Σαν σήμερα το 1990 πέθανε ο Γιάννης Ρίτσος, ο ποιητής που έφερε την ελληνική ποίηση κοντά στην καρδιά του λαού.
Γεννημένος στη Μονεμβασιά το 1909, ο Ρίτσος ανήκει στην «γενιά του τριάντα», τη γενιά που επαναπροσδιόρισε την τέχνη και τον πολιτισμό.
Η ποίησή του ήταν πάντα δεμένη με τον λαό, τα ιδανικά του και τους αγώνες του, ενώ οι στίχοι του στάθηκαν γεμάτοι μελωδίες αντίστασης και ελπίδας.
Ο «Επιτάφιος», η «Ρωμιοσύνη» και η «Σονάτα του σεληνόφωτος» είναι μόνο λίγα από τα έργα του που ξεπέρασαν τα σύνορα της Ελλάδας και έγιναν διαχρονικά σύμβολα αγάπης για τη ζωή και την ελευθερία.
Ο θρήνος μιας μάνας που ενέπνευσε τον «Επιτάφιο»
Στις 9 Μαΐου 1936, η Θεσσαλονίκη αιματοκυλίζεται από τις συγκρούσεις ανάμεσα στους καπνεργάτες και την αστυνομία κατά τη διάρκεια μεγάλης απεργίας. Στους δρόμους μια μάνα πενθεί για το παιδί της. Συγκεκριμένα η μητέρα του νεαρού Τάσου Τούση θρηνεί γονατισμένη πάνω στο άψυχο κορμί του γιου της, κι αυτή η στιγμή αποτυπώνεται σε μια εμβληματική φωτογραφία, που τυπώνεται στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης».
Όταν ο Ρίτσος βλέπει αυτή τη συγκλονιστική εικόνα, «κλείνεται στη σοφίτα του» για δύο μέρες, όπως διηγείται ο ίδιος, και ξεκινά να γράφει ακατάπαυστα. Έτσι γεννιέται ο «Επιτάφιος», ένα ποίημα που αποδίδει το πένθος της μάνας ως σύμβολο για τον αγώνα και την απώλεια, μια φωνή που ενώνει τον πόνο με την ελπίδα.
Ο «Επιτάφιος» δεν είναι απλά ένα ποίημα για τον θρήνο. Είναι μια κραυγή για δικαιοσύνη, μια υπόσχεση πως η ζωή θα συνεχιστεί και θα δικαιώσει τους θυσιασμένους. Οι πρώτες εκδόσεις του το 1936 σημείωσαν τεράστια επιτυχία, ενώ αργότερα η δικτατορία του Μεταξά έκαψε τα τελευταία αντίτυπα στους στύλους του Ολυμπίου Διός. Το έργο του Ρίτσου έγινε σύμβολο αντίστασης, και το 1960, ο Μίκης Θεοδωράκης μελοποίησε τους στίχους του, δίνοντας στους Έλληνες ένα έργο που σφράγισε την πολιτιστική τους ταυτότητα.
Ο ίδιος ο Ρίτσος, σε συνομιλία του με τον Θεοδωράκη, είχε πει: «Μου έκανε τρομερή εντύπωση∙ μα είναι δυνατόν η ποίηση να βρει μια πλήρη αντιστοιχία με τη μουσική; Μέχρι τότε έλεγα πως η κάθε τέχνη είναι αυτάρκης, αλλά ο «Επιτάφιος» βρήκε το δρόμο του προς την ψυχή των ανθρώπων μέσα από τη μελωδία σου».
Η «Ρωμιοσύνη» και το όραμα για ελευθερία
Η ζωή του Ρίτσου ήταν γεμάτη διώξεις, εξορίες και περιορισμούς λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων. Η «Ρωμιοσύνη», ένα από τα σημαντικότερα έργα του, γραμμένη στα χρόνια του Εμφυλίου, αντανακλά την πικρή πραγματικότητα και τον σκληρό αγώνα των απλών ανθρώπων που έμειναν όρθιοι. Οι στίχοι του μελοποιήθηκαν ξανά από τον Θεοδωράκη.
Το 1975, ο Γιάννης Ρίτσος προτάθηκε για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, αναγνωρίζοντας το βάθος και τη δύναμη της ποίησής του. Σήμερα, τα έργα του συνεχίζουν να εμπνέουν και να συγκινούν.
newsbeast.gr
και Facebook 
