«Καμπανάκι» από τους αστρονόμους – Πώς η ίδια η καρδιά του Γαλαξία μπορεί να τον καταστρέψει

Ο Γαλαξίας μας, όπως κάθε ουράνιο σώμα, έχει μια πεπερασμένη διάρκεια ζωής. Αν και οι επιστήμονες τοποθετούν το τέλος του σε τέσσερα έως πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, λόγω πιθανής σύγκρουσης με την Ανδρομέδα, νέα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως μπορεί να υπάρξει καταστροφή από μέσα, πολύ νωρίτερα.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στα Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, μια ομάδα αστρονόμων μελέτησε τον σπειροειδή γαλαξία 2MASX J23453268-0449256, σε απόσταση ενός δισεκατομμυρίου ετών φωτός, χρησιμοποιώντας υπερσύγχρονα τηλεσκόπια – ανάμεσά τους και το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb.

Στο κέντρο του συγκεκριμένου γαλαξία εντοπίστηκε μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα που εκπέμπει τεράστιους πίδακες ενέργειας – ραδιοεκπομπές μήκους έξι εκατομμυρίων ετών φωτός. Το εντυπωσιακό είναι ότι, παρά την παρουσία τέτοιας ισχύος, η σπειροειδής δομή του γαλαξία παραμένει απρόσβλητη, ανατρέποντας όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.

Τι σημαίνει αυτό για τον Γαλαξία μας

Οι μέχρι πρότινος θεωρίες υποστήριζαν ότι τέτοιοι πίδακες ραδιενεργού υλικού αποτελούν χαρακτηριστικό μόνο των ελλειπτικών γαλαξιών, όχι σπειροειδών όπως ο Milky Way. Επιπλέον, τέτοιες ροές θεωρείται ότι εμποδίζουν τον σχηματισμό νέων άστρων — ωστόσο ο παρατηρημένος γαλαξίας εξακολουθεί να είναι πλούσιος σε αστρική ύλη.

Ο Joydeep Bagchi, επικεφαλής της έρευνας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο CHRIST της Bangalore, σημείωσε: «Αυτό το φαινόμενο μας αναγκάζει να επαναξιολογήσουμε τη φύση των γαλαξιακών εξελίξεων και τον ρόλο των μαύρων τρυπών. Αν γαλαξίες όπως ο δικός μας μπορούν να επιβιώσουν – ή και να αναπτυχθούν – κάτω από τέτοιες ακραίες συνθήκες, τότε πρέπει να αναρωτηθούμε: τι μας επιφυλάσσει το μέλλον;»

Ο κίνδυνος από την "καρδιά" του Γαλαξία μας

Η μαύρη τρύπα στο κέντρο του δικού μας γαλαξία, γνωστή ως Τοξότης A*, είναι σήμερα ανενεργή. Αν όμως κάποτε απορροφήσει έναν νέο γαλαξία, νέφος αερίων ή μεμονωμένο άστρο, τότε μπορεί να ενεργοποιηθεί, προκαλώντας ένα φαινόμενο που οι ειδικοί αποκαλούν Tidal Disruption Event (TDE) – μια κοσμική έκρηξη που απελευθερώνει καταστροφική ενέργεια.

Σε περίπτωση που τέτοιες κοσμικές ακτίνες κατευθυνθούν προς το Ηλιακό Σύστημα, θα μπορούσαν να διαλύσουν τις ατμόσφαιρες των πλανητών, να εξαλείψουν μορφές ζωής και να προκαλέσουν μαζικές μεταλλάξεις.

Η "σιωπηλή απειλή" και το ενδεχόμενο παρελθόν

Υπάρχουν υποψίες ότι τέτοιου είδους γεγονότα έχουν συμβεί στο μακρινό παρελθόν, με ίχνη πιθανών επιπτώσεων στη Γη. Η νέα έρευνα επαναφέρει στο προσκήνιο τον κίνδυνο όχι από εξωγενείς παράγοντες, αλλά από τον ίδιο τον πυρήνα του Γαλαξία μας.

Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν θα τελειώσει ο κόσμος όπως τον γνωρίζουμε, αλλά πότε και από τι.