Η μεγαλύτερη διασύνδεση στην Ελλάδα: ΑΔΜΗΕ και διεθνείς κολοσσοί για το έργο Κορίνθου – Κω μετά το φιάσκο του πρώτου γύρου

Τον μεγάλο διαγωνισμό για τη διασύνδεση Κορίνθου – Κω, ένα έργο-ορόσημο που θα αποτελέσει τη δεύτερη αλλά μεγαλύτερη ηλεκτρική «γέφυρα» με το ηπειρωτικό σύστημα μετά το καλώδιο Κρήτη – Αττική ετοιμάζεται να επαναπροκηρύξει εντός Οκτωβρίου ο ΑΔΜΗΕ.

Η αποτυχία του πρώτου γύρου του διαγωνισμού με τις τέσσερις παρατάσεις, όπου δεν κατατέθηκε καμία προσφορά, φανέρωσε τα αδιέξοδα ενός προϋπολογισμού που αποδείχθηκε ασύμβατος με τις συνθήκες της διεθνούς αγοράς καλωδίων, όπου οι τιμές έχουν εκτιναχθεί στα ύψη και η παραγωγική δυναμικότητα είναι ήδη δεσμευμένη μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

Τα big project

Η ηλεκτρική διασύνδεση Κορίνθου – Κω, όπως αναφέρει και η newmoney.gr τεχνολογίας συνεχούς ρεύματος (HVDC) και μεταφορικής ικανότητας 1.000 MW, θα συνδέσει έξι αυτόνομα συστήματα των Δωδεκανήσων (Κάρπαθος, Ρόδος, Σύμη, Κάλυμνος, Πάτμος, Αρκοί) με το ηπειρωτικό σύστημα, εξασφαλίζοντας αξιόπιστη ηλεκτροδότηση και θέτοντας σε τροχιά απόσυρσης τους ρυπογόνους πετρελαϊκούς σταθμούς.

Ο αρχικός προϋπολογισμός που αποδείχτηκε μικρός ανήλθε στα 636 εκατ. ευρώ για το καλώδιο και στα 789 εκατ. ευρώ για τους σταθμούς μετατροπής, που αποτελούν ένα ξεχωριστό διαγωνισμό για τον οποίο καταληκτική ημερομηνία προσφορών είναι η 30η Σεπτεμβρίου.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι για το καλωδιακό έργο συνολικού μήκους 380 χιλιομέτρων επέδειξε ενδιαφέρον μόνο η Cenergy (Ελληνικά Καλώδια), η οποία όμως τελικά δεν κατέθεσε προσφορά λόγω του χαμηλού τιμήματος.

Αυτή την περίοδο το επιτελείο του ΑΔΜΗΕ ζυγίζει όλα τα δεδομένα για να αποφασίσει με τις όρους θα επαναπροκηρυχθεί ο νέος διαγωνισμός. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι στο τραπέζι είναι όλα τα ενδεχόμενα καθώς η μία παράμετρος είναι η αύξηση του προϋπολογισμού που εκτιμάται ότι θα είναι πάνω από 1 δισ. και η άλλη αν ο διαγωνισμός θα βγει στον αέρα με μπάτζετ ή θα είναι ανοικτός για να υποβληθούν οι προσφορές με εύλογο τίμημα από την αγορά.

Η μεγάλη παρτίδα του ΒΑ Αιγαίου

Παράλληλα, σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται και οι αναθέσεις για τις διασυνδέσεις του Βορείου Αιγαίου, με καλώδια εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) ισχύος 150 kV που θα ενώσουν Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο με το Εθνικό Σύστημα.

Πρόκειται για ένα διεθνή διαγωνισμό με αντικείμενο μία συμφωνία πλαίσιο συνολικού κόστους 1,7 δισ. ευρώ, στην οποία θα υπάρχουν από 1 έως 2 ανάδοχοι. Πηγές με γνώση του διαγωνισμού αναφέρουν ότι στο έργο είναι ήδη μέσα τα Ελληνικά Καλώδια.

