Η Τεχνητή Νοημοσύνη προέβλεψε την επόμενη πανδημία – Από πού θα ξεκινήσει και από ποιο ζώο

Συναγερμό στην επιστημονική κοινότητα έχει προκαλέσει νέα μελέτη που καταδεικνύει ότι οικιακά ζώα, όπως γάτες και σκύλοι, μπορεί να βρίσκονται στο επίκεντρο μιας μελλοντικής παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης. Η μελέτη βασίστηκε σε προηγμένο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για να εντοπίσει ποια ζωικά είδη είναι πιθανό να λειτουργήσουν ως ξενιστές επικίνδυνων ιών, με δυναμική πανδημίας.
Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον χρησιμοποίησε αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, ώστε να συνδυάσει δεδομένα που σχετίζονται με τη γενετική δομή των ιών, τη βιολογία των πιθανών ξενιστών και τις γεωγραφικές περιοχές υψηλού κινδύνου. Το αποτέλεσμα ήταν η ταυτοποίηση περιοχών και ειδών με αυξημένη πιθανότητα πρόκλησης ζωονοσογόνου εξάπλωσης.
Κατοικίδια και άγρια ζώα στον κατάλογο υψηλού κινδύνου
Η μελέτη κατέδειξε ότι περιοχές όπως η Νοτιοανατολική Ασία, η ισημερινή Αφρική και ο Αμαζόνιος είναι γεωγραφικά σημεία με αυξημένο επιδημιολογικό ενδιαφέρον, όχι μόνο λόγω της υψηλής βιοποικιλότητας, αλλά και εξαιτίας της χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης κατά της ευλογιάς, ενός ιού με παγκόσμια ιστορική σημασία.
Αρκετές οικογένειες ζώων ταυτοποιήθηκαν ως εν δυνάμει ξενιστές επικίνδυνων ιών, όπως η ευλογιά των πιθήκων (mpox). Μεταξύ αυτών βρίσκονται τρωκτικά, νυφίτσες, βίδρες, ρακούν και κουνάβια. Ωστόσο, το στοιχείο που προκάλεσε αίσθηση είναι ότι κοινά κατοικίδια, όπως οι γάτες και οι σκύλοι, κατατάσσονται επίσης στη λίστα με τις πιθανές απειλές μετάδοσης.
Το μοντέλο μηχανικής μάθησης αλλάζει τα δεδομένα πρόβλεψης
Σε αντίθεση με προηγούμενες μελέτες, το νέο σύστημα δεν βασίστηκε αποκλειστικά στα χαρακτηριστικά των ζώων, αλλά ενσωμάτωσε και παραμέτρους που αφορούν τον ίδιο τον ιό, όπως η ευκολία μετάλλαξης, η σταθερότητα στο περιβάλλον και η ικανότητα διείσδυσης σε διαφορετικά είδη. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία ενός υβριδικού προβλεπτικού μοντέλου με μεγαλύτερη ακρίβεια ως προς την πιθανότητα εκδήλωσης επιδημίας.
Παραδόξως, τα ποντίκια και οι αρουραίοι εξαιρέθηκαν από τη λίστα κινδύνου, καθώς σε πειραματικές συνθήκες αποδείχθηκε ότι εμφανίζουν αντοχή στον ιό mpox, διαψεύδοντας παλαιότερες θεωρίες για τη συμμετοχή τους στη μετάδοση του συγκεκριμένου ιού.
Ανίχνευση, πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση πριν την επόμενη κρίση
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι πάνω από το 70% των νέων ιών που εμφανίζονται στους ανθρώπους προέρχονται από ζώα, καθιστώντας τη συστηματική παρακολούθηση της άγριας ζωής και των κατοικιδίων ένα από τα βασικά εργαλεία προστασίας της δημόσιας υγείας.
Η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στη βιοεπιδημιολογία φαίνεται ότι προσφέρει νέες δυνατότητες στον εντοπισμό εστιών μόλυνσης πριν αυτές εξελιχθούν σε εκτεταμένες κρίσεις. Η εστίαση σε περιοχές με χαμηλό εμβολιασμό, σε συνδυασμό με την αλληλεπίδραση ανθρώπων και ζώων, μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική για την πρόληψη μελλοντικών πανδημιών.

