Η Ελλάδα μετά τη ληστεία του Λούβρου: Είναι πράγματι ασφαλή τα δικά μας μουσεία;

Η κινηματογραφική κλοπή των ιστορικών βασιλικών κοσμημάτων αξίας 88 εκατομμυρίων ευρώ από το Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι, το πρωί της 19ης Οκτωβρίου, έχει προκαλέσει παγκόσμιο προβληματισμό για την ασφάλεια των μουσείων.

Το περιστατικό, που θύμισε σκηνές από ταινία τύπου Αρσέν Λουπέν, με τέσσερις δράστες μεταμφιεσμένους σε εργάτες να αρπάζουν τη λεία τους μέσα σε επτά λεπτά και να διαφεύγουν με σκούτερ, ανέδειξε τα κενά ασφαλείας ακόμη και στα πιο εμβληματικά μουσεία του κόσμου.

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ απηύθυνε το ερώτημα «πόσο ασφαλή είναι τα ελληνικά μουσεία;» σε διευθυντές κορυφαίων πολιτιστικών ιδρυμάτων της χώρας, καθώς και στον πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ). Οι τοποθετήσεις τους φωτίζουν τις προκλήσεις, αλλά και τα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Νικόλαος Σταμπολίδης: «Το Λούβρο να συνειδητοποιήσει την ανάγκη επιστροφής των Παρθενώνειων Γλυπτών»

Ο γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης, εξέφρασε τη λύπη του για την κλοπή, τονίζοντας πως τέτοια περιστατικά δείχνουν ότι «όταν τα μουσεία δεν σέβονται τον εαυτό τους, είναι ευάλωτα».

«Εύχομαι το Λούβρο να ανακτήσει τα κλεμμένα τεκμήρια της ιστορίας της Γαλλίας, αλλά και να συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα επιστροφής των Παρθενώνειων γλυπτών στο Μουσείο Ακρόπολης», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Σταμπολίδης υπογράμμισε ότι η συστηματική καταγραφή και τεκμηρίωση των έργων τέχνης, σε συνδυασμό με την εγρήγορση του φυλακτικού προσωπικού, αποτελούν τα πρώτα και ουσιαστικότερα βήματα προστασίας των πολιτιστικών αγαθών.

Κωνσταντίνος Νικολέντζος: «Απαραίτητη η εντατικοποίηση και ο εμπλουτισμός του Εθνικού Αρχείου Μνημείων»

Ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Κωνσταντίνος Νικολέντζος, παρουσίασε μια συνολική εικόνα για την κατάσταση στην Ελλάδα:

«Στη χώρα λειτουργούν πάνω από 210 δημόσια αρχαιολογικά μουσεία και δεκάδες επισκέψιμοι χώροι, με περισσότερους από 20 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως. Παρά το μέγεθος του δικτύου, τα περιστατικά κλοπών είναι ελάχιστα και μεμονωμένα, ενώ τα περισσότερα εξιχνιάζονται άμεσα», δήλωσε.

Αναφέρθηκε επίσης στις εκπαιδευτικές δράσεις για τους φύλακες, τις αυστηρές διαδικασίες ασφαλείας σε αποθήκες και χώρους έκθεσης, καθώς και στη συνεχή επικαιροποίηση του Εθνικού Αρχείου Μνημείων.

Ως προτάσεις ενίσχυσης, ο κ. Νικολέντζος εισηγήθηκε:

• Την περαιτέρω εντατικοποίηση και ολοκλήρωση του Εθνικού Αρχείου Μνημείων,
• Την εισαγωγή νέων τεχνολογιών ασφαλείας και τη διαρκή αναβάθμισή τους,
• Την ενίσχυση του φυλακτικού προσωπικού, συμπεριλαμβανομένων φυλάκων υπαίθρου,
• Και τη δημιουργία ειδικού αστυνομικού σώματος με εξειδικευμένη εκπαίδευση για μεγάλα μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους.

Αικατερίνη Δελλαπόρτα: «Κανένα σύστημα φύλαξης δεν είναι απολύτως ασφαλές»

Η γενική διευθύντρια του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, Αικατερίνη Δελλαπόρτα, υπογράμμισε ότι τα ελληνικά μουσεία εφαρμόζουν διεθνή πρότυπα, ωστόσο «καμία μέθοδος ασφάλειας δεν είναι αλάνθαστη».

«Η ληστεία στο Λούβρο απέδειξε ότι ακόμη και τα πιο οργανωμένα συστήματα μπορούν να παρακαμφθούν, ιδίως όταν υπάρχουν συνεργοί εκ των έσω. Ωστόσο, αναλογικά, τα ελληνικά μουσεία θεωρούνται ασφαλή και τηρούν τις οδηγίες του Υπουργείου Πολιτισμού», σημείωσε.

Η κ. Δελλαπόρτα υπογράμμισε την ανάγκη για περισσότερο προσωπικό φύλαξης, καλύτερα τεχνολογικά μέσα παρακολούθησης, καθώς και την πιθανή δημιουργία ειδικού σώματος φυλάκων αρχαιοτήτων εντός της Ελληνικής Αστυνομίας. Παράλληλα, εξήρε το έργο των φυλάκων των ελληνικών μουσείων, τονίζοντας ότι «εργάζονται με ευσυνειδησία και αντιμετωπίζουν το μουσείο τους σαν το ίδιο τους το σπίτι».

Κώστας Πασχαλίδης (Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων): «Η φύλαξη δεν γίνεται με κάμερες, αλλά με ανθρώπους»

Ο πρόεδρος του ΣΕΑ, Κώστας Πασχαλίδης, υπογράμμισε πως η ανθρώπινη παρουσία παραμένει το πιο κρίσιμο στοιχείο ασφάλειας:
«Η αποτελεσματική φύλαξη δεν γίνεται με κάμερες, αλλά με επαγγελματίες φύλακες, παρόντες στους χώρους και στα μουσεία. Οι ελλείψεις προσωπικού είναι υπαρκτές και πρέπει να καλυφθούν άμεσα».