Η Δρ. Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη επίτιμη διευθύντρια αρχαιοτήτων, συνέχισε την ανασκαφή της Αρχαιολογικής Εταιρείας μετά τον θάνατο του συζύγου της Γ. Σακελλαράκη
Έπειτα από τέσσερις δεκαετίες οι ανασκαφές στο εντυπωσιακό ανάκτορο της Ζωμίνθου, σε ύψος 1.200 μέτρων, σταματούν, όπως ανακοινώθηκε από την δρ Σαπουνά-Σακελλαράκη, για να προχωρήσει στην επιστημονική δημοσίευση.
Η Δρ. Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη επίτιμη διευθύντρια αρχαιοτήτων, συνέχισε την ανασκαφή της Αρχαιολογικής Εταιρείας μετά τον θάνατο του συζύγου της Γ. Σακελλαράκη με επιμονή και υπομονή ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες.
Τα λόγια ενός Ανωγειανού βοσκού στην τοπική λαλιά ότι «βόσκευε» τα ζώα του στη Ζώμινθο, κινητοποίησαν το 1983 τον διακεκριμένο αρχαιολόγο Γιάννη Σακελλαράκη να ανασκάψει την περιοχή. Εκείνα τα χρόνια έσκαβε στο Ιδαίον Αντρον, όμως στ’ αυτιά του ήχησε μια λέξη προϊστορική, η κατάληξη -νθος. Μια λέξη μινωική. Ο βοσκός Γιαχουντής Ανωγειανός του έδειξε από κοντά τα μέρη και πράγματι ο αρχαιολόγος διέκρινε τοίχους που μόλις φαίνονταν ανάμεσα στους θάμνους, σε εκείνο το οροπέδιο, 10 χιλιόμετρα από τα Ανώγεια. Με το πέρασμα των χρόνων αποκαλύφθηκε ένα κτιριακό συγκρότημα 150 και πλέον δωματίων, διώροφο και σε άλλα σημεία τριώροφο, στο οποίο συγκέντρωναν τον πλούτο του Ψηλορείτη.
"Όλα τα στοιχεία υποδηλώνουν τη σπουδαιότητα αυτού του τεράστιου, λαβυρινθώδους κτιρίου, στο οποίο συγκέντρωναν τον πλούτο του Ψηλορείτη".
Ήταν ένα ανάκτορο μικρότερης έκτασης αλλά ανάλογης πολυτέλειας με εκείνα της Κνωσού και της Φαιστού, το πρώτο και μοναδικό έως σήμερα μινωικό ανάκτορο σε βουνό, σε ύψος 1.200 μέτρα, λέει η ίδια στην «Κ». «Το παλάτι της Ζωμίνθου ήταν ένα στιβαρό κτίριο όπου ζούσαν γόνοι της δυναστείας της Κνωσού». Το δαιδαλώδες συγκρότημα χτίστηκε σ’ ένα εντυπωσιακό και στρατηγικό σημείο με πλούσια νερά και βλάστηση. Είχε υπόστυλες και τοιχογραφημένες αίθουσες, μεγάλους διαδρόμους και εσωτερικά αίθρια, πλακόστρωτα δάπεδα που διατηρήθηκαν ακόμη και στους άνω ορόφους, ιδιωτικούς χώρους, ράμπες, κλιμακοστάσια, φωταγωγούς, εργαστήρια και αποθήκες, χώρους για πολυπρόσωπες συνάξεις, παντός είδους ιερά κ.ά. Εδώ συγκέντρωναν το μαλλί και το δέρμα των προβάτων, τα εξαιρετικά βότανα και τα αρωματικά φυτά της περιοχής που προορίζονταν για μεγάλες αγορές. Ενα μεγάλο λοιπόν θρησκευτικό, πολιτικό, παραγωγικό και οικονομικό κέντρο που υποκαθιστούσε τους χειμερινούς μήνες τον ρόλο του Ιδαίου Αντρου, το οποίο ήταν απροσπέλαστο.
Το συγκρότημα άρχισε να κατασκευάζεται το 1900 π.Χ. και καταστράφηκε από σεισμό.
Πάνω στα ερείπια των παλαιοανακτορικών χρόνων, 1900-1700 π.Χ., οικοδομήθηκε το κτίριο της νεοανακτορικής περιόδου, 1700-1600 π.Χ. «Τα λείψανα που βρήκαμε, όπως το δαχτυλίδι των γεωμετρικών χρόνων, τα όστρακα των κλασικών χρόνων, φυσικά το μεγάλο ρωμαϊκό κτίριο, δείχνουν ότι ήταν σημαντικός χώρος που αξιοποίησαν στο πέρασμα των χρόνων. Το παλαιότερο ήταν και το μεγαλύτερο κτίριο και είχε τα θρησκευτικά στοιχεία που βρίσκουμε στα ιερά κορυφής (ειδώλια, κεραμική κ.ά.), είχε δηλαδή μακρά ιστορία, ενώ το νεότερο υποκαθιστούσε το Ιδαίον Αντρον».
Το ανάκτορο είχε αδιάλειπτη λειτουργία. Το εκμεταλλεύτηκαν ακόμη και οι Βενετσιάνοι. Δεν είναι τυχαίο το νόμισμα του δόγη της Βενετίας Pietro Gradenigo (1289-1311), που συμπίπτει με την 4η Σταυροφορία και την περίοδο της Ενετοκρατίας στην Κρήτη, το οποίο βρήκε η ανασκαφική ομάδα. Ούτε και η λειτουργία του τυροκομείου στην περιοχή με τίτλο «Βενετσιάνικο».
Περισσότερες πληροφορίες στο δημοσίευμα της kathimerini
και Facebook 
