο πιο σταθερό, πιο αξιόπιστο, για ένα δήμο έτοιμο να σχεδιάζει το μέλλον του με αυτοπεποίθηση. Τους ευχαριστώ ειλικρινά μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου γιατί αν πιστεύουμε στη διοίκηση της αλλαγής, η αλλαγή δε έρχεται ούτε με συνθήματα ούτε με ωραίες λέξεις ούτε με θεωρίες συνωμοσίας. Αλλάζει με δουλειά, συντονισμό και πίστη στο αποτέλεσμα».

Ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών αναφέρθηκε και στις αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της οικονομικής υπηρεσίας και στο νέο μοντέλο οικονομικής διακυβέρνησης, στην αξιοποίηση εργαλείων ελέγχου, ταχύτητας, προβλεψιμότητας και διαφάνειας, στο  ότι ο Δήμος Ηρακλείου έγινε ο πρώτος δήμος της χώρας που διασυνδέθηκε με το Εθνικό Μητρώο Εισπρακτέων Πόρων (ΕΜΕΠ) θέτοντας τα θεμέλια για πλήρη ψηφιακή παρακολούθηση και διαφάνεια στα έσοδα του, καθώς και στην πρόσφατη υπογραφή της σύμβασης για την ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών και όχι μόνο λειτουργιών του Δήμου Ηρακλείου: «Αυτή η πράξη δεν είναι απλώς μια τεχνολογική αναβάθμιση. Είναι η μετάβαση του Δήμου σε ένα ολοκληρωμένο σύγχρονο πληροφοριακό περιβάλλον όπου κάθε στοιχείο, κάθε πληρωμή, κάθε απόφαση θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο με ακρίβεια και διαφάνεια, ευθυγραμμισμένο με τα πρότυπα της κεντρικής Διοίκησης. Και εδώ συνδέεται η πιο μεγάλη αλλαγή των τελευταίων ετών, η μετάβαση ταυτόχρονα στα ενιαία ευρωπαϊκά λογιστικά πρότυπα όπου δεν είναι μια τυπική υποχρέωση αλλά και μια αναγκαιότητα όπου για πρώτη φορά ο Δήμος Ηρακλείου θα βλέπει τα οικονομικά του με τον ίδιο τρόπο που τα βλέπει κάθε σύγχρονος δημόσιος ευρωπαϊκός οργανισμός. Κάτι που σημαίνει ότι μπορούμε να προγραμματίζουμε με ακρίβεια, να ελέγχουμε αποτελεσματικά τις υπηρεσίες μας, να δίνουμε στους πολίτες σαφή και αξιόπιστα στοιχεία για το πώς διαχειριζόμαστε το δημόσιο χρήμα. Είναι η μετάβαση από την λογιστική αποτύπωση στην οικονομική διαφάνεια και λογοδοσία».

Ο Δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός, εξέφρασε την ικανοποίηση του «διότι με πολύ προσπάθεια, με πολύ προσήλωση και με μέθοδο οδηγηθήκαμε σε μια πορεία οικονομικής ανάταξης» και αναγνώρισε ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης τα οποία συναρτώνται με τον ευρύτερο ρόλο καθώς και τις διεκδικήσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης: «Εκφράζω τις ευχαριστίες μου στον επικεφαλής του Οικονομικού επιτελείου Γιώργο Αγριμανάκη, στα στελέχη μας και φυσικά σε όλη την Δημοτική Ομάδα που μόχθησε πολύ ώστε να παραχθεί έργο μέσα σε αυτό το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, το οποίο βελτιώσαμε σε ότι αφορά την εσωτερική του λειτουργία, αναγνωρίζοντας ότι τα περιθώρια βελτίωσης είναι μεγάλα. Και επίσης, με την παραδοχή ότι όλη αυτή η συζήτηση έχει μια ευρύτητα που είναι ευρύτητα διεκδίκησης, η οποία όμως θα γίνει πιο καθαρή εάν και η Αυτοδιοίκηση ξεκαθαρίσει μέσα της, ποιο είναι ακριβώς το οικονομικό μοντέλο μέσα στο οποίο θέλουμε εφεξής να κινούμαστε».

