Επίσκεψη Γεραπετρίτη στην Λιβύη: Στο επίκεντρο το μεταναστευτικό, οι θαλάσσιες ζώνες και οι ελληνολιβυκές σχέσεις

Στην Τρίπολη της Λιβύης μεταβαίνει την Τρίτη 15 Ιουλίου ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, για επίσημες επαφές με εκπροσώπους της κυβέρνησης του Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά, εν μέσω κρίσιμων γεωπολιτικών και μεταναστευτικών εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην ατζέντα της επίσκεψης περιλαμβάνονται ζητήματα που σχετίζονται με το Μεταναστευτικό, τις θαλάσσιες ζώνες και τη συνολική πορεία των διμερών σχέσεων Ελλάδας – Λιβύης. Ειδική μνεία αναμένεται να γίνει στο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019, το οποίο η Αθήνα θεωρεί ανυπόστατο και αντίθετο στο Διεθνές Δίκαιο.

Ο κ. Γεραπετρίτης είχε προηγουμένως μεταβεί στη Βεγγάζη, όπου πραγματοποίησε εποικοδομητική συνάντηση με τον στρατάρχη Χαφτάρ, τον de facto ηγέτη της ανατολικής Λιβύης. Εκεί επανέλαβε τη σταθερή θέση της Ελλάδας ότι «διαθέτει άμεσα θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη» και επιδιώκει διάλογο για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.

Ασφυκτική πίεση στο μεταναστευτικό – Αντιδράσεις στην τροπολογία για το άσυλο

Η επίσκεψη πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά την ψήφιση της τροπολογίας που αναστέλλει προσωρινά τις αιτήσεις ασύλου, προκαλώντας έντονες πολιτικές αντιδράσεις. Παρά τις ενστάσεις περί αντισυνταγματικότητας, το μέτρο εγκρίθηκε από ΝΔ, Ελληνική Λύση και ανεξάρτητους βουλευτές, με στόχο την αντιμετώπιση των αυξημένων ροών από τη Λιβύη προς την Κρήτη.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Τρίπολη, ο Υπουργός Εξωτερικών αναμένεται να μεταφέρει το μήνυμα της Αθήνας για τη δραστική αντιμετώπιση των διακινητών, με τη δήλωση του Πρωθυπουργού στην γερμανική Bild να είναι ενδεικτική: «Η Ελλάδα δεν θα μετατραπεί σε χώρα διέλευσης».

Η κυβέρνηση της Τρίπολης, από την πλευρά της, έχει εκφράσει το ενδιαφέρον να δημιουργήσει κέντρα υποδοχής μεταναστών εντός λιβυκού εδάφους, κατά το πρότυπο της Αιγύπτου και της Τουρκίας, εφόσον λάβει την κατάλληλη τεχνική υποστήριξη από την ΕΕ.

Η γεωπολιτική σκακιέρα και η τουρκική επιρροή

Η κατάσταση στη Λιβύη παραμένει εύθραυστη, με δύο κυβερνήσεις να διεκδικούν νομιμοποίηση: μία στην Τρίπολη και μία στην ανατολική Λιβύη. Η Τουρκία διατηρεί ενεργό ρόλο και με τις δύο πλευρές, επιδιώκοντας εδραίωση επιρροής μέσω οικονομικών συμφωνιών και στρατιωτικής συνεργασίας.

Η υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου το 2019, αλλά και οι κινήσεις της Βεγγάζης να εξετάσει εκ νέου την κύρωσή του, αναζωπύρωσαν τις ανησυχίες της Αθήνας για τις επιδιώξεις της Άγκυρας στην περιοχή. Ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι η εξουδετέρωση της συμφωνίας γίνεται «στην πράξη», με την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας.

Επιστρέφει η ευρωπαϊκή αποστολή στη Βεγγάζη

Παρά το διπλωματικό επεισόδιο της ακύρωσης συνάντησης από την πλευρά του Χαφτάρ, η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει νέα αποστολή στην Ανατολική Λιβύη. Η απόφαση ελήφθη κατά τη Διάσκεψη για την Ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, στη Ρώμη, όπου συμμετείχαν μεταξύ άλλων οι Κυριάκος Μητσοτάκης, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Τζόρτζια Μελόνι και Ρόμπερτ Αμπέλα.

«Η στρατηγική είναι η συνεργασία και με τις δύο πλευρές της Λιβύης, όπως έχουμε πράξει και στο παρελθόν», ανέφερε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα Μετανάστευσης, Μάρκους Λάμερτ.

Η επανέναρξη του ευρωπαϊκού διαλόγου με τη Λιβύη αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη και στην εξισορρόπηση των γεωπολιτικών επιρροών στην περιοχή.