«Δεν μετακινούνται 4.000 χρόνια ιστορίας»: Ερώτηση Αρναούτογλου στην Ε.Ε. για την προστασία μινωικού μνημείου στην Κρήτη

Με ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σάκης Αρναούτογλου, θέτει ζήτημα ευρωπαϊκής συμμόρφωσης της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στον απόηχο της σκανδαλώδους απόφασης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου για εγκατάσταση ραντάρ σε άμεση γειτνίαση με το σπάνιο Μινωικό Μνημείο στον λόφο Παπούρα, στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας στην Κρήτη.

Παρά τη σαφή αντίθεση των αρχαιολόγων, της Εφορείας Αρχαιοτήτων και της τοπικής κοινωνίας – που έχει ήδη κινητοποιηθεί νομικά και θεσμικά – η Κυβέρνηση φαίνεται να επιμένει, χωρίς ουσιαστικό διάλογο, στην εφαρμογή μιας τεχνικά και ηθικά αμφιλεγόμενης απόφασης. Όπως υπογραμμίζεται στην ερώτηση, υφίστανται εναλλακτικές τοποθεσίες για τα ραντάρ που ουδέποτε εξετάστηκαν σοβαρά, ενώ η εκπεμπόμενη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία μπορεί να ακυρώσει κάθε προοπτική ανάδειξης και επισκεψιμότητας του μνημείου.

Ο ευρωβουλευτής καλεί την Επιτροπή να εξετάσει:

• Εάν είναι ενήμερη για την υπόθεση και τις επιπτώσεις της στο μνημείο της Παπούρας·
• Εάν η απόφαση της Ελληνικής διοίκησης συνάδει με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για την πολιτιστική κληρονομιά (άρθρα 3 και 167 ΣΛΕΕ και σχετικές στρατηγικές)·
• Τι ενέργειες μπορεί να αναλάβει για να διασφαλιστεί ότι οι αναγκαίες υποδομές του νέου αεροδρομίου δεν θα οδηγήσουν στην καταστροφή ενός μοναδικού αρχαιολογικού θησαυρού.

«Το δίλημμα “ανάπτυξη ή πολιτισμός” είναι ψευδεπίγραφο και βαθιά αναχρονιστικό. Η Ελλάδα έχει υποχρέωση να προστατεύει τα μνημεία της – όχι να τα υπονομεύει στο όνομα μιας δήθεν τεχνοκρατικής αναγκαιότητας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να είναι συνένοχη στην αλλοίωση μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής αξίας. Ζητούμε διαφάνεια, εναλλακτικές λύσεις και σεβασμό στην Ιστορία. Υπερασπιζόμαστε στην πράξη την αρχαιολογική και πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, απέναντι σε προχειρότητες, σκοπιμότητες και αποφάσεις που προσβάλλουν όχι μόνο την ιστορία μας, αλλά και τις θεσμικές μας υποχρεώσεις στην Ευρώπη.», δήλωσε ο Σάκης Αρναούτογλου.

Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης:

Θέμα: Προστασία του Μινωικού Μνημείου στην Παπούρα Κρήτης και συμβατότητα με τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις για την πολιτιστική κληρονομιά

Στον λόφο Παπούρα, Δήμος Μινώα Πεδιάδας Κρήτης, εντοπίστηκε σημαντικό Μινωικό μνημείο. Σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα φέρει τα χαρακτηριστικά ιερού κορυφής ηλικίας άνω των 4.000 ετών. Παρά την αντίθεση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου και των ανασκαφέων, το ΚΑΣ ενέκρινε κατά πλειοψηφία την εγκατάσταση ραντάρ και ραδιοβοηθημάτων του νέου Αεροδρομίου Καστελλίου σε άμεση γειτνίαση με το μνημείο.

Η απόφαση αυτή προκάλεσε έντονη αντίδραση της τοπικής κοινωνίας. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα την προσφυγή σε ένδικα μέσα, ενώ αρχαιολόγοι, τεχνικοί φορείς και οργανώσεις πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν εκφράσει αντίθεση, τεκμηριώνοντας ότι το έργο θα αλλοιώσει τον χαρακτήρα και την αυθεντικότητα του αρχαιολογικού τοπίου.

Επειδή:

-Το Μνημείο και το περιβάλλον του παραμένουν ανέπαφα από την αρχαιότητα

-Υφίστανται ευρωπαϊκές δεσμεύσεις προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, βάσει των άρθρων 3 και 167 ΣΛΕΕ και της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Πολιτιστική Κληρονομιά

-Υπάρχουν εναλλακτικές τοποθεσίες για την εγκατάσταση των ραντάρ που δεν έχουν εξεταστεί επαρκώς

Ερωτάται η Επιτροπή:

-Είναι ενήμερη για την υπόθεση και τους κινδύνους που απειλούν το Μνημείο της Παπούρας εξαιτίας των σχεδιαζόμενων έργων;

-Πώς αξιολογεί τη συμβατότητα της απόφασης με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και του αρχαιολογικού τοπίου;

-Ποιες ενέργειες μπορεί να αναλάβει ή να ζητήσει από τις ελληνικές αρχές, ώστε να διασφαλιστεί ότι η υποδομή του αεροδρομίου δεν θα καταστρέψει ένα μνημείο τόσο μεγάλης αρχαιολογικής και πολιτιστικής σημασίας;