Ανοίγει ο δρόμος για νέα φάρμακα ενάντια στην γήρανση
Ευχάριστες εξελίξεις, επιφυλάσσουν οι επιστήμονες για τους πάσχοντες από εκφυλιστικές νόσους του εγκεφάλου, όπως το Αλτσχάιμερ.
Ο Δρ. Νεκτάριος Ταβερναράκης, καθηγητής ιατρικής σχολής στο πανεπιστήμιο Κρήτης εξηγεί ότι μετά από κλινικές δοκιμές, η επιστημονική κοινότητα έχει πλέον στην διάθεσή της κάποια φάρμακα, που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του Αλτσχάιμερ.
Μονοκλονικά αντισώματα καθυστερούν την εμφάνιση των νοητικών δυσλειτουργιών της μνήμης, χωρίς όμως την ζητούμενη αποτελεσματικότητα όπως διευκρινίζει ο κ. Ταβερναράκης. Παράλληλα, τα νέα φάρμακα εμποδίζουν την συσσώρευση στους νευρώνες του Βήτα- αμυλοειδούς ή της πρωτεΐνης tau (τάφ) που τρόπον τινά στραγγαλίζουν τα εγκεφαλικά κύτταρα και τα οδηγούν στον θάνατο.
Πέραν των φαρμάκων οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν μεγάλο ρόλο, ενώ η κληρονομικότητα δεν φαίνεται να αποτελεί καθοριστικό παράγοντα, όπως δείχνουν γενετικοί έλεγχοι. «Η άνοια και το Αλτσχάιμερ περισσότερο οφείλονται σε στοχαστικούς παράγοντες, όπως η έκθεση σε τοξίνες, σε επικίνδυνα χημικά και μολυσμένες τροφές». Μια υγιεινή διατροφή, η πλήρης αποχή από το αλκοόλ, η άσκηση και η ενασχόληση με εργασίες έως μεγάλη ηλικία κρατούν τον εγκέφαλο ενεργό. Η κηπουρική βοηθά είτε ως άσκηση είτε ως δημιουργικός στόχος, για μεγαλύτερες ηλικίες, με την προϋπόθεση ότι αποκλείεται η χρήση φυτοφαρμάκων, και άλλων χημικών λιπασμάτων, που ευθύνονται κατά κύριο λόγο για την εμφάνιση τέτοιων ασθενειών, αλλά δεν αναφέρεται ιδιαίτερα.
Η Ιατρική ακριβείας σημαίνει ανάλυση DNA, τα γονίδια που κληρονόμησε, ποιοι είναι οι γενετικοί επιβαρυντικοί παράγοντες και να εφαρμόσουμε τα νέα φάρμακα πολύ νωρίτερα, σύμφωνα με τον κ. Ταβερναράκη.
Υπάρχουν δύο χαρακτηριστικά της άνοιας του Αλτσχάιμερ, οι εναποθέσεις πρωτεΐνης αμυλοειδούς-βήτα γνωστές ως πλάκες μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων και το μπλέξιμο της πρωτεΐνης tau μέσα στους νευρώνες. Πιθανές θεραπείες αντισωμάτων στοχεύουν ακριβώς σε αυτά τα αμυλοειδή.
Μόνο εκείνα τα νευρικά κύτταρα που χρησιμοποιούνται σχηματίζουν λειτουργικά δίκτυα που επιβιώνουν. Τα άλλα πεθαίνουν. Τα νευρικά μας κύτταρα δεν ανανεώνονται, όταν πεθάνουν. Όσον αφορά το Αλτσχάιμερ οι ερευνητές λένε ότι υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ των μη φυσιολογικών πρωτεϊνών – του αμυλοειδούς και του ταυ – και αυτού που ονομάζεται νεκρόπτωση – ή κυτταρικός θάνατος.
Πως αντιστρέφεται μια τέτοια πορεία;
Φαρμακευτικά απαντούν κάποιοι επιστήμονες. Πόσο αβλαβή είναι τα σχετικά σκευάσματα που παρασκευάζουν μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες; Η πειραματική έρευνα σε ανθρώπους αποδεικνύεται θανατηφόρα σε κάποιες περιπτώσεις και σε άλλες αφήνει πολλαπλάσια προβλήματα από εκείνα που υποτίθεται ότι θα θεράπευε. Ως μέρος μιας δοκιμής, εγχύσεως του αντισώματος lecanemab (που συνδέεται και αφαιρεί μορφές αμυλοειδούς-βήτα, μιας πρωτεΐνης που θεωρείται ότι προκαλεί Αλτσχάιμερ), είχε τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα.[1] Οι κλινικές δοκιμές φαρμάκων σε ανθρώπους εγείρει πολλά θέματα, αφού κάποιοι ασθενείς θα μπορούσαν να ζήσουν για μεγάλο διάστημα εάν δεν περνούσαν την τρομακτικά βασανιστική και επώδυνη πειραματική δοκιμασία, προτού καταλήξουν. Και τότε, αν όχι σε ανθρώπους, πως θα δοκιμαστούν τα νέα φάρμακα στο τελικό στάδιο;
Η ισραηλινή ομάδα στο Ινστιτούτο Weizmann λέει ότι δημιούργησε ένα “μοντέλο εμβρύου”, που κατασκευάστηκε με βλαστοκύτταρα, που μοιάζει με ένα πραγματικό έμβρυο 14 ημερών. Αυτά τα μοντέλα εμβρύων μπορούν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να εξηγήσουν πώς αναδύονται διαφορετικοί τύποι κυττάρων, να παρακολουθήσουν τα πρώτα βήματα στην κατασκευή των οργάνων του σώματος, να κατανοήσουν κληρονομικές ή γενετικές ασθένειες και να βοηθήσουν στην πειραματική χρήση φαρμάκων για θεραπείες, που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να δοκιμαστούν σε ανθρώπους. Δεν είναι κανονικά ανθρώπινα έμβρυα, είναι μοντέλα εμβρύων.[2] Η επιστήμη προχωρά αλματωδώς στην επομένη ημέρα. Επιβράδυνση των συμπτωμάτων της γήρανσης σημαίνει παράταση του προσδόκιμου χρόνου ζωής ή μια ποιοτική ζωή σε βαθιά γεράματα, χωρίς τα εμφανή εξωτερικά και αφανή εσωτερικά συμπτώματα τους; Και τα δυο, αλλά όχι όπως θα σκεφτόταν κάποιος. Η νέα πραγματικότητα ξεπερνά κάθε φαντασία, που ταινίες τύπου MATRIX αδυνατούν να απεικονίσουν!