Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Το μεγάλο «πάρτι» με τις κοινοτικές ενισχύσεις σε ανύπαρκτα χωράφια – Οι υποθέσεις της Κρήτης

Στο μικροσκόπιο των αρχών βρίσκονται φαινόμενα «φάμπρικας» με εικονικά χωράφια και ψευδείς δηλώσεις για την άντληση κοινοτικών κονδυλίων. Από Κοζάνη μέχρι Κρήτη, οικογενειακά δίκτυα και πλαστά μισθωτήρια ξεγυμνώνουν τις παθογένειες του συστήματος

Νέες υποθέσεις καταχρηστικών αιτήσεων ενίσχυσης – άλλες 20 – φέρνει έρχονται στο φως από το protothema.gr, αποκαλύπτοντας τον τρόπο με τον οποίο στήνονταν εικονικές μισθώσεις και ψευδείς δηλώσεις για να αντληθούν κοινοτικά κονδύλια δεκάδων χιλιάδων ευρώ.
Άρωμα γυναίκας
Στο προσκήνιο κυριαρχεί το γυναικείο στοιχείο, καθώς οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν γυναίκες που εμφανίζονταν να κατέχουν ή να μισθώνουν εκτάσεις μέσω συγγενικών δικτύων, ακόμη και με εκμισθωτές μοναστήρια, υπουργεία, περιφέρειες και δημόσιους φορείς!
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι γυναίκα από τη Βιάννο Κρήτης που φέρεται να εξασφάλισε 27.488 ευρώ δηλώνοντας χωράφια του υπουργείου Περιβάλλοντος, άλλη από τα Τρίκαλα που πήρε 54.292 ευρώ με μισθώτρια Ιερά Μονή, μια δικαιούχος από την Παιανία που απέσπασε 53.165 ευρώ δηλώνοντας αγροτεμάχια μοναστηριού, ενώ στην Κοζάνη ξεδιπλώθηκε ένα ευρύ οικογενειακό δίκτυο με εκατοντάδες εκτάσεις να εμφανίζονται ως ιδιοκτησία ή μίσθωση συγγενών πρώτου βαθμού. Όλες οι υποθέσεις προέρχονται από τους εξονυχιστικούς ελέγχους του λεγόμενου «ελληνικού FBI», δηλαδή της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος, και οι δεσμεύσεις λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων έχουν ήδη υπογραφεί από τον εποπτεύοντα εισαγγελέα της υπηρεσίας. Παρακάτω, το «ΘΕΜΑ» παρουσιάζει αναλυτικά και ξεχωριστά τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις που βρίσκονται πλέον στο μικροσκόπιο των Αρχών.
Αγ. Δημήτριος Κοζάνης
€59.000 για 376 αγροτεμάχια
Στον Αγιο Δημήτριο Κοζάνης άνδρας εμφανίστηκε να κατέχει είτε ως ιδιοκτήτης είτε ως μισθωτής το 2023 και το 2024 εκατοντάδες αγροτεμάχια. Συγκεκριμένα, 376 χωράφια το 2023 και 213 το 2024, με αποτέλεσμα να εισπράξει συνολικά 59.050 ευρώ. Η λεπτομέρεια που δίνει το στίγμα της υπόθεσης είναι ότι μεγάλο μέρος των αγροτεμαχίων φέρονταν να προέρχονται από συγγενείς πρώτου βαθμού (πατέρας, μητέρα, αδελφός), αλλά και από άλλους κατοίκους της περιοχής.
Στη λίστα μισθωτών περιλαμβάνονται πάνω από 20 διαφορετικά πρόσωπα, ενώ δηλώθηκαν ακόμη και εκτάσεις της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Οι έλεγχοι του ΟΠΕΚΕΠΕ κατέληξαν ότι τα χωράφια δεν βρίσκονταν στη διάθεση του δικαιούχου, ούτε υπήρχαν τίτλοι ή μισθωτήρια που να τεκμηριώνουν τις δηλώσεις. Το αποτέλεσμα ήταν να απορριφθούν στο σύνολό τους, ενώ η υπόθεση έχει πλέον πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης με δέσμευση λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων.
