«Όχι άλλοι αποκλεισμοί» – Στη Βουλή από την Κατερίνα Σπυριδάκη το ζήτημα της πρόσβασης ΑμεΑ στα ακτοπλοϊκά πλοία

Την άμεση παρέμβαση των Υπουργείων Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ζητάει με Ερώτηση η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, για τα επανειλημμένα περιστατικά αποκλεισμού ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα από ασφαλή και αξιοπρεπή πρόσβαση στα ακτοπλοϊκά μέσα. Την εν λόγω Κοινοβουλευτική πρωτοβουλία της κας Σπυριδάκη συνυπογράφουν η Βουλευτής Ευβοίας και Τομεάρχης Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Κατερίνα Καζάνη, ο Βουλευτής Χίου και Τομεάρχης Ναυτιλίας, Σταύρος Μιχαηλίδης, και ο Βουλευτής Κιλκίς και Τομεάρχης Ατόμων με Αναπηρία και Ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων, Πέτρος Παππάς.

Η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, Κατερίνα Σπυριδάκη, τονίζει χαρακτηριστικά στην Ερώτησή της: «Το ζήτημα της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ), καθώς και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, στα μέσα θαλάσσιας μεταφοράς αποτελεί θεμελιώδες ζήτημα ισότητας, δικαιωμάτων, ασφάλειας και αξιοπρέπειας. Δυστυχώς, τα αλλεπάλληλα περιστατικά που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας τόσο το 2024 όσο και το 2025 αποδεικνύουν ότι η Πολιτεία συνεχίζει να αδιαφορεί και να καθυστερεί συστηματικά στη θεσμική και πρακτική θωράκιση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ»

Στην Ερώτηση παρατίθενται χαρακτηριστικά περιστατικά που αποκαλύπτουν το μέγεθος του προβλήματος. Το καλοκαίρι του 2024, παιδί σε αμαξίδιο αναγκάστηκε να ταξιδέψει για 45 λεπτά στο γκαράζ πλοίου λόγω απουσίας ράμπας, προκαλώντας μαζικές αντιδράσεις. Τον Ιούλιο του 2025, δύο συνεχόμενα περιστατικά στην ακτοπλοϊκή γραμμή Κεραμωτή – Θάσος ανέδειξαν με τον πιο ντροπιαστικό τρόπο τη διαχρονική αδυναμία του συστήματος: καρδιοπαθής και νεφροπαθής γυναίκα ταξίδεψε σε πλαστική καρέκλα στο γκαράζ εν μέσω καύσωνα, καθώς δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση από το πλήρωμα, ενώ την επόμενη ημέρα παιδί σε αμαξίδιο ταξίδεψε επίσης στο γκαράζ, δίπλα στα αυτοκίνητα, χωρίς καμία πρόβλεψη ασφαλούς μεταφοράς. Παρά την επιβολή κυρώσεων και τις εξαγγελίες για εντατικοποίηση ελέγχων, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) επισημαίνει ότι η καθυστέρηση ενός έτους στην έκδοση του αναθεωρημένου Προεδρικού Διατάγματος που θα τροποποιήσει το ΠΔ 44/2011 αφήνει ουσιαστικά άθικτη την καρδιά του προβλήματος. Όπως υπογραμμίζει η ΕΣΑμεΑ, η καθυστέρηση αυτή διατηρεί «παραθυράκια» νομιμοποίησης σε πλοία ανοικτού τύπου και σε δρομολόγια κάτω των 30 ναυτικών μιλίων, όπως οι γραμμές Κεραμωτή–Θάσος, Ηγουμενίτσα–Κέρκυρα, Ρίο–Αντίρριο και Πέραμα–Παλούκια, ενώ ταυτόχρονα συνιστά σωρευτική παραβίαση του άρθρου 9 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ, του ν. 4488/2017, του Κανονισμού (ΕΕ) 1177/2010, καθώς και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης και της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ 2024–2030.

Παράλληλα, δεν εφαρμόζεται η εγκύκλιος του Υπουργείου Ναυτιλίας για την υποχρεωτική εκπαίδευση του προσωπικού των πλοίων στην εξυπηρέτηση ΑμεΑ, όπως αποδεικνύουν οι μαρτυρίες των ίδιων των πληγέντων.

«Η Ελλάδα δεν μπορεί να διαφημίζεται διεθνώς ως ποιοτικός και προσβάσιμος τουριστικός προορισμός, ενώ την ίδια στιγμή οι πιο ευάλωτοι πολίτες της και οι επισκέπτες της εγκλωβίζονται σε γκαράζ χωρίς κανένα δικαίωμα ή ασφάλεια. Οι πολίτες με αναπηρία δεν είναι επιβάτες δεύτερης κατηγορίας», υπογραμμίζει η κα Σπυριδάκη.

Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ με την Ερώτησή τους καλούν τα αρμόδια Υπουργεία να απαντήσουν στα παρακάτω κρίσιμα ερωτήματα:

1. Για ποιο λόγο καθυστερεί για πάνω από έναν χρόνο η έκδοση του αναθεωρημένου ΠΔ που έχει τεθεί σε διαβούλευση από τον Ιούλιο του 2024; Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα υιοθέτησής του;

2. Προτίθεται το Υπουργείο να ενσωματώσει πλήρως την πρόταση της ΕΣΑμεΑ για καθολική εφαρμογή των απαιτήσεων προσβασιμότητας σε όλα τα πλοία, ανεξαρτήτως τύπου, μήκους ή κατασκευαστικής κατάστασης;

3. Πόσες ναυτιλιακές εταιρείες και πόσα λιμάνια έχουν συμμορφωθεί έως σήμερα με την υποχρέωση εκπαίδευσης του προσωπικού στην εξυπηρέτηση ΑμεΑ, όπως ορίζει η σχετική εγκύκλιος του Υπουργείου;

4. Πόσοι έλεγχοι έχουν διενεργηθεί από το 2024 έως σήμερα, πόσες παραβάσεις έχουν διαπιστωθεί και τι κυρώσεις έχουν επιβληθεί;

5. Προβλέπεται η διάθεση εξειδικευμένου εξοπλισμού υποστήριξης (ανελκυστήρες, ράμπες, ειδικές θέσεις παραμονής) σε όλα τα πλοία εν λειτουργία και αν ναι, ποιος θα είναι ο φορέας χρηματοδότησης και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής;

6. Τι μέτρα προτίθεστε να λάβετε για να διασφαλίσετε την ουσιαστική εφαρμογή των υποχρεώσεων της χώρας μας στο πλαίσιο της Σύμβασης του ΟΗΕ και των Κανονισμών της ΕΕ;