Δεν υπάρχει τέλειο εκλογικό σύστημα. Κάθε δημοκρατία προσπαθεί να επιτύχει τον καλύτερο δυνατό συμβιβασμό μεταξύ αντιπροσωπευτικότητας και κυβερνησιμότητας, γνωρίζοντας ότι πάντα θα υπάρχουν συμβιβασμοί.
Η πεποίθηση ότι μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία μπορεί να διασφαλίσει μακροχρόνια κυριαρχία μέσω αλλαγών στον εκλογικό νόμο είναι παραπλανητική, καθώς τα όποια οφέλη αποδεικνύονται συχνά πρόσκαιρα.
Το άρθρο 54.1 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ότι οι αλλαγές στον εκλογικό νόμο ισχύουν από τις μεθεπόμενες εκλογές –εκτός εάν εγκριθούν από 200 βουλευτές– αποτρέπει περιττούς πειραματισμούς.
Η ελληνική εμπειρία και το ισχύον σύστημα
Η μεταπολιτευτική περίοδος προσέφερε στην Ελλάδα ένα εκλογικό σύστημα ισορροπίας, που αποφεύγει τόσο την απλή αναλογική όσο και τα πλειοψηφικά μοντέλα, όπως αυτά της Γαλλίας ή της Μεγάλης Βρετανίας. Το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που προβλέπει κατώφλι εισόδου στη Βουλή (3%) και πριμοδότηση του πρώτου κόμματος για σχηματισμό κυβέρνησης με περίπου 40% των ψήφων, έχει αποδειχθεί κατάλληλο για την ελληνική πραγματικότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι εφαρμόστηκε περισσότερες φορές από οποιοδήποτε άλλο.
Ακόμη και στις περιπτώσεις κυβερνήσεων συνεργασίας, η συμμετοχή του νικητή των εκλογών και η αυξημένη κοινοβουλευτική του δύναμη διασφάλισαν τη βιωσιμότητα. Οι υπόλοιποι θεσμοί του εκλογικού νόμου, όπως οι βουλευτές Επικρατείας, οι μονοεδρικές περιφέρειες και ο σταυρός προτίμησης, ενίσχυσαν τη σταθερότητα του πολιτικού συστήματος.
Τα επιχειρήματα για αλλαγές
Πολλοί επικρίνουν το ισχύον σύστημα, υποστηρίζοντας ότι:
- Ενισχύει την πολυδιάσπαση του εκλογικού σώματος.
- Ευνοεί προσωρινά αντισυστημικές δυνάμεις.
- Συνδέεται με τη μεγάλη αποχή και την περιορισμένη αντιπροσωπευτικότητα.
Ωστόσο, αυτές οι κριτικές συχνά περιέχουν αντιφάσεις. Η αλλαγή των εκλογικών κανόνων δεν αρκεί για να αντιμετωπιστεί η απογοήτευση απέναντι στις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Για παράδειγμα, η πρόταση για αύξηση του κατώτατου ποσοστού εισόδου από 3% σε 5% μπορεί να οδηγήσει σε συσπειρώσεις και ισχυρότερα κόμματα, αλλά ενέχει τον κίνδυνο αύξησης της χαμένης ψήφου και περαιτέρω απομάκρυνσης των πολιτών από την εκλογική διαδικασία.
Μια δοκιμαζόμενη δημοκρατία
Η δημοκρατία παγκοσμίως βρίσκεται σε κρίση, και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων που οδηγούν σε αποχή, απογοήτευση και αντισυστημικά φαινόμενα δεν θα προέλθει από «μερεμέτια» του εκλογικού νόμου, αλλά από ουσιαστικές λύσεις στα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα. Η συζήτηση πρέπει να επικεντρωθεί στη ριζική βελτίωση του πολιτικού διαλόγου, την αναζωογόνηση της εμπιστοσύνης και τη μείωση των ανισοτήτων που προκαλούν την αποστασιοποίηση των πολιτών.
και Facebook 
