Γιώργος Παπανδρέου: «ΕΕ – Δυτικά Βαλκάνια: Η Ελλάδα να δώσει ώθηση στην ατζέντα που εγκαινίασε το 2003»

ΔΗΛΩΣΗ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ
«ΕΕ – Δυτικά Βαλκάνια: Η Ελλάδα να δώσει ώθηση στην ατζέντα που εγκαινίασε το 2003»

Έχουμε διανύσει 20 χρόνια από την ιστορική απόφαση της Συνόδου Κορυφής της Θεσσαλονίκης. Τότε, σε αυτήν τη Σύνοδο, επί ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ και με πρωτοβουλία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, άνοιξε η πόρτα για την ευρωπαϊκή ένταξη της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων.

Σήμερα, με την εξαίρεση της Κροατίας, οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκονται ακόμα στην αίθουσα αναμονής.

Η καθυστέρηση αυτή, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην ίδια την ΕΕ, επέτρεψε να αναπτυχθούν φυγόκεντρες δυνάμεις στην περιοχή μας. Δυνάμεις που δεν ήθελαν και δεν θέλουν την εφαρμογή των αξιών και αρχών που θέσπισε το Συμβούλιο Κορυφής της Θεσσαλονίκης. Όπως αναφέρεται στη Σύνοδο αυτή: “τις αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων… την τήρηση του διεθνούς δικαίου, το απαραβίαστο των διεθνών συνόρων, την ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων… καθώς και την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς που αποτελούν πραγματική τροχοπέδη για τη δημοκρατική σταθερότητα, το κράτος δικαίου, την οικονομική ανάπτυξη και την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών στην περιοχή”.

Η εμπέδωση αυτών των αρχών θα απέτρεπε την αναβίωση εθνικιστικών συγκρούσεων, την εμπέδωση της διαφθοράς και την αναζήτηση «προστάτιδων δυνάμεων»επαναφέροντας μια εποχή ενδο-βαλκανικών ανταγωνισμών.

Για αυτό, τα πρόσφατα γεγονότα αποδεικνύουν την ορθότητα της Ατζέντας της Θεσσαλονίκης.
Σε ένα ευρύτερα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, οι διμερείς συγκρούσεις και εσωτερικές εντάσεις στα Βαλκάνια κινδυνεύουν να δημιουργήσουν αποσταθεροποιητικές αναφλέξεις.

Είναι επίσης αυτονόητο, ότι ο σεβασμός των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και η ουσιαστική εμπέδωση του κράτους δικαίου θα μπορούσαν να προχωρήσουν πολύ πιο αποτελεσματικά σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο που δικαιώνει τις επιλογές των πολιτικών και των φορέων που έχουν δουλέψει σκληρά σε αυτήν την κατεύθυνση.

Τη στιγμή που γίνεται συζήτηση για την ένταξη της Ουκρανίας και της Μολδαβίας και η διεύρυνση και για λόγους γεωστρατηγικούς είναι πάλι στο τραπέζι, η Ελλάδα πρέπει να πάρει δυναμικές πρωτοβουλίες για την ολοκλήρωση του οράματος που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2003. Πρωτοβουλίες, που θα λαμβάνουν υπόψη τα συνολικά συμφέροντα της ευρύτερης περιοχής μας και θα διευκολύνουν τη διευθέτηση των προβλημάτων που δίνουν τροφή στις ακραία εθνικιστικές και δημαγωγικές δυνάμεις που προσπαθούν να αυξήσουν την επιρροή τους.

Ως ένας από τους αρχιτέκτονες της πρωτοβουλίας της Θεσσαλονίκης και με την ιδιότητα του Εισηγητή για την Ευρωπαϊκή Πορεία των Δυτικών Βαλκανίων, σε μια πρόσφατη ομιλία μου στο Συμβούλιο της Ευρώπης, τόνισα:

«Το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων, μιας περιοχής με μόλις 17,6 εκατομμύρια ανθρώπους, είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επίτευξη αυτού του στόχου είναι προς το συμφέρον τόσο των Δυτικών Βαλκανίων όσο και της Ευρώπης. Οι επιπτώσεις μιας αποτυχίας είναι πολύ μεγαλύτερες από τις αποφάσεις και τους συμβιβασμούς που χρειάζονται για να ξεπεραστούν οι υπάρχουσες δυσκολίες.»