Υδρογονάνθρακες: Η Ελλάδα μπροστά σε κρίσιμη καμπή – Τι δείχνει η είσοδος της Chevron και η διεθνής συγκυρία

Το να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος με τους υδρογονάνθρακες, ειδικά σε μια συγκυρία όπου τα ελληνοτουρκικά προσλαμβάνουν μια όλο και πιο επικίνδυνη αρνητική δυναμική, όπως έδειξε και η ματαίωση της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στη νέα Υόρκη, είναι προφανώς ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η κυβέρνηση.

«Είναι ώρα γεωτρήσεων», όπως είπαν χθες τα στελέχη της αγοράς, ειδικά όταν το πρόσημο από την είσοδο της Chevron στο παιχνίδι αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την ελληνική διπλωματία να πάρει αποφάσεις και πρωτοβουλίες για τη προώθηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και σε άλλα μέτωπα, όπως στο GSI.

Στην πράξη αυτό σημαίνει για το κρατικό μηχανισμό να βελτιώσει τις επιδόσεις του σε ένα τομέα όπου χωλαίνει διαχρονικά, τη διοικητική και δικαστική γραφειοκρατία, και ακόμη πιο συγκεκριμένα να βρεθεί επιτέλους στην Ελλάδα το λιμάνι που θα λειτουργεί ως βάση υποδοχής για μια τέτοια δραστηριότητα.

Ακόμη και αν κάποιος από τους σημερινούς operators (ExxonMobil, Helleniq Energy, Energean) έπαιρνε απόφαση να κάνει έρευνες «σήμερα» σε κάποιο μπλοκ, όπως είπε χθες σε ημερίδα του Συλλόγου Ελλήνων Γεωλόγων, ο Δρ. Κωσταντίνος Νικολάου, δεν θα μπορούσε να τις πραγματοποιήσει, καθώς ακόμη δεν έχει θεσμοθετηθεί το λιμάνι που να μπορεί να υποστηρίξει τη συγκεκριμένη δραστηριότητα.

Στο πιο ώριμο από πλευράς προεργασίας, αυτό των Πατρών, τρία χρόνια μετά τη κατάθεση του master plan, εκκρεμεί ακόμη η υπογραφή του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος.

Το στέλεχος της αγοράς με εμπειρία 40 ετών στο χώρο και παρουσία σε έρευνες από τη Λιβύη μέχρι την Αλβανία, θύμισε ότι το συγκεκριμένο λιμάνι, παρ’ ότι το master plan του έχει κατατεθεί από το 2022 και εγκριθεί από το 2024, εντούτοις ακόμη περιμένει το Προεδρικό Διάταγμα.

Σημειωτέον ότι είναι το μοναδικό της χώρας όπου έχει προχωρήσει η σχετική διαδικασία. Τα πράγματα έχουν αρχίσει να κινούνται και στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας, ωστόσο βρίσκεται πιο πίσω, το δε, προτεινόμενο από την πολιτεία, λιμάνι του Αστακού, είναι εδώ και χρόνια σε διαδικασία αλλαγής ιδιοκτησιακού καθεστώτος.

Η ανάγκη για πολλές γεωτρήσεις μέχρι να βρεθεί κοίτασμα
Το πιο βασικό ωστόσο θέμα για να μπει η Ελλάδα στο χάρτη των υδρογονανθράκων είναι να καταφέρει επιτέλους να βάλει γεωτρύπανα και να μη μείνουμε άλλο στα λόγια, καθώς ακόμη και αν ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις από τους operators, βρεθούν τα λιμάνια και οι υποδομές, αρκεί μια δικαστική προσφυγή για να πάει πίσω η επένδυση και τελικά να ματαιωθεί.

Το μήνυμα επομένως που ακούστηκε χθες «είναι η ώρα των γεωτρήσεων», μπορεί να ακούγεται όμορφα, καθώς πρέπει επιτέλους το εγχείρημα να πάρει σάρκα και οστά, ωστόσο για να συμβεί αυτό απαιτείται βελτίωση των διαδικασιών, μακριά από πανηγυρισμούς και επικοινωνιακή διαχείριση.