Άνω Λιόσια
€23.403 για βοσκοτόπια στην Κρήτη
Άνδρας από τα Ανω Λιόσια εξασφάλισε 23.403 ευρώ την τριετία 2022-2024 δηλώνοντας ότι μίσθωνε τρία αγροτεμάχια στην Κρήτη για βοσκότοπους. Οι εκμισθώσεις εμφανίζονταν να προέρχονται από συγγενικό πρόσωπο με έδρα στο Ρέθυμνο. Το ιδιαίτερο στοιχείο: το 2022, όταν ελέγχθηκε, δεν κατάφερε να προσκομίσει κανέναν νομότυπο τίτλο ιδιοκτησίας ή μισθωτήριο και τα αγροτεμάχια κρίθηκαν απορριπτέα. Παρ’ όλα αυτά, τα ίδια ακριβώς χωράφια δηλώθηκαν ξανά το 2023 και το 2024 σαν να μην είχε υπάρξει καμία απόρριψη.
Ρέθυμνο
€31.900 για Γεωργιανή με χωράφια στην Ιθάκη
Γυναίκα, πολίτης Γεωργίας και κάτοικος Ρεθύμνου, δήλωσε την τριετία 2022-2024 ότι κατείχε ως ιδιοκτήτρια αγροτεμάχια στην Ιθάκη: τέσσερα το 2022, επτά το 2023 και επτά το 2024. Με αυτό τον τρόπο πήρε συνολικά 31.909 ευρώ για κοινοτικές ενισχύσεις. Ο έλεγχος που έγινε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για τα έτη 2022-2023 έδειξε ότι δεν υπήρχε κανένας τίτλος ιδιοκτησίας. Η μόνη «απόδειξη» που εμφανίστηκε ήταν ένα Ε9, το οποίο δεν θεωρείται νόμιμο παραστατικό. Ετσι, όλα τα αγροτεμάχια απορρίφθηκαν. Παρ’ όλα αυτά, η ίδια τα ξαναδήλωσε το 2024.
Χωριστή Δράμας
€64.000 για 57 αγροτεμάχια από 20 εκμισθωτές
Στη Χωριστή Δράμας γυναίκα υπέβαλλε αιτήσεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ από το 2019 έως το 2024 εμφανίζοντας κάθε χρόνο ότι μίσθωνε δεκάδες αγροτεμάχια για καλλιέργεια. Το 2019 δήλωσε 57 χωράφια, το 2020 δήλωσε 53, το 2021 39, το 2022 40, το 2023 38 και το 2024 επίσης 38. Μέσα σε αυτή την εξαετία εισέπραξε συνολικά 64.377 ευρώ για κοινοτικές ενισχύσεις.
Η λεπτομέρεια που ξεχωρίζει είναι το εύρος του «δικτύου»: στη λίστα εκμισθωτών εμφανίζονται πάνω από 20 διαφορετικά πρόσωπα, κάτοικοι Δράμας ή γειτονικών περιοχών, αλλά και εκτός νομού. Ωστόσο, σε όλους τους ελέγχους που διενεργήθηκαν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ δεν προσκομίστηκε κανένα νομότυπο μισθωτήριο, με αποτέλεσμα να απορριφθούν στο σύνολό τους οι δηλωθείσες εκτάσεις.
Κοζάνη
€103.000 για 55 έως 60 αγροτεμάχια
Στον Άγιο Δημήτριο Κοζάνης άνδρας εμφανιζόταν επί έξι συνεχόμενα χρόνια (2019-2024) με δεκάδες αγροτεμάχια στο όνομά του, άλλοτε ως ιδιοκτήτης και άλλοτε ως μισθωτής. Οι αιτήσεις του κάλυπταν από 55 έως και 60 αγροτεμάχια κάθε χρονιά, με αποτέλεσμα να εισπράξει συνολικά 103.822 ευρώ από ενισχύσεις. Το στοιχείο που ξεχωρίζει στην υπόθεση είναι η μακρά λίστα εκμισθωτών, η οποία περιελάμβανε περισσότερα από δέκα διαφορετικά πρόσωπα, ανάμεσά τους συγγενείς του ίδιου (όπως γιοι και κόρη), αλλά και φορείς του Δημοσίου, όπως η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και ο Δήμος Κοζάνης.
Νέα Αλικαρνασσός
€37.400 για 30 χωράφια-φαντάσματα
Επί τρία συνεχόμενα χρόνια γυναίκα από τη Νέα Αλικαρνασσό Ηρακλείου δήλωνε ότι μίσθωνε 30 αγροτεμάχια από 27 διαφορετικούς εκμισθωτές. Πήρε συνολικά 37.386 ευρώ. Στον έλεγχο δεν βρέθηκε ούτε ένα νομότυπο μισθωτήριο. Ολα τα αγροτεμάχια κρίθηκαν απορριπτέα. Παρ’ όλα αυτά, το 2024 δήλωσε ξανά τα ίδια χωράφια αδιαφορώντας για την προηγούμενη απόρριψη.
Οι εισαγγελικές αρχές διέταξαν δέσμευση όλων των τραπεζικών λογαριασμών, θυρίδων και περιουσιακών στοιχείων. Παράλληλα, ενημερώθηκε ο ΟΠΕΚΕΠΕ να ανακτήσει το ποσό και η Αρχή για το Ξέπλυμα να εξετάσει πιθανή νομιμοποίηση εσόδων από παράνομη δραστηριότητα.
Χάρακας Μονοφατσίου
€29.400 μεταξύ… συγγενών
Ανδρας από τον Χάρακα Πύργου Μονοφατσίου κατάφερε να λάβει συνολικά 29.438 ευρώ για τα χρόνια 2020, 2021 και 2023 εμφανίζοντας ότι κατείχε ένα χωράφι ως ιδιοκτήτης και έξι ακόμη ως μισθωτής. Τα μισθωτήρια, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, προέρχονταν από δύο γυναίκες συγγενείς του. Ο έλεγχος όμως αποκάλυψε την εξής ιδιαιτερότητα: ούτε ο ίδιος ούτε οι φερόμενες ως εκμισθώτριες είχαν ποτέ τα συγκεκριμένα αγροτεμάχια στην ιδιοκτησία τους! Ούτε είχαν καταχωρίσει κάποια μίσθωση στο Taxisnet. Με απλά λόγια, τα χωράφια δεν υπήρχαν πουθενά.
Αστρακοί Ηρακλείου
€37.500 για 24 χωράφια χωρίς τίτλους
Γυναίκα από τους Αστρακούς του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου κατάφερε να αποσπάσει 37.493 ευρώ την τετραετία 2021-2024, δηλώνοντας κάθε χρόνο ολοένα περισσότερα αγροτεμάχια: 14 το 2021, 18 το 2022, 20 το 2023 και 24 το 2024. Το ιδιαίτερο στοιχείο της υπόθεσης είναι ότι στους ελέγχους του ΟΠΕΚΕΠΕ Κρήτης δεν προσκόμισε κανέναν τίτλο ιδιοκτησίας ούτε έγκυρο μισθωτήριο. Η μοναδική απόδειξη που εμφάνισε ήταν ένα έντυπο Ε9, το οποίο, όπως ξεκαθαρίζεται, δεν αποτελεί τίτλο ιδιοκτησίας. Το αποτέλεσμα ήταν να κριθούν απορριπτέα όλα τα αγροτεμάχια για τα έτη 2021-2023. Παρ’ όλα αυτά, το 2024 δήλωσε ξανά τα ίδια σαν να μην είχε συμβεί τίποτα.
Βιάννος Ηρακλείου
Δήλωσε χωράφια του υπ. Περιβάλλοντος
Μια γυναίκα από τη Βιάννο εξασφάλισε 27.488 ευρώ την τριετία 2022-2024 εμφανίζοντας ότι μίσθωνε οκτώ αγροτεμάχια από δύο διαφορετικά πρόσωπα. Οι αιτήσεις της εγκρίθηκαν και τα χρήματα κατεβλήθησαν κανονικά. Ωστόσο, κατά τον έλεγχο που έγινε διαπιστώθηκε ότι τα χωράφια που δήλωσε δεν ανήκαν σε κανέναν από τους φερόμενους εκμισθωτές, αλλά στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και σε τρίτο ιδιώτη!
Επιπλέον, για το 2022 κρίθηκαν απορριπτέα όλα τα αγροτεμάχια επειδή δεν είχαν δηλωθεί ούτε τα βασικά στοιχεία επικοινωνίας. Η εισαγγελική διάταξη κάνει λόγο για ψευδείς δηλώσεις κατ’ εξακολούθηση και διέταξε τη δέσμευση λογαριασμών, θυρίδων και περιουσιακών στοιχείων. Οι Αρχές ερευνούν αν πρόκειται για μεμονωμένη υπόθεση ή για μέρος μιας ευρύτερης οργανωμένης μεθόδευσης.
Τρίκαλα
€54.300 για χωράφια μοναστηριού
Γυναίκα από τα Τρίκαλα εισέπραξε συνολικά 54.292 ευρώ την τριετία 2022-2024 δηλώνοντας ότι μίσθωνε 12 αγροτεμάχια από δύο πηγές: έναν ιδιώτη κάτοικο Τρικάλων και την Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών Μαντινείας στην Τρίπολη. Το ιδιαίτερο στοιχείο της υπόθεσης είναι ότι στον έλεγχο του ΟΠΕΚΕΠΕ Δυτικής Μακεδονίας για το 2022 η γυναίκα δεν προσκόμισε ούτε ένα παραστατικό μίσθωσης, παρότι είχε ειδοποιηθεί εγγράφως. Το αποτέλεσμα ήταν να απορριφθούν όλα τα αγροτεμάχια. Παρ’ όλα αυτά, το 2023 και το 2024 δήλωσε ξανά τα ίδια χωράφια που είχαν ήδη κριθεί μη επιλέξιμα.
Παιανία
€53.200 για χωράφια μοναστηριού
Γυναίκα από την Παιανία Αττικής από το 2022 έως το 2024 μίσθωνε αγροτεμάχια τόσο από ιδιώτη στα Τρίκαλα όσο και από την Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών Αρκαδίας. Με βάση αυτές τις δηλώσεις, εξασφάλισε συνολικά 53.165 ευρώ σε επιδοτήσεις.
Ωστόσο, όταν κλήθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ να προσκομίσει τα μισθωτήρια, δεν παρουσίασε τα απαραίτητα έγγραφα, με αποτέλεσμα να απορριφθούν όλα τα χωράφια που είχε δηλώσει. Μάλιστα, τα ίδια αγροτεμάχια επανεμφανίστηκαν και στις αιτήσεις των επόμενων ετών παρότι είχαν ήδη κριθεί μη επιλέξιμα.
Λευκόγεια Ρεθύμνου
€48.700 σε οικογενειακό κύκλο
Ανδρας από τα Λευκόγεια του Δήμου Αγίου Βασιλείου στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου εισέπραξε την τετραετία 2019-2022 το ποσό των 48.624 ευρώ δηλώνοντας ότι μίσθωνε δύο αγροτεμάχια από συγγενικό του πρόσωπο. Η πτυχή που αναδείχθηκε στον έλεγχο είναι καθοριστική: κανένας τίτλος ιδιοκτησίας δεν προσκομίστηκε παρότι υπήρξε έγγραφη ειδοποίηση. Το αποτέλεσμα ήταν να απορριφθούν όλα τα αγροτεμάχια που είχε δηλωθεί ότι καλλιεργούνται. Μάλιστα, το 2019 είχαν δηλωθεί τα ίδια χωράφια που αργότερα, το 2021 και το 2022, απορρίφθηκαν ξανά.
Αλεξανδρούπολη
149 αγροτεμάχια μόνο με ένα Ε9
Ανδρας από την Αλεξανδρούπολη εμφανίστηκε να κατέχει το 2022 και το 2023 συνολικά 149 αγροτεμάχια (74 και 75 αντίστοιχα) εξασφαλίζοντας οικονομικές ενισχύσεις ύψους 42.978 ευρώ. Η πτυχή που αποκαλύφθηκε στον έλεγχο είναι αποκαρδιωτική για τη λειτουργία του συστήματος: ο δικαιούχος δεν προσκόμισε κανέναν τίτλο ιδιοκτησίας! Η μοναδική απόδειξη που εμφάνισε ήταν ένα Ε9, το οποίο φυσικά δεν μπορεί να θεωρηθεί τίτλος. Αποτέλεσμα: όλα τα αγροτεμάχια κρίθηκαν απορριπτέα.
Λαράνι Ηρακλείου
€30.200 για 27 χωράφια χωρίς τίτλους
Κάτοικος Λαρανίου του Δήμου Γόρτυνας στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου δήλωσε το 2022 και το 2023 ότι κατείχε ως ιδιοκτήτης 25 και 27 αγροτεμάχια αντίστοιχα, λαμβάνοντας συνολικά 30.233 ευρώ σε ενισχύσεις. Οταν έγινε ο έλεγχος, διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν ούτε τίτλοι ιδιοκτησίας ούτε άλλα νομότυπα παραστατικά. Η μόνη απόδειξη που προσκομίστηκε ήταν ένα έντυπο Ε9, το οποίο δεν αναγνωρίζεται ως τίτλος. Ετσι, όλα τα αγροτεμάχια απορρίφθηκαν. Η υπόθεση έχει πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης, με ενδείξεις ψευδών δηλώσεων κατ’ εξακολούθηση και δέσμευση περιουσιακών στοιχείων μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα.
Ηράκλειο
€25.900 για 35 χωράφια νοικιασμένα χωρίς παραστατικά
Κάτοικος Καρκαδιώτισσας του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης δήλωσε το 2022 και το 2024 ότι μίσθωνε 35 αγροτεμάχια για καλλιέργεια λαμβάνοντας συνολικά 25.898 ευρώ για επιδοτήσεις. Η πτυχή που ξεχωρίζει είναι ότι οι εκτάσεις αυτές φέρονταν να προέρχονται από μία συγκεκριμένη εκμισθώτρια χωρίς ποτέ να κατατεθούν επίσημα μισθωτήρια. Στον έλεγχο του ΟΠΕΚΕΠΕ για τα έτη 2022 και 2023 τα αγροτεμάχια κρίθηκαν απορριπτέα καθώς δεν υπήρξε καμία νόμιμη απόδειξη μίσθωσης. Παρά την απόρριψη, το ίδιο σχήμα δηλώσεων συνεχίστηκε το 2024.
Δαριβιανά Ρεθύμνου
€36.400 για 17 χωράφια με δυσανάγνωστους τίτλους
Γυναίκα από τα Δαριβιανά του Δήμου Αγίου Βασιλείου στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου δήλωσε το 2022, το 2023 και το 2024 ότι μίσθωνε 17 αγροτεμάχια για καλλιέργεια λαμβάνοντας συνολικά 36.372 ευρώ για ενισχύσεις. Κατά τον έλεγχο που διενεργήθηκε για το 2022, οι τίτλοι που κατατέθηκαν χαρακτηρίστηκαν από τις υπηρεσίες του ΟΠΕΚΕΠΕ «εντελώς δυσανάγνωστοι», με αποτέλεσμα τα χωράφια να απορριφθούν στο σύνολό τους. Παρ’ όλα αυτά, την επόμενη χρονιά δηλώθηκαν ξανά τα ίδια αγροτεμάχια παρά την προηγούμενη απόρριψη.
Ηράκλειο
€33.200 για έξι χρόνια δηλώσεων χωρίς τίτλους
Γυναίκα από το Ηράκλειο υπέβαλλε αιτήσεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ από το 2019 έως το 2024 εμφανίζοντας ότι κατείχε ή μίσθωνε αγροτεμάχια για καλλιέργεια και βοσκότοπους. Σε διάστημα έξι ετών δήλωνε άλλοτε τρία, άλλοτε πέντε ή επτά χωράφια αποκομίζοντας συνολικά 33.190 ευρώ.
Το στοιχείο που ξεχωρίζει είναι η επιμονή: για κάθε χρονιά, παρά τις απορρίψεις των προηγούμενων ελέγχων, τα ίδια αγροτεμάχια εμφανίζονταν ξανά και ξανά στις αιτήσεις. Σε κανένα στάδιο δεν προσκομίστηκαν έγκυροι τίτλοι ιδιοκτησίας ή παραστατικά μίσθωσης· οι ελεγκτές σημείωσαν ότι οι δηλώσεις στηρίζονταν μόνο σε Ε9, τα οποία δεν θεωρούνται αποδεικτικά.
Ηράκλειο
€41.300 από μισθώσεις χωρίς έγγραφα
Κάτοικος Ηρακλείου επί τέσσερα συναπτά έτη, από το 2021 έως το 2024, δήλωνε στον ΟΠΕΚΕΠΕ ότι μίσθωνε αγροτεμάχια. Αρχικά, 14 χωράφια προέρχονταν από έναν ιδιώτη, ενώ τα επόμενα χρόνια εννέα χωράφια αποδίδονταν σε άλλον. Μέσα σε αυτή την τετραετία καταβλήθηκαν στην ίδια 41.268 ευρώ για ενισχύσεις. Το σημείο που ξεχωρίζει είναι ότι, παρά τις συνεχείς αλλαγές στους φερόμενους εκμισθωτές, σε κανένα στάδιο δεν υποβλήθηκαν νομότυπα μισθωτήρια. Οι έλεγχοι του ΟΠΕΚΕΠΕ για την περίοδο 2021-2023 απέρριψαν όλες τις δηλωθείσες εκτάσεις, ωστόσο τα ίδια χωράφια εμφανίστηκαν ξανά και το 2024.
Πύργος Ηρακλείου
€24.000 για 8 χωράφια-φαντάσματα
Γυναίκα από το Μεσοχώρι Πύργου Μονοφατσίου Ηρακλείου δήλωσε το 2020, το 2021 και το 2023 ότι κατείχε οκτώ αγροτεμάχια ως ιδιοκτήτρια, με αποτέλεσμα να εισπράξει συνολικά 23.961 ευρώ για ενισχύσεις. Η έρευνα, όμως, αποκάλυψε πως τα χωράφια που είχε συμπεριλάβει στις αιτήσεις της δεν ανήκαν στην ίδια, ενώ οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης (Ε9) που κατέθεσε δεν αναγνωρίζονται ως τίτλοι ιδιοκτησίας. Ετσι, οι εκτάσεις κρίθηκαν απορριπτέες στο σύνολό τους.
Ηράκλειο
Δεκάδες χωράφια στον αέρα με €43.400 επιδοτήσεις
Ανδρας από το Ηράκλειο εμφανιζόταν από το 2020 έως το 2024 να κατέχει δεκάδες αγροτεμάχια -από 15 έως και 48 κάθε χρόνο-, τα οποία δήλωνε ότι μίσθωνε από συγγενικό του πρόσωπο. Με βάση αυτές τις αιτήσεις, εξασφάλισε ενισχύσεις που συνολικά έφτασαν στις 43.403 ευρώ. Η έρευνα ωστόσο αποκάλυψε ότι για κανένα από τα επίμαχα χωράφια δεν υπήρχε καταχωρημένη μίσθωση στα επίσημα πληροφοριακά στοιχεία μισθώσεων, ούτε προσκομίστηκαν παραστατικά όταν ζητήθηκαν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Το αποτέλεσμα ήταν να απορριφθούν οι δηλώσεις για όλα τα έτη.
Πηγή: protothema.gr