Ο Δήμαρχος Ηρακλείου, απαντώντας στις τοποθετήσεις των Δημοτικών Συμβούλων της αντιπολίτευσης, διευκρίνισε ότι: «Θα έλεγα είναι πολύ μεγάλη απλούστευση, τι θα το κάνετε το περίσσευμα, τι θα τα κάνετε τα χρήματα αυτά; Και μια απαίτηση να επιστραφούν αυτά τα 3,5 εκατομμύρια να επιστραφούν σε χρήμα. Αναρωτιέμαι δυο πράγματα εδώ: Υπάρχει άραγε πλήρης άγνοια της στοιχειακής οικονομικής διάρθρωσης του Δήμου; Της έννοιας της ανταποδοτικότητας; Της έννοιας των μεγεθών από το γενικό πλεόνασμα στα ειδικότερα αντικείμενα και τον τρόπο με τον οποίο τα χειριζόμαστε; Αυτό είναι το ένα. Το άλλο όμως είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να παραδεχτούμε: Ακόμα και αν έχουμε μια θετική ροπή αυτή τη στιγμή και αν δημιουργούμε προϋποθέσεις για μια καλύτερη οικονομική απόδοση του Δήμου, αυτό γίνεται σε ένα περιβάλλον εξαιρετικά δυσμενές και ακριβώς αυτό είναι που αναδείχθηκε ομόθυμα, παρά τις διαφωνίες που εκφράστηκαν, στο συνέδριο της ΚΕΔΕ».

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός αναφέρθηκε και στο ότι κανείς δεν μπορεί να αγνοεί ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση συνολικά λαμβάνει το υποδιπλάσιο των πόρων που προσδιορίζει ο νόμος 38/52/2010 (Καλλικράτης) λέγοντας: «Προσπάθησα προσωπικά να ανοίξω αυτή τη συζήτηση στο συνέδριο της ΚΕΔΕ. Αυτοί οι περίφημοι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι κατακρημνίστηκαν το 2019 και έκτοτε αγκομαχούν σε μια ανηφόρα για να πιάσουν μεγέθη τα οποία βεβαίως τιμαριθμικά  δεν έχουν καμία σχέση με αυτό το πλέον μακρινό παρελθόν. Τι συμβαίνει λοιπόν και ποια είναι η πραγματικότητα; Η πραγματικότητα είναι ότι οι Δήμοι έχουν πολλαπλάσιες ανάγκες από τους πόρους τους. Κατά συνέπεια, το πλεόνασμα πρέπει να επιστραφεί σε έργο, πρέπει να επιστραφεί σε υπηρεσίες αλλά οι απαιτήσεις είναι πολύ μεγαλύτερες και αυτό είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο επιχειρούμε. Αυτός είναι ένας λόγος για να μην πανηγυρίζει κανείς και κανείς δεν πανηγυρίζει. Το περιβάλλον στο οποίο επιχειρούν οι Δήμοι είναι εξαιρετικά δυσμενές, οι ανάγκες οξείες, επιτακτικές, απολύτως υπαρκτές και τα οικονομικά μέσα για την κάλυψη τους υστερούν δραματικά. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Μπορούμε να ενεργήσουμε ώστε να βελτιώσουμε τα πράγματα; Βεβαίως μπορούμε και αυτό σε δύο επίπεδα: Το ένα είναι αυτό της εσωτερικής μας λειτουργίας και το άλλο είναι της γενικότερης διαχείρισης. Και τα δύο πρέπει να αξιοποιηθούν στο μέγιστο. Θεωρώ λοιπόν ότι τα πράγματα είναι δεδομένα, αποτυπώνονται με τους αριθμούς σε ένα θετικό ισοζύγιο του ισολογισμού».

