Έρχεται «σεισμός» στην αγορά εργασίας από την τεχνητή νοημοσύνη – Μπορεί να «σβήσει» εκατομμύρια θέσεις ως το 2030

Η ραγδαία πρόοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) προκαλεί ενθουσιασμό για τις δυνατότητές της, αλλά και έντονη ανησυχία για τις επιπτώσεις της στην απασχόληση και την κοινωνική συνοχή. Παρά τις ελπίδες για τεχνολογικές καινοτομίες σε υγεία, επιστήμες και εκπαίδευση, η ανησυχία μεγαλώνει για το τι θα σημάνει για τον κόσμο της εργασίας.

Τη συζήτηση αναζωπύρωσε ο Dario Amodei, διευθύνων σύμβουλος της Anthropic, μιας από τις ταχύτερα ανερχόμενες εταιρείες στον χώρο της AI, που έχει αναπτύξει το γλωσσικό μοντέλο Claude, ανταγωνιστή των ChatGPT και Gemini. Σε συνέντευξή του στο CNN, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανή μαζική ανεργία.

Συγκεκριμένα, ο Amodei εκτίμησε ότι μέσα στα επόμενα 1 έως 5 χρόνια, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αντικαταστήσει έως και το 50% των εισαγωγικών θέσεων εργασίας γραφείου (white collar), οδηγώντας σε ποσοστά ανεργίας 10%–20% στις ΗΠΑ — από 4,2% που βρίσκεται σήμερα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανεργία στην Ελλάδα κινείται ήδη κοντά στο 9%, στοιχείο που εντείνει την ανησυχία για τον αντίκτυπο μιας τέτοιας τεχνολογικής μεταβολής στην εγχώρια αγορά εργασίας.

Εργασίες υψηλού μορφωτικού επιπέδου στο στόχαστρο

Οι θέσεις που κινδυνεύουν περισσότερο είναι εκείνες που σχετίζονται με διοικητικά και αναλυτικά επαγγέλματα, όπως:

• Νομικές υπηρεσίες

• Λογιστικά και οικονομικά επαγγέλματα

• Διοίκηση επιχειρήσεων

• Πληροφορική και ανάπτυξη λογισμικού

Πρόκειται για θέσεις που απαιτούν γνωστικές δεξιότητες, και οι οποίες φαίνεται πως είναι οι πρώτες στη λίστα αντικατάστασης από συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προειδοποιεί

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, το 41% των επιχειρήσεων διεθνώς σχεδιάζει να μειώσει προσωπικό έως το 2030 λόγω αυτοματισμού και ψηφιακού μετασχηματισμού.

Ο ρυθμός αυτής της αλλαγής είναι το κύριο πρόβλημα. Όπως ανέφερε ο Amodei, μέσα σε μόλις δύο χρόνια τα μοντέλα AI έχουν φτάσει από «επίπεδο μαθητή λυκείου» σε «επίπεδο εξαιρετικού φοιτητή», και σύντομα θα ξεπερνούν τους ανθρώπους σε πολλά γνωστικά καθήκοντα.

Η ανάγκη για θεσμική παρέμβαση

Ο επικεφαλής της Anthropic δήλωσε ότι η κοινωνία πρέπει να δράσει άμεσα. Αν και η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να παράξει τεράστιο πλούτο, αυτός ο πλούτος θα συγκεντρωθεί στις εταιρείες που κατέχουν την τεχνολογία, αφήνοντας πίσω ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Για τον λόγο αυτό, προτείνει:

• Νομοθετικό πλαίσιο για την AI

• Εξετάσεις φορολόγησης εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης

• Προγράμματα επανεκπαίδευσης εργαζομένων

Όπως τόνισε χαρακτηριστικά: «Δεν είναι θέμα πολιτικής κατεύθυνσης, αλλά κοινωνικής ανάγκης».

Η τεχνητή νοημοσύνη ως πρόκληση και ευκαιρία

Η AI μπορεί να βελτιώσει τη ζωή δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Όμως η πιθανότητα δραματικής απώλειας θέσεων εργασίας απαιτεί στρατηγική αντιμετώπιση. Η τεχνολογία δεν είναι «καλή» ή «κακή» από μόνη της — όλα εξαρτώνται από το πλαίσιο χρήσης της.

Χωρίς ρύθμιση, ισχυρούς θεσμούς και κοινωνική πολιτική, η νέα ψηφιακή εποχή μπορεί να οδηγήσει σε ακόμα βαθύτερες ανισότητες.