Οι διασυνδέσεις αυτές θα επιτρέψουν μαζική διείσδυση ΑΠΕ, θα μειώσουν το κόστος των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας και θα ανοίξουν τον δρόμο για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Οι μεγάλοι παίκτες

Η αγορά των καλωδίων ελέγχεται από λίγους διεθνείς κολοσσούς: η γαλλική Nexans, η ιταλική Prysmian και η ελληνική Cenergy είναι οι βασικοί διεκδικητές στα έργα υψηλής τάσης. Η Nexans κατασκευάζει μεταξύ άλλων το καλώδιο Κρήτη – Κύπρος, ένα project με ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα, που έχει παγώσει μετά την τελευταία παρέμβαση της Κυπριακής πλευράς που χαρακτηρίζει το έργο μη βιώσιμο και αρνείται να το πληρώσει.

Η Γαλλική εταιρεία δεν έχει διστάσει να δηλώσει -και να καθησυχάσει τους μετόχους και επενδυτές της -ότι αν υπάρξει ναυάγιο με το GSI, υπάρχει μεγάλη αγορά διεθνώς για να υποδεχτεί το καλώδιο που προορίζεται για το Κρήτη-Κύπρος.

Η διεθνής αγορά

Και είναι αλήθεια ότι η ζήτηση για υποβρύχια καλώδια έχει εκτοξευθεί. Όπως σημείωσε πρόσφατα η διοίκηση της Cenergy σε αναλυτές, οι διαγωνισμοί που τρέχουν στην Ευρώπη ξεπερνούν τα 9 δισ. ευρώ, ενώ η παραγωγική δυναμικότητα των μεγάλων εταιρειών είναι ήδη «κλεισμένη» μέχρι τα τέλη της δεκαετίας. Η παγκόσμια ζήτηση για καλώδια μέσης και υψηλής τάσης αυξάνεται με ρυθμούς που αγγίζουν το 5% έως 8% ετησίως έως το 2030, με τους πελάτες να προεξοφλούν παραγγελίες για μετά το 2028. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί ευέλικτα και γρήγορα, ώστε να εξασφαλίσει θέση στην αλυσίδα παραγωγής.

Οι Δυτικές Κυκλάδες

Εκτός από τα Δωδεκάνησα και το ΒΑ Αιγαίο, σε τροχιά ολοκλήρωσης μπαίνει και η τέταρτη φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων, που αφορά Σαντορίνη, Φολέγανδρο, Μήλο και Σέριφο.

Οι ποντίσεις των υποβρυχίων καλωδίων έχουν προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς τα τελευταία δύο χρόνια, με στόχο το έργο να παραδοθεί έως τα μέσα του 2026.

Η διασύνδεση θα επιτρέψει την ανάπτυξη νέων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 332 MW και θα δώσει στα νησιά φθηνότερη και πιο αξιόπιστη ηλεκτροδότηση, απαλλάσσοντάς τα οριστικά από τους πετρελαϊκούς σταθμούς. Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και έχει χαρακτηριστεί έργο εθνικής σημασίας.

Η στρατηγική σημασία

Οι διασυνδέσεις άλλωστε δεν είναι μόνο έργα ενεργειακής απόδοσης είναι και εθνικές υποδομές με γεωστρατηγικό βάρος. Το καλώδιο Κρήτης – Κύπρου, με την έντονη γεωπολιτική διάσταση, αλλά και η σύνδεση των Δωδεκανήσων και του Βορείου Αιγαίου με το ηπειρωτικό σύστημα, ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια σε ακριτικές περιοχές και συμβάλλουν στη συνολική θωράκιση της χώρας.

Η μετάβαση από τους πετρελαϊκούς σταθμούς σε «ηλεκτρικές γέφυρες» που ενώνουν νησιά με την ηπειρωτική Ελλάδα δεν είναι απλώς ενεργειακή αναβάθμιση. Είναι κομβικό βήμα στην πράσινη μετάβαση, στην οικονομική ελάφρυνση των καταναλωτών και στην ενίσχυση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας.