Παρά τις μάχες και το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις, Κίεβο και Μόσχα έχουν ανταλλάξει πάνω από 10.000 μαχητές μέσω ενός αθέατου διαύλου επικοινωνίας.
Μπορεί ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, να ξεκαθαρίζει δεν θα δεχτεί ανταλλαγή εδαφών με τη Ρωσία, ωστόσο, δίχως να είναι γνωστό οι δύο εμπόλεμες χώρες διατηρούν ένα ισχυρό και αφανές κανάλι μεταξύ τους για ανταλλαγή… αιχμαλώτων.
Οι δύο χώρες, που κάποτε ανήκαν στην ίδια σοβιετική αυτοκρατορία, δεν έχουν πλέον πρεσβείες η μία στην άλλη, και αλλεπάλληλες ειρηνευτικές συνομιλίες έχουν καταρρεύσει.
Κι όμως, όπως σημειώνει η Wall Street Journal, η Ουκρανία και η Ρωσία, κατά τη διάρκεια του πολέμου τους, έχουν καταφέρει να ανταλλάξουν περισσότερους από 10.000 μαχητές σε γραμμές μετώπου και ασφαλείς διαδρόμους στη γειτονική Λευκορωσία.
Σε αυτόν τον αριθμό περιλαμβάνονται περίπου 1.200 στρατιώτες που αντηλλάγησαν τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ άλλοι 100 -νέοι, τραυματίες και ασθενείς- επρόκειτο να περάσουν τα σύνορα σήμερα Πέμπτη 14 Αυγούστου, σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους.
«Είναι δύσκολο να τους πολεμάς, και δύσκολο να διαπραγματεύεσαι μαζί τους. Αλλά το κάνουμε έντιμα».
Παρά τον πόλεμο και το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις, και οι δύο πλευρές μιλούν για το μυστικό «κανάλι» ανταλλαγής αιχμαλώτων -που λειτουργεί απευθείας από αξιωματικούς των στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών- ως αποδοτικό και επαγγελματικό.
Οι συναλλαγές αυτές συνιστούν ένα εντυπωσιακό παράδοξο: δύο ορκισμένοι εχθροί που συμφωνούν σχεδόν σε τίποτα, συνεργάζονται όμως ξανά και ξανά σε ένα θέμα καθαρά ανθρώπινο, τους αιχμαλώτους πολέμου, σημειώνει το αμερικανικό δημοσίευμα.
Ιστορικοί του στρατού έχουν απορήσει με την ομαλότητα και την κανονικότητα αυτών των ανταλλαγών εν μέσω σύγκρουσης, ένα μοτίβο σχεδόν ανύπαρκτο στη σύγχρονη πολεμική ιστορία.
Αντιθέτως, η ΕΣΣΔ κράτησε Γερμανούς αιχμαλώτους για χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο — κάποιοι απελευθερώθηκαν μόλις το 1956. Οι ΗΠΑ και το Βόρειο Βιετνάμ ξεκίνησαν συστηματικές απελευθερώσεις αιχμαλώτων το 1973, έπειτα από δεκαετίες πολεμικής εμπλοκής και μακρές ειρηνευτικές συνομιλίες.
Το Ιράν και το Ιράκ, των οποίων ο πόλεμος έληξε το 1988, απελευθέρωσαν τους τελευταίους αιχμαλώτους τους μόλις τρεις ημέρες πριν ξεκινήσει η αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003.
Από το 2014
Η ιστορία του πώς η Μόσχα και το Κίεβο άρχισαν να εμπορεύονται αιχμαλώτους πηγαίνει μια δεκαετία πίσω, υπογραμμίζεται στο άρθρο. Η απαρχή του διαύλου ανταλλαγών αιχμαλώτων εντοπίζεται στο ξενοδοχείο President στο Μινσκ, το 2014, όταν η Ουκρανία προσπαθούσε να ανακτήσει την ανατολική της επικράτεια από φιλορώσους αντάρτες.
Δυτικοί ηγέτες είχαν πιέσει την κυβέρνηση να διαπραγματευτεί, και οι συνομιλίες ήταν τόσο τεταμένες ώστε διαφωνίες ξέσπαγαν για κάθε λεπτομέρεια.
Ο Βίκτορ Μεντβεντσούκ, τότε επικεφαλής ενός φιλορωσικού ουκρανικού κόμματος και υποτίθεται διαπραγματευτής για το Κίεβο, πετούσε συχνά στη Μόσχα για να λάβει οδηγίες από «έναν άνδρα με πέντε γράμματα στο όνομά του». Κάθε φορά που επέστρεφε, γίνονταν μικρές ανταλλαγές αιχμαλώτων μεταξύ Κιέβου και φιλορωσικών πολιτοφυλακών.
«Υποδηλώνει την ύπαρξη μιας κρυφής υποδομής που δείχνει ότι ο πόλεμος είναι πιο περίπλοκος απ’ όσο κατανοούν πολλοί στη Δύση. Στο επίκεντρο βρίσκονται λίγοι στρατιωτικοί και αξιωματούχοι πληροφοριών που αποτελούν σχεδόν τον τελευταίο λεπτό δίαυλο που συνδέει δύο γείτονες, τους οποίους ο Πούτιν επιμένει ότι είναι «ένας λαός, ένα σύνολο»» σημειώνει η Wall Street Journal.
«Παρά το γεγονός ότι είμαστε εχθροί, ότι η Ρωσία είναι ο επιτιθέμενος, έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα επίπεδο επικοινωνίας», είπε ο Ουσόφ τον Ιούνιο, λίγες ώρες πριν η υπηρεσία του ξεκινήσει μια ακόμη ιστορική ανταλλαγή μέσω Λευκορωσίας. «Είναι δύσκολο να τους πολεμάς, και δύσκολο να διαπραγματεύεσαι μαζί τους. Αλλά το κάνουμε έντιμα». λέει ο ταξίαρχος Ντμίτρο Ουσόφ, υπαρχηγός της ουκρανικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών HUR.
in.gr
και Facebook 
