Το έργο με τίτλο «Εδώδιμα αυτοφυή της Κρήτης ως εναλλακτικές νέες καλλιέργειες συμβάλλοντας στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στην προστασία υποβάθμισης εδάφους και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή» της Επιχειρησιακής Ομάδας (Ε.Ο.) CRETAN GREENS 4CLIMA PRO εντάχθηκε στη Δράση 2 του Υπομέτρου 16.1 – 16.5 «Συνεργασία για περιβαλλοντικά έργα περιβαλλοντικές πρακτικές και δράσεις για την κλιματική αλλαγή» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014 – 2020, στις 22.02.2023. Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 140.055,68€ και θα ολοκληρωθεί έως τις 31.12.2025.
Τα μέλη της Ε.Ο. CRETAN GREENS 4CLIMA PRO είναι τα εξής:
- ΕΛΚΕ ΕΛΜΕΠΑ – Τμήμα Γεωπονίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης (Συντονιστής φορέας).
- Πράσινη Ομάδα Μεσσαράς ΙΚΕ, με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης.
- Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ) διά του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
- ΕΤΑΜ Ανώνυμη Εταιρεία Συμβουλευτικών και Μελετητικών Υπηρεσιών, με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης.
- ΕΛΚΕ ΕΛΜΕΠΑ – Τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, με έδρα τη Σητεία Κρήτης.
- ΕΞΕΛΙΞΙΣ Σύμβουλοι Ανάπτυξης Ε.Ε., με έδρα τη Ρόδο.
Γενικός σκοπός του έργου είναι η ανάπτυξη συνεργασίας μέσω της Ε.Ο. με σκοπό την υιοθέτηση γεωργίας ακριβείας σε νέες εναλλακτικές καλλιέργειες γηγενών ειδών της Κρήτης με μειωμένες εισροές για την παραγωγή διατροφικών προϊόντων με υψηλή διατροφική και γαστρονομική σημασία, προστατεύοντας ταυτόχρονα τη βιοποικιλότητα και προωθώντας την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Πολλά ολιγαρκή αυτόχθονα φυτά που αυτοφύονται στην Κρήτη (π.χ. «κορκολεκανίδα», Urospermum picroides) αλλά και τοπικά ενδημικά φυτά της Κρήτης που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο, όπως οι προστατευόμενες από το Προεδρικό Διάταγμα 67/1981 «λούτες» (Campanula pelviformis) και η «πετροφιλιά ή πετρομαρουλίδα» (Petromarula pinnata), συχνά συλλέγονται απευθείας από το φυσικό περιβάλλον και διατίθενται προς πώληση σε τοπικές λαϊκές αγορές. Νέες καλλιέργειες για αυτά τα είδη αναμένεται να προστατέψουν τα φυσικά αποθέματα και τη γενετική δεξαμενή της κρητικής βιοποικιλότητας.
Τα αυτόχθονα εδώδιμα φυτά με διατροφική-γαστρονομική σημασία αποτελούν ταυτόχρονα μακραίωνη άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Κρήτης (κρητικό μεσογειακό διατροφικό πρότυπο) και μπορούν να συμβάλλουν στην αναβάθμιση του τομέα της εστίασης και της τουριστικής ανάπτυξης, ή να χρησιμοποιηθούν ως πρώτες ύλες για τη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων στην βιομηχανία τροφίμων ή/και φαρμάκων, καθότι έχει ήδη τεκμηριωθεί ότι αποτελούν πηγή βιοδραστικών ουσιών.
Από αγρονομική και περιβαλλοντική σκοπιά, όταν αυτόχθονα φυτά με τα παραπάνω χαρακτηριστικά εισάγονται για πρώτη φορά σε εναλλακτικές καλλιέργειες, μπορούν να συμβάλλουν στην προστασία των εδαφών από τη διάβρωση (εδαφοκάλυψη), εξασφαλίζουν οικονομία χρήσης νερού και απαιτούν χαμηλές εισροές (είναι εξορισμού ολιγαρκή είδη) και ανταγωνίζονται ανεπιθύμητα ζιζάνια.
Το έργο εστιάζει σε αυτοφυή εδώδιμα φυτά από τη δεξαμενή βιοποικιλότητας της Κρήτης που έχουν μοναδικά χαρακτηριστικά και υψηλή προστιθέμενη αξία, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί για αυτά την απαραίτητη τεχνογνωσία για νέες καλλιέργειες μειωμένων εισροών ώστε να δημιουργηθεί μια νέα αλυσίδα αξίας, με σκοπό τη συμβολή στη στάθμιση της μειωμένης αποδοτικότητας και τρωτότητας των πεδινών καλλιεργειών της Κρήτης εξαιτίας των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής (τρωτότητα με δείκτη 9 σε κλίμακα 1-13).
Στην παρούσα φάση, το έργο διοργανώνει ειδικό σεμινάριο επιμόρφωσης των ενδιαφερομένων, με σκοπό τη μεταφορά τεχνογνωσίας και τη διάδοση των αποτελεσμάτων του, την Κυριακή, 18 Μαΐου 2025, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων “ΗΜΕΡΑ ΜΑΓΕΙΑΣ ΦΥΤΩΝ” που θα λάβουν χώρα στο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ (ΕΛΜΕΠΑ). Επισυνάπτεται το σχετικό πρόγραμμα.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του έργου https://cretangreens.hmu.gr/.
και Facebook 