Το μομέντουμ προσφέρεται για βήματα μπροστά, το μότο «drill, baby, drill» του Προέδρου Τραμπ που αποτελεί τον γνώμονα για τις αμερικανικές εταιρείες συμβάλλει στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης και το ενδεχόμενο η Ελλάδα να μπει στο παγκόσμιο χάρτη των γεωτρήσεων είναι υπαρκτό, αρκεί να μη χάσουμε άλλο χρόνο.

«Εχουμε ένα σοβαρό παράθυρο ευκαιρίας. Τώρα πρέπει να γίνουν επενδύσεις στο upstream. Διότι ο «κύκλος» της οικονομίας μπορεί να αλλάξει και να μπούμε ξανά σε μια δύσκολη περίοδο. Είμαστε δηλαδή στο σημείο του μαραθωνίου όπου πρέπει να αναπτύξουμε ταχύτητα», είπε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων, Αρης Στεφάτος, θυμίζοντας ότι στο εθνικό αρχείο υδρογονανθράκων έχουμε μόλις 168 γεωτρήσεις.

Το Ισραήλ χρειάστηκε 450 πριν τη πρώτη μεγάλη ανακάλυψη
Και για να γίνει αντιληπτό πόσο μικρός είναι ο αριθμός αυτός, στο Ισραήλ, μέχρι να φτάσουν στις πρώτες μεγάλες ανακαλύψεις φυσικού αερίου τη δεκαετία του 2000 και να ξεκινήσει η παραγωγή, είχαν προηγηθεί… 450 γεωτρήσεις.

Σημειωτέον ότι η χώρα μας έχει να κάνει ερευνητική γεώτρηση από το 2001, όπως θύμισε ο επικεφαλής του τμήματος υδρογονανθράκων του ΥΠΕΝ, Ιωσήφ Αθανασιάδης. Η τελευταία φορά ήταν πριν από 24 χρόνια στο κοίτασμα «Δήμητρα», στο Καλπάκι του νομού Ιωαννίνων, χωρίς το τρυπάνι να οδηγήσει σε ανακάλυψη.

Χαριτολογώντας δε, η Διευθύνουσα Σύμβουλος και Country Manager στην Ελλάδα της Energean, Κατερίνα Σάρδη, για να δείξει πόσο δύσκολο είναι το εγχείρημα, επικαλέστηκε ένα ανέκδοτο. «Ενδιαφερόμενος επενδυτής ρωτά έναν ειδικό πόσο συχνά πετυχαίνουν οι γεωτρήσεις, για να εισπράξει την απάντηση 1 φορά στις 10. Τότε, θα κάνουμε μόνο αυτή τη 1, απαντά ο επενδυτής», με τη κα Σάρδη να σημειώνει ότι αυτό φυσικά είναι αδύνατο.

Στο γεγονός ότι έπειτα από χρόνια δογματικών προσεγγίσεων, πλέον οι πάντες αντιλαμβάνονται ότι το «πάντρεμα» των ΑΠΕ με τους υδρογονάνθρακες είναι μονόδρομος, και ότι ακόμη και στα σενάρια μηδενικών εκπομπών που κάνουν οι διεθνείς οργανισμοί για το 20250, το φυσικό αέριο θα συνεχίσει να παίζει καταλυτικό ρόλο, αναφέρθηκε ο CEO της Helleniq Energy, Τάσος Βλασσόπουλος, μιλώντας κι αυτός για την ανάγκη να πολλαπλασιαστούν οι γεωτρήσεις επί ελληνικού χώρου.

Συμπερασματικά, το σύνολο των εμπλεκομένων στο αντικείμενο των υδρογοναθράκων, αγορά και κρατικοί αξιωματούχοι, κάνουν την ίδια διαπίστωση : Παρά τα βήματα προόδου χρειάζονται πιο γρήγορες αποφάσεις, απλοποίηση των αδειοδοτήσεων, ταχύτερη ανάπτυξη των υποδομών (λιμάνια), καλύτερη ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών (εδώ ως χώρα είμαστε πάρα πολύ πίσω), εν ολίγοις λιγότερα λόγια και περισσότερα έργα.

Όσο για τη συζήτηση περί των προοπτικών που διανοίγονται για τα δισεκατομμύρια ευρώ που θα βάλουμε στα ταμεία, είναι προφανώς πρόωρη, ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε ερευνητική γεώτρηση από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Πηγή: Euro2day.gr