Ο Δήμαρχος Ηρακλείου ξεκαθάρισε ότι η Δημοτική Αρχή δεν έθεσε ποτέ ζήτημα μεμπτής διαχείρισης των οικονομικών κατά το παρελθόν και μίλησε για τις ορθές αποφάσεις στις οποίες οδηγήθηκε προκειμένου να αντιμετωπίσει την οικονομική δυσκολία του Δήμου: «Oι τοποθετήσεις της αντιπολίτευσης αδικούν την συζήτηση και ιδιαίτερα αδικούν το ίδιο το αντικείμενο το οποίο είναι μείζον. Οι σχηματοποιήσεις, όπως ακούστηκαν, είναι αναντίστοιχες με την πραγματικότητα. Τα μεγέθη είναι αντικειμενικά. Τα αρνητικά μεγέθη και τα θετικά μεγέθη είναι αντικειμενικά μεγέθη. Που οφείλονται; Δεν αποδόθηκε καν αυτό. Αντικειμενικές δυσκολίες υπήρξαν στο παρελθόν; Δυσμενές περιβάλλον; Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν αρνήθηκε κανείς. Δεν τέθηκαν ζητήματα μεμπτής διαχείρισης των οικονομικών. Όχι σήμερα, αλλά από την πρώτη στιγμή, από την στιγμή που διαπιστώσαμε την οικονομική δυσκολία του Δήμου και οδηγηθήκαμε σε τολμηρές και ορθές αποφάσεις οι οποίες θεωρώ θα δικαιωθούν. Δεν υπήρξε αναφορά σε χρεοκοπία, δεν υπήρξε αναφορά σε καμένη γη. Η πραγματικότητα είναι ότι καταγράφεται αυτή τη στιγμή μία πορεία η οποία είναι μια πορεία σταθεροποίησης και βελτίωσης των οικονομικών η οποία συναρθρώνεται με την προσθήκη και τεχνικών εργαλείων. Η αναφορά έγινε στο Ενιαίο Λειτουργικό Σύστημα Ψηφιακού Μετασχηματισμού το οποίο μπορεί πράγματι και στο μέλλον να αποδώσει για τον Δήμο Ηρακλείου. Υπάρχουν εδώ μεταξύ μας Σύμβουλοι οι οποίοι πιστεύουν ότι η λειτουργία του Δήμου ήταν βέλτιστη; Εγώ σας λέω την άποψή μου που είναι και η άποψη της πλειοψηφίας, ότι δεν ήταν βέλτιστη και ούτε είναι βέλτιστη και απέχει πάρα πολύ από το βέλτιστο. Νομίζω ότι πρέπει να υπάρξει μία αναγνώριση έτσι ώστε οι στόχοι οι οποίοι θα τεθούν να είναι ευκρινείς σε σχέση με το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε, προκειμένου να τους επιτύχουμε».

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός τόνισε επίσης ότι η Δημοτική Αρχή θα λογοδοτήσει στους δημότες: «Στους ανθρώπους τους ίδιους θα λογοδοτήσουμε εν τέλει για το σύνολο του έργου μας. Και αν τώρα έχουμε βάλει κάποιες βάσεις έτσι ώστε αυτό το έργο να παράγεται με τρόπο πιο αποδοτικό για τους δημότες, αυτό θα έλεγα ότι μας βάζει σε μια σωστή κατεύθυνση. Είναι καλό να μην αδικούμε μεταξύ μας, όπως και αυτή η Δημοτική Αρχή προσπαθεί και το προσπαθεί με ειλικρίνεια να μην αδικήσει προηγούμενες περιόδους, προηγούμενες εποχές. Αυτό το κάνουμε διότι έχουμε και την αίσθηση της συνέχειας αλλά, κυρίως, έχουμε την αίσθηση της χρησιμότητας. Πως θα γίνουμε πιο χρήσιμοι για τους δημότες. Διότι για τους δημότες είμαστε εδώ και αυτοί πρέπει να απολαύσουν το έργο μέσα από την βελτίωση της ποιότητας ζωής στην πόλη μας».

Κατά τη συνεδρίαση υπήρξαν επίσης ερωτήσεις από στελέχη της αντιπολίτευσης προς τον Αντιδήμαρχο Οικονομικών & Τουρισμού Γιώργο Αγριμανάκη, τον Προϊστάμενο του Διπλογραφικού Τμήματος της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών, Λογιστή του Δήμου Νίκο Ταβερναράκη και τους εκπροσώπους του Σώματος Ορκωτών Λογιστών Μανόλη Τζωρτζάκη και Στέλλα Κουκουράκη. Καθώς και τοποθετήσεις από Δημοτικούς Συμβούλους της πλειοψηφίας Γιώργο Καραντινό, Νίκο Γιαλιτάκη και Τάσο Τσατσάκη και της αντιπολίτευσης, Μαρίνου Παττακού, Σταύρου Στεφανάκη, Μαρία Καναβάκη, Κώστα Βαρδαβά, Δημήτρη Δουλουφάκη, Αντιγόνη Ανδρεάκη, Γιώργο Βλαχάκη.

Ο Ισολογισμός 2024 του Δήμου Ηρακλείου εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία.